Deprem kapıda, kaybedecek vakit yok
Hatay’ın bir deprem kenti olduğuna vurgu yapan TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, hazırladığı raporla yetkilileri uyardı: “Kent merkezi deprem olduğu takdirde en fazla sarsılacak alanlardan birinin üzerinde yer alıyor. Acilen harekete geçilmeli.”
Yaren ÇOLAK
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Hatay’ın diri fay hatları üzerinde kurulu bir şehir olduğuna vurgu yaparak, alınması gereken tedbirler hakkında bir rapor hazırladı. Rapora göre, Hatay merkez dahil Hassa, Kırıkhan, Reyhanlı, Dörtyol, Erzin ilçeleri ile kentin 25 mahallesi doğrudan diri fay hatları veya zonları üzerinde. Raporda Hatay’ın çok önemli bir deprem tehlikesi altında olduğuna dikkat çekildi ve il merkezinin deprem olduğu takdirde en fazla sarsılacak alanlardan biri üzerinde yer aldığı kaydedildi.
YAPILAR HASAR ALACAK
Kent merkezinin zeminin ‘alüvyon’ olduğunun aktarıldığı raporda, şöyle denildi: “Deprem dalgaları bu tür zeminler tarafından büyütülerek binalara iletilir. Zemin büyütmesi olarak tanımlanan bu durum bir deprem olduğu takdirde Antakya’nın kaya üzerinde yer alan illerden daha şiddetli olarak sarsılacağı, bunun sonucunda da hasar oranının fazla olacağı anlamına gelmektedir. Araştırmalar büyük bir depremde Antakya’nın önemli bir kısmında sıvılaşma olaylarının da yaşanabileceğini göstermektedir. Sıvılaşma, zeminin üstündeki yapıları taşıyamamasına neden olmakta, yapılar yer sarsıntısının bir sonucu olan bu olay nedeniyle de hasar almaktadır.”
Raporda, depreme karşı bina güvenliğinin sağlanmasının önemine dikkat çekildi: “Deprem zararların azaltmanın ve depreme hazır olmanın en önemli unsurlarından biri yapıların olası bir depreme hazır olmasıdır. Amik ovasından Antakya’ya oradan Samandağ ve Yayladağı’na uzanan fay kolları ile Akdeniz içerisindeki faylar da Hatay’ın deprem kaynaklarıdır. Bu fayların büyük kısmı 7 veya daha üzerinde deprem üretme potansiyeline sahiptir. Bu açıdan bakıldığında yapılacak çalışmaların sadece il merkezinde değil kent bütününde yapılmasının önemi ve aciliyeti kendisini açıkça göstermektedir.”
ACİLEN HAREKETE GEÇİLMELİ
Raporda Hatay için acilen harekete geçilmesi gerektiğine vurgu yapıldı. Jeoloji Mühendisleri Odası’nın bu konuda destek vereceği kaydedilen raporda olası bir depremde en az zararla atlatabilmesi için yapılması gerekenler şu şekilde sıralandı:
♦ Doğu Akdeniz’de deniz içinde meydana gelebilecek depremlerin oluşturabileceği olası tsunami etkileri de dikkate alınarak, Hatay’ın kıyı yerleşim alanlarının planlarının, olası tsunami etkileri de göz önüne alarak yeniden yapılması gerek.
♦ Diğer disiplinlerden (inşaat, mimarlık, şehir plancıları vd.) edinilecek bilgiler ile diğer afet olasılıkları ışığında Deprem Master Planı hazırlanmalı.
♦ Deprem Master Planı dikkate alınarak kentin gelişim ve yerleşim stratejileri belirlenmeli. Bu çerçevede aktif fay hatlarının çevre düzeni haritalarına işlenmesi ve bina ile bina türü yapılar için sınırlama getirilmeli.