Denizi betona boğacaklar!
Rize Şehir Hastanesi için yapılmak istenen deniz dolgusu projesine ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verildi. Dolgu için yaklaşık 8 milyon ton taş kullanılacak. Bu nedenle bölgede yeni taşocaklarının açılacağı tahmin ediliyor.
Gökay BAŞCAN
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından Rize Şehir Hastanesi için yapılmak istenen dolgu alanına çevresel etki değerlendirme (ÇED) gerekli değildir kararı verildi. 340 bin metrekarelik denizin doldurulacağı projede 7 milyon 700 bin ton taş kullanılacak.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Rize Merkez’de yapılmak istenen şehir hastanesinin deniz dolgusu projesine onay verdi. Proje dosyasında yer alan bilgilere göre, 425 milyon 324 bin lira maliyeti olacak projeyle denizi betonla kapatacaklar.
ÇED İzin Alanı büyüklüğü yaklaşık 41,36 hektar olan projeye en yakın konut 130 metre uzaklıkta bulunuyor. Alanın hemen güneyinde ise Karadeniz Sahil Yolu bulunuyor.
ÖNLEM ALINACAKMIŞ
Dosyada yer alan bilgilere göre, projenin bölgeye vereceği zarar, üstlenici firmanın insafına bırakılmış durumda. Faaliyet alanında çalışma sırasında meydana gelebilecek atıklar, yaban hayvanlarının ve bitki türlerinin yaşam alanlarını olumsuz yönde etkileyip ölümlerine yol açabileceği için atıkların çevreye rastgele atılmayacağı taahhüt ediliyor. Ayrıca çalışma yapılacak alanda çamur ve benzeri atıkların denize karışmaması için her türlü önlemin alınacağı iddia ediliyor. Yine dosyada yer alan bilgilere göre, çalışma esnasında tozumayı engellemek için 8 bin 840 metreküp su kullanılacak.
YENİ TAŞOCAKLARI YOLDA
7 milyon 700 bin ton taşın nereden temin edileceği ise belirsiz. Hammaddenin temini için yeni açılması olası taşocakları bölgede başka bir ekolojik yıkıma neden olacak. Dosyada dolgu malzemesinin teminine ilişkin şu ifadeler yer alıyor: “Dolgu malzemesinin temin edileceği ocaklar henüz tespit edilmemiş olup, projenin inşaat öncesi dolgu malzemesinin temin edileceği ocakların tespiti yapılacaktır.”
ACİL PLAN: YERE ÇÖKMEK
Dosyada, Deprem Esnasında Uygulanacak Acil Eylem Planı’na ilişkin ilginç ifadeler de bulunuyor: “Deprem hissedildiği an paniğe kapılmadan herhangi bir makine-ekipmanın düşmeyeceği yerde çömelerek ya da yatarak sağlam bir masa, kapı kasası vb. altında beklenecektir.”
EKOLOJİK YIKIM YARATIYOR
Projeye ilişkin Karadeniz İsyandadır Platformu’ndan yapılan açıklamada, kent merkezinin 3’te 1’inin deniz dolgusu üzerine inşa edildiğine dikkat çekildi. “1960’lı yıllardan dönemin belediye başkanı Ekrem Orhon’un ‘denizi kara, karayı para yapma’ zihniyeti yıllardan beri değişmedi” denilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Rize, deniz dolgu projelerinin en vahşi şekilde görüldüğü bir kentimizdir. Deniz dolgusu üzerinde bulunan binaların risk oluşturduğu için yıkımları gündemde. Cengiz Holding tarafından yapımı devam eden Rize-Artvin Havaalanı ve İyidere Liman projeleri, ekolojistler ve bilim insanlarının uyarılarına rağmen hâlâ devam ediyor. Zaten Karadeniz Sahil Yolu’nun yarattığı tahribat ortada ve her selde yolun deniz ve dere arasında oluşturduğu set yüzünden büyük kayıplar veriyoruz. Yeni proje ile birlikte yeni taşocakları ile yeni orman yaşamı katliamları söz konusu olacak, dolgu ile birlikte denizdeki canlıların alanları yok olacak, bu ve benzeri pek çok ekolojik yıkımdan bahsedebiliriz. Her defasında denizi daha ne kadar doldurabilirler ki diye düşünüyoruz ama projelerin de rantın da önü kesilmiyor.”
AYNI GÜN BİR DİĞER DOLGUYA ONAY
Karadeniz Sahil Yolu ile başlayan dolgu projeleri Rize Şehir Hastanesi ile sınırlı değil. Aynı gün Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin önünden geçen karayolunun dibindeki denizde de dolgu projesi için ÇED gerekli değildir kararı verildi. Yine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na ait projede 55 bin 886 metrekarelik deniz alanı doldurulacak. 261 bin 725 ton dolgu malzemesinin kullanılacağı projenin maliyeti 8 milyon 520 bin TL. Bu projenin dosyasında da gerekli taşın nereden temin edileceği belirtilmedi.