Devlet göz yumuyor işçiler ölüyor

Zonguldak’ta maden ocaklarında son 5 yılda yaşanan iş cinayetlerinde hayatını kaybeden 83 maden işçisinden 29’u kaçak işletilen ocaklarda yaşamını yitirdi. Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Ahmet Demirci, son patlamada hayatını kaybeden işçilerle birlikte bu yıl Zonguldak’ta 8 maden işçisinin tümünün kaçak ocaklarda can verdiğini açıkladı.

Zonguldak Kilimli’de ruhsatsız bir kömür ocağında Çarşamba günü meydana gelen patlamada 3 işçinin yaşamını yitirmesi, Türkiye’nin en büyük taşkömürü havzası Zonguldak’taki kaçak ocakları tekrar gündeme getirdi. Kentte çok sayıda ruhsatsız ocak bulunuyor. İş bulamayan madenciler, iş güvenliğinden yoksun ocaklarda günlük ortalama 100 lira yevmiye karşılığında çalışıyor. Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ile özel ocaklarda üretilen kömür 700-800 liradan satılırken, kaçak ocaklarda yarı fiyattan satılıyor.

Kapatılan ocaklar tekrar açılıyor

DHA’nın haberine göre, son 5 yılda TTK’de 14, ruhsatlı özel kömür işletmelerinde 40, kaçak ocaklarda ise 29 maden işçisi yaşamını yitirdi. Kaçak ocaklarda 1992’den bu yana yaşanan iş cinayetlerinde hayatını kaybeden işçi sayısı ise 142.

3 madencinin öldüğü kaçak ocak, girişi kapatılarak mühürlendi. Son 5 yılda tespit edilen bin 462 kaçak ocakla ilgili işlem yapıldı. Mühürlenen bu ocakların çoğu, daha sonra tekrar üretime açıldı.

GMİS Başkanı Demirci, bu yıl Zonguldak’ta ölen 8 maden işçisinin hepsinin kaçak ocakta hayatını kaybettiğine dikkat çekti. Demirci, “Bu durum bölgedeki işsizlik nedeniyle insanların ölümü göze alarak kaçak ocaklardan ekmek parası kazanma derdine düştüğünü gösteriyor. TTK’de istihdamın artırılmaması Zonguldak’taki işsizliğin artmasına neden oldu. Bunlar olmayınca gençler ya başka illere gidiyorlar ya da kaçak ocaklarda karın tokluğuna çalışıyorlar” dedi.

Madenci ya ölecek ya ailesine bakacak

Daha önce kaçak ocakta çalışan, şimdi ise özel bir maden şirketinde görev yapan maden işçisi Cemil Genç (36), insanların işsizlik nedeniyle kaçak ocaklara girdiğini söyledi. Meslek hastalığı yaşayan işçilerin kaçak ocaklarda çalışmak zorunda kaldığını anlatan Genç, şunları söyledi:

“Kaçak ocaklarda çalışmanın sebepleri var. Şimdi arkadaşlarımız 5-6 yıl özel ocaklarda çalışıyor. Ciğerlerinde toz oluyor. Meslek hastalığına yakalanan işçiler işten çıkarılıyor. Bu adam ekmeğini nerede kazanacak? Başka bir iş de bilmiyor, ne yapacak? Bu insanlar kaçak ocağa giriyor.”

TTK’ye bin 500 işçinin alınacağının söylendiğini de hatırlatan Genç, “Ama 30 yaş sınırı getirdiler işçi alımında. 30 yaş üstü işçilerin çocukları, aileleri yok mu? Özel şirketler 30 yaş üstü işçiyi niye işe alsın o zaman? Bu sistem çok yanlış bir sistem. Çoğu arkadaşımız işten çıkarılıyor. Ciğerinden hasta olan bir insan özel şirkette çalışamıyorsa ne yapacak? Madenci ya ölecek o madende ya da çocuklarına, ailesine bakacak. Devlet buna çare bulsun.”

Devletin görevi

TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Erdoğan Kaymakçı da kaçak ocaklar gerçeğine dikkat çekerek yetkilileri göreve çağırdı. Kaymakçı, dün düzenlediği basın toplantısında şunları kaydetti: “Kaçak üretimi önlemek devletin görevleri arasındadır. Bu türden ocakları kapatmanın kalıcı bir çözüm olmadığını, sürekli yenilerinin açıldığını görüyoruz. Bu tür ocakların açılmasını ve bu yerlerde insanları çalışmaya zorlayan nedenleri ortadan kaldırmalıyız.”