Depremde hastane, havalimanı, adliye, liman, belediye binaları, yollar, okullar ve öğrenci yurtları yıkıldı. Çok sayıda kamu binası da ağır hasar aldı. Kamu binalarının yıkılması “Afet anında hastaneler çok önemli ancak hasar buralarda büyük. Kamu binaları depreme hazırlıklı değil” yorumuna neden oldu.

Deprem kamuyu çökertti
Depremde, Hatay İskenderun Devlet Hastanesi’nin yoğun bakım ünitesinin bulunduğu 6 katlı A Blok binası yerle bir oldu. (Foto:AA)

Sibel BAHÇETEPE

Peş peşe meydan gelen depremler kamu binalarını vurdu, hastaneler yıkıldı, havalimanı ve belediye binaları çöktü, okullar ve öğrenci yurtları büyük hasar gördü. Hatay ve Malatya havalimanlarında hasar oluştu, otoyollar kapandı. Özellikle eski ve yenilenmeyen kamu binalarının çökmesi dikkat çekerken, afet durumunda hayati önem taşıyan sağlık kuruluşlarının da yıkılması ve ağır hasar görmesi bir kez daha gündeme bu binaların durumunu getirdi. Uzmanlar, depremde sağlık kurumlarının durumunun hayati önem taşıdığını belirterek “Sağlık kuruluşlarının depreme dayanıklı olması şart. Hem binaların yapımı sırasında hem de sonrasında denetimleri çok önemli. Ne yazık ki bunlar yapılmıyor” dedi.

BELEDİYE BİNASI YIKILDI

Hatay ve İskenderun’da devlet hastaneleri ile polis evinin yanı sıra Hatay’da AFAD binası da yıkılan yerler arasında yer aldı. Malatya Havalimanı terminal binasında da hasar meydana geldi. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü, "Malatya Havalimanı terminal binasında küçük çaplı hasar meydana gelmiştir. Sivil hava trafiğine kapalı bulunan havalimanı, insani yardım ve arama kurtarma uçuşlarına açıktır" denildi. Depremin ardından kısa bir süre uçuşlara kapatılan Adana Havalimanı ise bir süre sonra yeniden uçuşlara açıldı. Arama kurtarma ekibi ve yardım malzemelerini taşıyan uçakların bölgeye ulaşması için Maraş ve Antep Havalimanları için sivil uçuşlar askıya alındı. Öte yandan depremden dolayı pisti hasar gören Hatay Havalimanı ise tüm uçuşlara kapatıldı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, İskenderun’da yıkılan devlet hastanesi ile ilgili binanın eski olduğunu ve bu nedenle yıkıldığını söyledi. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da depremde 3 askerin şehit olduğunu açıkladı.

4 HASTANE YIKILDI

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü, deprem nedeniyle İskenderun Limanı’nda rıhtımda yer yer çökmeler olduğunun tespit edildiğini, diğer limanlarda operasyonların devam ettiğini bildirdi. Adıyaman Merkez’deki 4 katlı Adıyaman Belediyesi binası tamamen kullanılamaz hale geldi. Binada bir gece bekçisinin olduğu ve enkaz altında olabileceği belirtildi. Maraş Afşin Belediye binası da depremde yıkıldı. Hasar gören altyapı tesislerinden biri de Tarsus-Adana-Gaziantep (TAG) Otoyolu oldu.

Depremde Hatay Antakya’da bulunan Özel Akademi Hastanesi ile İskenderun Devlet Hastanesi’nin yoğun bakım ünitesinin bulunduğu 6 katlı A blok yıkılırken, Malatya’da bulunan Özel Divan ve Özel Gözde hastanelerinin yıkıldığı, Adıyaman Gölbaşı’ndaki bir hastanenin de ağır hasar gördüğü öğrenildi.

YENİLENME ELZEM

Depreme Adana’da yakalanan ve BirGün’e değerlendirmelerde bulunan Adana Tabip Odası Başkanı Dr. Selahattin Menteş, bu tür afet durumlarında sağlık kuruluşlarının özellikle çok önemli olduğuna dikkat çekerek, “Afet durumlarında bize asıl gerekli olan yerler sağlık kuruluşları. Bu nedenle sağlık kuruluşlarının depreme dayanıklı olması şart ve özel denetimlerden buralar geçirilmeli. Depreme en dayanıklı olması gereken yerler hastaneler. Buralara daha fazla hassasiyet gösterilmeli. Sağlık kurumlarının güçlendirilmesi ve yenilenmesi çok elzem bir durum. İskenderun Devlet hastanesinin bir bloğu yıkılmış. Antakya Özel Akademi Hastanesi yıkılmış, Adana’da da asfaltlar yarılmış durumda. Çok korkunç” diye konuştu.

Depreme Hatay Antakya’daki Özel Akademi Hastanesi’nde annesi ile birlikte yakalanan Hatay Tabip Odası Başkanı Dr. Sevdar Yılmaz ise yaşadıklarını şöyle anlattı:

“Annem, sabah açık kalp ameliyatı olacaktı, hastanedeydik. Bir anda sarsıldık, hastane yıkıldı. Hastaların çoğu ve personelin çoğunu tahliye ettik. Hastane enkaza döndü. Enkazdan çıktık, durumumuz iyi ama hastane ikiye ayrıldı. 8 katlı bir hastaneydi, üst katlar yoğun bakım. Hastaneden çıktıktan sonra bina biraz daha daha yan yattı. Binadaki çoğu kişiyi tahliye ettik ama en üst katta 8. katta olanlar var oraya çıkma şansımız yok bizim, orada birilerinin olduğunu düşünüyoruz. İletişim hatlarında problem yaşıyoruz. Yağmur ve kar var. Ciddi bir soğuk var. Yaralanmadan ziyade soğuktan insanlar ciddi zarar görebilir.”

Hatay Reyhanlı yolundaki hasar felaketin boyutunu gözler önüne seriyor. (Fotoğraf: DHA)Hatay Reyhanlı yolundaki hasar felaketin boyutunu gözler önüne seriyor. (Fotoğraf: DHA)

DENETİMLER YOK

Adana’da yaşayan Türk Tabipleri Birliği (TTB) İkinci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten ise kamu binalarının depreme hazır olmadığını özellikle hastanelerin afet durumunda öneminin hayati önem taşıdığını vurguladı. Ökten, şunları kaydetti:

“Türkiye bir deprem bölgesi ve burası için de yakın bir zamanda deprem olacağı uyarısı yapılmıştı. Binaların denetimden geçmesi önemli, gerekli denetimlerin yapılıp ona göre güçlendirilmesi gerekir. Ne yazık ki bir denetim yapılmadığı için böyle sonuçlarla karşılaşıyoruz. Binanın hem yapımında ciddi bir denetim yok, hem de sonrasında denetimler olmayınca ne yazık ki böyle felaketlerle karşılaşıyoruz. Biz ülkedeki sağlık kurumlarının depreme ne kadar dayanıklı olup olmadığının araştırılmasını istemiştik. ‘Hastanelerde durum tespiti yapılsın ve gerekirse güçlendirme yapılsın’ diye. Ama bunu yapacak olan devlettir ama yapılmadı. AFAD binasının da yıkıldığı söyleniyor örneğin. Deprem için ayrılan birçok bölgelere binaların yapıldığını biliyoruz. İnsanların toplanacakları bir alan yok, herkes caddelerde arabasıyla…”

KESK’e bağlı Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Malatya Şube Eşbaşkanı Sakine Doğan da Malatya Yeşilyurt’ta bulunan Özel Divan Hastanesi ile Özel Gözde Hastanesi’nin de yıkıldığı bilgisini aldıklarını söyledi. Doğan "Bu hastaneler en az 10-15 yıllık. Enkazda kalan var mı bilmiyoruz çünkü ulaşamadık. Özel hastaneler, özellikle normal apartmanlardan yapılan ve deprem güvenliği olmayan hastaneler. Hastane olarak uygun değil" dedi.

***

DEPREM ÇALIŞMASI YOK

SES Ankara Şubesi Eş Başkanı Kubilay Yalçınkaya, sağlık kuruluşlarının depreme dayanıklı olup olmadığının bilinmediğini belirterek “Hangi ilde deprem dayanıklılığına dair ne çalışma yapıldı, hastanelerimizin durumu nedir bilmiyoruz. Bakanlık bu çalışmaları maalesef paylaşmıyor” dedi. Yalçınkaya, şöyle devam etti: “Yalnızca yataklı ve acil hizmetlere değil bozulan altyapı nedeniyle temiz su, kanalizasyon sistemleri, beslenme ısınma gibi ihtiyaçlarla bir an önce çözülmeli. Özellikle temiz su ve kanalizasyon sistemlerininde oluşan bozulmalar bölgede salgın hastalık riskini de oluşturabilir.”

***

YOĞUN BAKIM YERLE BİR OLDU

Depremin ardından Hatay İskenderun Devlet Hastanesi yoğun bakımı yerle bir oldu. Öte yandan İstanbul’daki tüm hastane yöneticileri de İl Sağlık Müdürlüğü başkanlığında olağanüstü toplandı. İstanbul’daki hastanelerde deprem bölgesinden gelecek yaralılar için planlamalar yapıldı. Acil olmayan, önceden planlanmış ameliyatların ertelenmesi gibi afet durumuna yönelik önlemler de tamamlandı.

***

HİPOTERMİ TEHLİKESİ VAR

Deprem bölgesinde soğuk hava ve yaralıların durumu, hipotermi durumunu da gündeme getirdi. Hipotermi, insan vücudunun faaliyet göstermesi için gerekli ısıyı ürettiğinden daha hızlı kaybetmesi sonucunda ortaya çıkan acil tıbbi durum. Hipotermi tanısı vücut sıcaklığı 35 C altına düştüğünde ortaya çıkıyor ve vücut ısısı düşen bireylere zamanında müdahale edilmezse ölümcül sonuçlar ortaya çıkabiliyor.

***

GÖNÜLLÜ HEKİM LİSTESİ ÇIKARILDI

TTB ve sağlık meslek örgütleri depremin ardından kriz masası oluşturdu. Deprem bölgelerinde gönüllü görev almak isteyen hekimlerin kendi illerindeki tabip odalarına ulaşmaları istendi. Bakanlık ile koordineli çalışıldığı, özellikle cerrahi, ortopedi ve travmatoloji hekimi ihtiyacı olduğu kaydedildi.

***

YURTLARDA HASAR BÜYÜK

Hatay’da bulunan İskenderun KYK yurdunda ve Beyazıd-ı Bestami Erkek Öğrenci Yurdu’nda göçük ve hasarlar meydana geldi. Asma tavan ve duvarlarda ciddi hasarlar oluştu, dolaplar devrildi. Antakya KYK Kız Öğrenci Yurdu’nda ise göçük altında öğrenciler olduğu belirtildi. Erzurum Nurettin Topçu KYK Yurdu’nda hasarın olduğu, çatlakların bulunduğu kaydedildi. Malatya Yeşilyurt’taki Özel Güvenim Bakım Merkezi de deprem sonrası boşaltıldı. Yatalak, yaşlı ve engelli hastalar dondurucu soğukta dışarıda bekletildi. HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, "Malatya’da ulaşacak kimse yok, ulaşacak birilerini arıyorlar. Halleri çok perişan" paylaşımı yaptı.

deprem-kamuyu-cokertti-1123196-1.