Daha az ekmek daha çok borç
Asgari ücretli emekçiler, geçen yılın bayram dönemine göre bu yıl 45 ekmek, bin 10 yumurta daha az alabiliyor. Sadece dört ayda yurttaşın kredi borçlarındaki artış ise tam 40 milyar TL oldu.
Hüseyin ŞİMŞEK
Çarşı, pazar alışverişinden çoğunlukla eli boş ayrılan yurttaşlar, geçen yıl aldığı sayıda ekmeği bile sofralarına koyamıyor. Alım gücünde yaşanan düşüş hakkında periyodik çalışmalar yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, son olarak bayram öncesinde yeni bir rapor hazırladı. Buna göre, geçen yılın Şeker Bayramı’na göre yurttaşların sofrasından bin 10 yumurta, 45 ekmek, 16 kilogram et, 111 kilogram nohut, 47 kilogram mercimek azaldı.
Tüm kalemlerde yaşanan düşüşün yanında, yurttaşların bankalara olan borçları da yüksek oranda arttı. 31 Aralık’ta 215 milyar TL olan kredi borcu 238,7 milyar TL’ye, 482 milyar TL olan ihtiyaç kredisi borcu ise 498,7 milyar TL’ye yükseldi. Böylece sadece dört ayda 40 milyar TL’lik borç artışı ortaya çıktı.
İHTİYAÇLAR ALINAMIYOR
Çoğunluğu asgari ücretle çalışan emekçilerin bayrama buruk girdiğini ifade eden CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, rapora ilişkin değerlendirmesinde, “Açlık sınırı altında yaşayan asgari ücretliler en temel besin maddelerini karşılayabilmek için artık kredi kartlarına bağımlı olarak yaşamak zorunda kalıyor. Asgari ücretliler hem 1 Mayıs’ı hem de bayramı açlık ve borç yükü altında yaşayacak” dedi.
SOFRALAR BOŞ KALDI
Asgari ücretlinin bayram sofrasının boş kaldığını vurgulayan CHP’li Ağbaba, şu ifadeleri kullandı:
“Müjde diye sunulan yüzde 50 artışla 4 bin 253 TL’ye yükseltilen asgari ücret, geçtiğimiz yıl 2 bin 825 TL’nin alım gücü olarak kat be kat altında kaldı. Özellikle et ve et ürünlerinde yaşanan fahiş fiyat artışları, asgari ücretlinin ve ailesinin bu ürünlere ulaşmasını imkânsız kılıyor. Artık gramla tüketilen bu ürünleri asgari ücretliler market reyonlarında sadece uzaktan seyretmekle yetiniyor. Asgari ücretlinin bu bayramda sofrasındaki kaybı geçen yıl göre tavukta en az 55 kilogram oldu. Sebze ürünleri bile sofrada artık lüks oldu. Asgari ücretliler, geçen yıla göre sofrasındaki en büyük kayıpları sebze ve sebze ürünlerinde yaşadı. Geçtiğimiz yıla asgari ücretlilerin salatalıktaki kaybı 377 kilogram olurken, kilosu 50 TL’ye kadar yükselen sivribiberde ise en az 310 Kilo olarak hesaplandı. Yine asgari ücretlinin bu yılki bayram sofrasından en az 346 kilogram patates ve 258 kilogram domates eksildi. Asgari ücretlinin sofrasındaki kaybı geçtiğimiz bayrama göre şekerde 116 kilogram, makarnada ise 110 paket olarak hesaplandı.”
BAYRAMLIKLAR İKİNCİ EL
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer de Altunhisar ilçesinde esnaf ziyareti sırasında girdiği bir ayakkabı tamiri dükkânında karşılaştığı manzaraya dikkat çekti. Ayakkabı tamircisi Mustafa Aktaş, geçen yıllarda 3-4 ayda bir kez ikinci el ayakkabı satarken, bugün haftada 30-40 ikinci el ayakkabı satmaya başladığını söyledi. Mustafa Aktaş, ayakkabılarını tamire getirenlerin sayısında da çok yüksek miktarda artış olduğunu belirtti. İkinci el ayakkabıda ciddi bir artış olduğuna işaret eden Mustafa Aktaş, “Günde 6-7 adet ikinci el ayakkabı sattığım oluyor” diyerek ülkede hayat pahalılığının hangi aşamalara geldiğini de resmetti.
Gürer ise yaptığı açıklamada “Eski Türkiye’de bayramlar çocuklar için sevince de vesile olurdu. Özellikle bayram yeni ayakkabı alındığı dönem olurdu. Sürpriz olsun diye çocuk için alınan ayakkabı bayram sabahı yatağının başucuna bırakılırdı. Ekonomik kriz vatandaşı ayakkabı almakta dahi zorlar duruma düşürmüş. Soran çok alan yok hale gelmiş“ ifadelerini kullandı.