Devletten özele geçersem haklarım değişir mi?
Soru: 25 yıllık doktorum, 48 yaşındayım, anestezi uzmanıyım (cinsiyetim kadın). 1996’da işe başlamıştım, 53 yaşında emekli olacağım. Yani 4,5 senem var emeklilik için. 25 yıl boyunca hep devlette çalıştım (ihtisas dönemi üniversitedeydi 5 yıl). Bu son 4,5 senede özel hastaneye geçersem emeklilik haklarımda ne gibi değişiklik olur?
Cevap: Farklı sosyal güvenlik kurumlarına tabi hizmeti olanların emeklilik döneminde hizmetleri birleştiriliyor. Buna Hizmet birleştirmesi diyoruz. Emeklilik dönemi yaklaştığında Sosyal Güvenlik kurumu’na (SGK) bir dilekçe ile başvurup bu birleştirmeyi talep etmek gerekiyor. Bir kişi emekliliğine son 7 yıl kaldığında en çok hangi kuruma tabi hizmeti varsa o kurumdan emekli oluyor. Siz özel sektöre geçerseniz çalışma hayatınıza 4-a (SGK) lı olarak devam edeceksiniz. Bu durumda son 7 yıl hangi kurum ağırlıklı çalışmanız olursa o kurumdan emekli olursunuz. 4-C’nin (emekli sandığı) emeklilik koşulları SGK ve Bağkur (4-b.) üyelerinden daha avantajlı olduğunu belirtmeliyiz.
SİGORTAMI HİÇ YAPMAMIŞLAR ZAMAN AŞIMI VAR MIDIR?
Soru: 1976 doğumluyum. Sigorta girişim 2007 ancak 1993 yılında İzmit Dilovası’nda bir fabrikada 6 ay çalıştım. Hatta iş kazası bile geçirdim. Sırtımda yanıklar oluştu. Hâlâ izleri var. İşveren beni özel bir doktora götürdü. Cebime aldığım asgari ücret kadar da para koydu. Ben de ne iyi insan demiştim. Ancak sigortamı hiç yapmamışlar. Bununla ilgili hukuki haklarım var mıdır? Zaman aşımı var mıdır?
Cevap: Sigortasız çalıştırmanın sonucunda işçi tarafından açılan davalara hizmet tespiti davası denilmektedir. İşçinin sigorta girişinin (kuruma bildiriminin) yapılması ve fakat prim gün sayısının eksik bildirilmesi gibi durumlarda dava yönünden bir zaman aşımı söz konusu olmamakla birlikte işçinin SGK’ye hiç bildirilmediği (kayıt dışı çalıştırıldığı) durumlarda 5 yıllık bir zaman aşımı süresi söz konusudur. Bu süre işçinin işyerinden ayrıldığı yılın sonundan başlar.
NASIL BİR RAPOR ALMAM LAZIM?
Soru: Belediye işçisi olarak çalışıyorum ancak fıtığım olduğu için ayakta durmakta zorlanıyorum. Müdürün söylediği şey de ancak rapor alırsan yerini değiştirebiliriz. Bunun için hangi bölümden kaç doktordan nasıl bir rapor almam lazım, raporda ne yazması lazım?
Cevap: Bu tür durumlarda rahatsızlığınızın uzmanlığını gerektiren bölümden alınmasının yanı sıra raporun bir devlet hastanesinden alınmış heyet raporu olması geçerlilik bakımından önem arz ediyor. Konu ile ilgili bir Yargıtay karar örneği aşağıdaki gibidir.
“Mahkemece davacı işçinin tedavi gördüğü hastaneden tedavi evrakları getirtildikten sonra Adli Tıp veya Üniversite Hastanelerine şevki ile 4857 sayılı Kanun’un 24/I-a maddesi uyarınca iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığı, davacının hastalığının işin devamını imkansız kılacak şekilde bir hastalığının olup olmadığı yolunda sağlık kurulu raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmiş olması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.”( 22.HD. 2013/6958 E. 2014/6362 K. 18.03.2014 )”