Danışmanın meczubu makbuldür

Eski diplomat (yeni akademisyen) dostum Hua ile Batı emperyalizmi ve Çin arasındaki itişmeler üzerine laflarken “Batı, sizin Üç Boğaz Barajını ve hızlı trenleri kıskanıyor” diye takıldım. Bir kahkaha attı ve “Sizin köprüler dururken bizim şu önemsiz barajı neden kıskansınlar” dedi. Önemsiz dediği tesis dünyanın en büyük enerji üretim kapasitesine sahip hidroelektrik santrali. Barajda kullanılan ve tamamıyla Çin’in bilimsel gelişmesinin eseri olan teknoloji harikası türbinler Çin’in gurur kaynağıdır.

Çinli hocaların o tanıdık ciddiyetiyle “Kam, Çin halkı beyaz adamı iyi tanır. Çinlileri Batının bu kadar ahmak olduğuna inandıramazsın. Batı, baraj, demiryolu, köprü vs işlerini neredeyse yüz yıl önce yapıp bitirdi. Zaten inşaat-altyapı işleri tek başına kalkınmayı değil sadece halkın soyulduğunu gösterir. İnşaat kalkınmanın göstergesi olsaydı, dünyanın en yüksek kulelerini diken Malezya en gelişmiş ülke olurdu. Kalkınma denilen olguyu ne Batı ne Çin yöneticileri ne de Çin halkı bu kadar basit değerlendirir. Batı bir şeyi kıskanacaksa, o da barajda enerji üretiminde kullanılan Çin’in ürettiği ileri teknolojidir. Yani Çin’in gösterdiği göz alıcı bilimsel ve teknolojik gelişme ve bunlar üzerinde yükselen kalkınmadır. Fakat biz birilerinin bizi kıskanmasından gurur duymayız” dedi.

Başkalarını kıskanmak veya kıskandırmaya yönelik davranışlar sergilemek Çin kültüründe utanç verici, süfli bir davranıştır. Bol para ve lüks yaşamla tanışan görgüsü kıt yeni zenginlerde bile bu davranışlara rastlanmaz.

“Batı’nın barajı kıskanma hikâyesini Xi’nin (Şi Cinping-Çin Devlet Başkanı) danışmanlarından duydum. Adamlar dünyaya başka bir gözle bakıyor” diye takıldım. Bir kahkaha daha attı ve “Kam, sen Xi’nin Zhongnanhai Sarayını meczuplarla doldurduğunu mu söylüyorsun. Sakın duymasın! Çin’de danışmanlar düşünme yetisi ağır hasara uğramış meczuplar arasından seçilmezler. Bu özelliğe sahip olmak danışman olmak için aranan ve tercih edilen bir vasıf(sızlık) değildir. Böyle adamları danışman seçen biri de zaman içinde dünyadan meczup muamelesi görmeye başlar. Qing Hanedanlığının (Son Çin İmparatorluğu. 1911’de yıkıldı ve 1912’de Cumhuriyet ilan edildi) son elli yılında sarayda böyle danışmanlar varmış. Bu dönemde yani yıkım sürecinde cahil İmparatorun yanı sıra narkotik (afyon) bağımlısı (benim ‘İslamcılık en güçlü ve tehlikeli narkotiktir. Bir defa koklayanın aklı ömür boyu uyuşur’ tezime gönderme yapıyor) meczup ve yeteneksiz danışmanlar işbaşındaydı. Araştırmalar, bu adamların Batı emperyalizminin İmparatorluğu içeriden yıkma, çürük cevize dönüştürme politikalarının işbirlikçileri olduğunu gösterdi. Yani danışmanın meczubu makbuldür; ama sadece emperyalizm için. Bunlar emperyalizmin yıkım ekibi gibi iş görürler. Meczup ve yeteneksiz oldukları için danışmanlık yaptıkları kişiyi sürekli yanlış yönlendirirler. Her yanlış gidiş mutlaka emperyalizmin istediği yöndedir ve onun çıkarınadır”.

Hua’nın bana “Xi sakın duymasın” diye takıldığına bakmayın. Devlet Başkanı, ÇKP lideri, Başbakan gibi yöneticiler burada son derece değerli ve saygın adamlardır. “Bana ve bu makama saygı duymaya mecbursunuz (yani benden korkun)!” diye terör estiren eski Çin mafyası haydutları ile benzer bir yanları yoktur. Sıradan insanların sözlerinden alınganlık göstermeyecek kadar özgüven sahibidirler. İşgal ettikleri makamın ciddiyet ve ağırlığını anlayabilecek kadar sağlam bir akla ve birikime sahiptirler. Dolayısıyla, kimseye husumet beslemezler. Yani kelimenin gerçek anlamıyla bulundukları yeri hak eden büyük adamlardır. Sıradan insanın nefretine hedef olmaya ve onlara düşmanlık etmeye başladıklarında, işgal ettikleri mevkiin ayağa düşeceğini ve kendilerinin de ayak takımından sayılacağını çok iyi bilirler. Bu incelikli mevzuyu dert edinen bir sürü Çin hikâyesi var.

Doksan beş yıllık ÇKP geleneğinden gelen yöneticiler Çin halkının emekçisi olduklarına inanırlar ve asla efendilik taslamazlar. Bence yine de eksik bir şey var: Çin halkının, Yangtzi nehri vapurlarında işportacılık yapan bir Şanghay varoşu bitiriminin o şehvete boğulmuş belagatiyle “Ulan efendisi olmak için değil emekçisi olmak için göreve geldiğimin halkı” içerikli “sevgi ve kucaklama” mesajı beklediği kanaati taşıyorum…