Dayanışmanın güzelliği

UMUT BULUT

Eğitim Sen Kırıkkale Şubesi Çocuk Öykü Yarışması’nda üçüncülük almış olan Tacim Çiçek imzalı Elma Ağacı 107 sayfadan oluşan bir çocuk kitabı. Biri küçük boy kutu içinde diğeri de büyük kutu içinde olmak üzere sendika tarafından diğer kitaplarla birlikte yayımlanmış. On yıldan fazla bir zamandır da Özyürek Yayınevi tarafından 12. baskısı yapılmış. Yazarın çok okunan çocuk kitaplarından biri ve bunu da hak ediyor doğrusu.
Bir giriş öyküsü ile başlayan kitap 2 bölüm hâlinde sunulmuş. Birinci bölüm 13 kısa öyküden oluşmuş. Bu kısa öyküler birbirinin devamı biçiminde. Olaylar bitmeden bir başka ders verici haliyle devam ediyor.

İNSANLARA DERS

Çocuk öyküleri kitabında aranan tüm özellikler kitapta var. Seçilen konu da çok önemli. Yazarın ilköğretim 3. sınıf ve yukarısına hitap ettiğini görebiliyoruz bu kitapta. Çünkü cümle kuruluşları, anlatımları ve arı dili bunun bir göstergesi. Köyüne dönen bir çocuğun yani Özgür’ün, dedesi ile konuşması köyü uzaktan seyretmesi, babasının yazdığı veya dedesinin deyimiyle masalı çocuğun dinlemesi aslında bir kitabın da yazım öyküsünün anlatılması gibidir.

Kitapta elma ağacının katı kayalarla mücadelesi ve öykünün başkahramanı Ali’nin çabası var. Kitapta elma ağacının diğer ağaçlarla konuşması, onları geleceğin güzel günlerine inandırması… Umudun hiç kaybolmamasının öyküsü kitabın ana teması sayılır. Ayrıca canlı varlıklarla cansız varlıkların konuşturulması da bir başka dikkat çeken özellik. Örnek Elma Ağacı ile kayanın, güneşin, bulutun, rüzgârın, yağmurun konuşturulması gibi. Bunların birbirine destek vermesi insanlara sanki bir ders verir gibidir.

Köy yaşantısı, köy çocuklarının hayvanları otlatması en ince ayrıntılarına kadar verilmiş. Oğlaklardan birinin adına ‘zeytin’ konması ve onun hareketleri en ince ayrıntılarına kadar verilmiş olması gibi. Kitaptaki ‘Elma Ağacının’ öyküsü baştan sona bir mücadele. Onun yaşama mücadelesi, gelecekte bir başka elma fidanının ve diğer ağaçların fidanlarının yaşatılmasıdır. Burada çocuklara da bir mesaj veriliyor, yılmadan mücadeleye devam edilmesi gibi… Ali’nin kararlı davranışı arkadaşları Serdal’ın, Mehmet’in, Musa’nın, Baki’nin ve Hüseyin’in birliktelikleri bir mesajdır. Hatta çocukların yılgınlığa düştükleri yerde Ali’nin ısrarlı davranışları göze çarpıyor. Ali’nin bu mücadelesi katı kayalardan inmeye çalışması yanında, elma ağacının da çocuğun bu davranışı karşısında kendini toplayıp katı kayalara karşı çıkması, mücadelenin yaşama sevincinin bir başka göstergesidir.

Kitapta dayanışmanın örnekleri gerek çocuklar arasında gerek ağaçlar ve diğer doğa olayları arasında gözler önüne seriliyor. Haksız olanın güçlü gözükenin yanında değil, haklı olanın ama yaşama mücadelesi verenin yanında olması gerektiği de vurgulanıyor.

ÇEVRE BİLİNCİ

Kitap ayrıca çevre bilinci aşılıyor. Ağaç dikmenin önemi, insanların ağaçsız, ormansız yaşayamayacağı anlatılıyor. Yalnız meyveli ağaçların değil meyvesiz ağaçların da ne kadar önemli olduğu, kavak ağacı ile elma ağacı arasındaki bir konuşmada çok net belirtilmiş. Ağaç dikmenin önemi ve çıplak bozkırların ağaçlandırılması gerektiği vurgulanırken, toprağın bakımı, insanların beslenmesi gibi ayrıntılar da göze çarpıyor.

Güçlü ile güçsüzün yaşama savaşı hemen her bölümde belirtilmeye çalışılmış. Yine güçlünün güçlü ile bir olmaya çalışması, bunun yanında güçsüz olanların bir araya gelerek dayanışma sergilemeleri ve güçlüye karşı dayanışma örneği gösterip haklı davalarını kazanmaları öykülerde ön planda yer alıyor..

Tüm çocukların okuması gerektiği bir kitap olarak görüyorum. Okulların kütüphanelerinde, öğretmenlerin sınıflarında, anne ve babaların evlerinde çocukları için bulundurmaları gereken bir yapıt.