Dedeler ve torunlar çalışırken ölüyor
Yaz aylarında çalıştırılırken ölen çocuk haberleri peş peşe gelirken yapılan bir araştırma 65 yaş üstü kişilerin iş cinayetlerinde ölümüne mercek tuttu. Çalışırken ölen bu işçilerin yaş ortalaması 70 en büyüğü ise 88 yaşındaydı.
Semra KARDEŞOĞLU
Yıllarca çalışıp, emeklilik günlerini bir sahil kasabasında ya da köyünde geçirme hayali biteli çok oldu. İnsanın ölene dek üretmesi, hayatın içinde olması, hiçbir şeyden elini eteğini çekmemesi elbette güzel olanı. Ama bu 65’inden sonra günde 600 TL için traktör üstünde 10 kilometre yol gidip, 40 derece sıcak altında ürün toplayıp üstüne tarım makinasının başında yorgunluktan kolunu kaptırmak ya da bir şantiyenin bekçi kulübesinde kalp krizi geçirmekse iş değişir. 10 yaşında çalıştırılırken hayatını kaybedenlerin dedeleri de bugün çalışırken ölüyor. Açlık sınırının altındaki emekli aylıklarıyla geçinmek giderek güçleşirken her gün daha fazla yaşlı çalışmak zorunda kalıyor.
Bu konuda ne olup bittiğini “Geriatrik Popülasyonda Meydana Gelen İş İlişkili Ölümler” başlıklı bir çalışma ortaya koydu. Adli Tıp Uzmanları Derneği’nin yayımladığı ve baş editörlüğünü Mersin Üniversitesi Adli Tıp Ana bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Halis Dokgöz’ün üstlendiği, Adli Tıp Bülteni’nin ağustos sayısında yer aldı.
Çalışmayı Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’ndan Hacı Seyit Bölükbaşı, Çağnur Canatan Tecir, Niyazi Burak Şengül, Güven Seçkin Kirci, Erdal Özer gazetelerde yer alan 65 yaş üstü kişilerin işyerinde ölüm vakaları üzerinden gerçekleştirdi.
Ülkede 65 yaş üstü grupta iş ilişkili 86 ölüm vakası incelenmiş. Bu ölümlerden yüzde 77,9’u 65-74 yaş aralığında. Ölenlerin yüzde 88,4’ü erkek. Olayların yüzde 43’ü kırsal bölgede meydana gelmiş.
Araştırmanın sonuç bölümünde geriatrik popülasyonda çalışma hayatına katılım gösteren kişi sayısının gelişmiş ülkelere göre daha fazla olduğuna dikkat çekildi.
EN ÇOK YAŞLI İŞÇİ ÖLÜMÜ TARIMDA
65-88 yaş arası işçi ölümlerinde iş gruplarının oranları şöyle:
Ölen işçilerin yaş ve cinsiyet dağılımı:
65 YAŞ ÜSTÜ ÇALIŞMAK ZORUNDA BIRAKILDI
Araştırmanın giriş bölümünde yer alan tanımlama ülkedeki durumun da özeti. İşçi ölümlerinin, sıklıkla kişilerin aktif çalışma dönemlerini kapsadığı 18-64 yaş aralığında sık görüldüğü belirtilerek şöyle deniliyor: “Ülkemizdeki sosyal düzenlemelerin yetersizliği, zorlaşan ekonomik şartlar, emeklilik dönemini iş hayatından uzak geçirmesi beklenen geriatrik popülasyonun bir kısmının da iş hayatına devam etmesi zorunluluğu doğurmakta. 65 yaş üstü popülasyonda da bu ölümlerle karşılaşmamıza sebep olmakta. Bu ölümleri artıran etmenlere bakıldığında, sosyal güvencesizlik, denetlenmeyen kurallar, ilerleyen yaşın getirdiği kronik hastalıklar ve ileri yaşa bağlı gelişen nörolojik değişikliklerin ön planda olduğu görülmekte. İstatistiklere bakıldığında iş kazalarında meydana gelen ölüm oranları açısından Türkiye Avrupa’da 1. Dünya’da ise 3. sırada yer almakta.”
Araştırmadan elde edilen verilerin bir bölümü şöyle;
• İncelenen yaşlı işçi ölümlerinde yaş ortalaması 70,86±5,65.
• Tüm dünyadaki yaşlı işçi ölümlerine göre yaş ortalaması yüksek.
• Ülkede geriatrik nüfusun bir bölümü çalışmaya devam etmek zorunda kalıyor.
• Şüpheli ölüm olarak geçen 9 olgu işyerlerinde tanıksız şekilde ölü bulunmuş.
• 65 yaş üstü işçi ölümlerinin yüzde 51,1 tarımla ilgili alanda tespit edilmiş. Ölümlerin 43’ü kırsal bölgede.
• İşgücü istatistiklerine göre, 2020 yılında istihdam edilen yaşlı nüfusun yüzde 64,2’si tarım, yüzde 27,7’si hizmet, yüzde 6,1’i sanayi ve yüzde 2’si ise inşaat sektöründe çalışıyor.
• Olguların yüzde 51,2’si tarım işçisi.
• Çalışmada işkolu dağılımı verileriyle arasındaki farklılığın ağır iş kollarında 65 yaş üstündekilerin çalışamaması nedeniyle kaynaklanabilir.
• Yaşlı nüfus için yoksulluk oranı 2016’da yüzde 16,0 iken 2020’de yüzde 16,7’ye yükseldi.
• Tarım tercih ettikleri sektör olsa da bu yaş grubundaki işçiler için fiziksel açıdan ağır olması bu ölümleri açıklamakta.
• Tarım sektöründe ulaşım zorlukları yorgunluk ve dikkat dağınıklığı, çalışanların güvenliğini tehdit edebilir. Özellikle uzun mesafelerden gelen işçiler, iş başında daha az odaklanabilir ve kazalara daha yatkın hale gelebilir.
• İşletmelerin çalışma yöntemlerinde yapılan ani değişiklik veya eksik eğitim, iş kazalarının artmasına neden olabilir.
