Deprem vergileri buharlaşmıştı: Şimdi de 'zorunlu afet sigortası' geliyor
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, zorunlu afet sigortasının devreye alınacağını bildirdi. Şimşek, olası bir depreme karşı binalar, diğer afetler için ise binalar ve taşınır malların teminat altına alınacağını söyledi. 6 Şubat depremlerinde halktan para toplayan AKP iktidarı yıllardır toplanan deprem vergilerinin "duble yollar, havalimanları ve sağlık harcamalarında" kullanıldığını savunuyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kısa sürede devreye alınacak zorunlu afet sigortasıyla (ZAS) sel, heyelan, fırtına, dolu, çığ ve orman yangınının da sigorta teminatına dahil edilmesinin öngörüldüğünü belirterek, "Deprem teminatı için binalar, diğer afetler için ise binalar ve taşınır mallar teminat altına alınıyor" dedi.
Şimşek, zorunlu deprem ve ZAS'taki yeniliklere ilişkin değerlendirmede bulundu.
Zorunlu deprem sigortasının, 7,4 büyüklüğündeki 17 Ağustos 1999 tarihli Gölcük Depremi sonrasında bir kanun hükmünde kararnameyle getirildiğini anımsatan Şimşek, bununla sivil konutların sigorta kapsamına alınması için zorunlu deprem sigortasının ihdas edildiğini ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun (DASK) kurulduğunu savundu.
Şimşek, bu sigorta modelinin 2012 yılında Afet Sigortaları Kanunu ile son halini aldığına işaret ederek, şöyle konuştu:
"Kurulduğu günden bugüne kadar zorunlu deprem sigortasıyla sivil konutlara deprem afeti için teminat sunulurken son olarak 6 Şubat 2023'te gerçekleşen depremler kapsamında zorunlu deprem sigortası olan yaklaşık 500 bin hasarlı konut için 35 milyar lira hasar ödemesi gerçekleştirildi. 1 Haziran 2024 itibarıyla DASK, 11,3 milyon poliçe kapsamında deprem afetine ilişkin teminat sunuyor."
TAŞINIR MALLAR
Bununla birlikte, doğa kaynaklı afet sayısındaki artışın tüm dünya ile birlikte Türkiye'de de hasarları artırdığına dikkati çeken Şimşek, "Ayrıca, deprem afetinde bina üzerinde yıkıcı hasarlarla karşılaşılmakla birlikte diğer doğal afetlerde yapısı gereği konuttan ziyade konut içindeki taşınır mallarda hasar oluşuyor. Bu durum, depremin yanı sıra diğer doğa kaynaklı afetler bakımından da sigorta himayesinin zorunlu tutulmasını ve teminatın kapsamına konuta ek olarak konut içindeki taşınır malların da eklenmesini gündeme getirdi" ifadelerini kullandı.
Şimşek, devamla şunları kaydetti: "Kısa sürede devreye alınacak ZAS ile ek olarak sel, heyelan, fırtına, dolu, çığ ve orman yangınının da sigorta teminatına dahil edilmesi öngörülüyor. Deprem teminatı için binalar, diğer afetler için ise binalar ve taşınır mallar teminat altına alınıyor. Ayrıca, mevcut durumda zorunlu deprem sigortasıyla köy alanlarına teminat sunulmazken zorunlu afet sigortasıyla kapsama eklenen doğal afetlerin yapısı gereği köy alanları da kapsama alındı. Hedefimiz, ZAS'ın haziran sonu itibarıyla devreye alınmasıdır."
DEPREM VERGİLERİ NEREYE HARCANDI?
1999 depreminden sonra hayata geçen ve “deprem vergisi” olarak bilinen özel iletişim vergisinden (ÖİV) toplanan paralar, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin ardından bir kez daha tartışma konusu olmuştu. AKP iktidarı yıllardır toplanan deprem vergilerinin "duble yollar, havalimanları ve sağlık harcamalarında" kullanıldığını savunuyor.