Dijital şiddet kol geziyor
Hemen her gün bir kadının katledildiği ortamda kadına yönelik dijital şiddet yeni medya araçlarında yayılıyor. Dr. Duman, 6284 sayılı yasaya ilişkin 6075 dijital içeriği inceledi, 659’unda nefret söylemi tespit etti. Avukat Yavuz ise, “Nefret söylemi bireysel şikayete bağlı değildir. Savcılar soruşturma açabilir” dedi.
Tuğçe ÇELİK
Kırklareli Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Özlem Deniz Duman “6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun” maddesinin sosyal medyada nasıl yer aldığını inceledi. Verileri “Dijital Medyada Nefret Söylemi: 6284 Sayılı Kanun Örneği” başlıklı makalesinde topladı. Konuya ilişkin YouTube’da yer alan 6075 yorumun 659’unun nefret söylemi içerdiğini belirledi.
EN ÇOK 'ÇARPITMA' YAPILDI
En çok nefret söyleminin ‘çarpıtma’ yoluyla yapıldığını tespit eden Duman, “Yüzde 38 oranında çarpıtma ve abartma, yüzde 26 oranında küfür, hakaret ve aşağılama, yüzde 26 oranında düşmanlık ve savaş unsuru söylemiyle kullanılmış. Yapılan negatif ve kötüleyici yorumlarda özellikle cinsiyetçi ve dinsel bir nefret söylemi yoğunlaşıyor. Yeni medya bu anlamda ayırıcı ve ötekileştirici bir nitelik kazanıyor” dedi.
YAYGINLAŞMASI ÖNLENMELİ
İnternetin nefreti yaymak için kullanışlı bir alana dönüşme riskine işaret eden Duman, ‘öteki’ olarak görülen herkese bu tehdidin yönelebileceğini vurguladı. Duman, nefret söylemi içeren sosyal medya içeriklerinin siber suçlar kapsamına alınarak ve filtreler uygulanarak yayılımının önlenmesinin gerektiğini kaydetti.
Avukat Sema Yurtbilir Yavuz, cinsiyet temelli nefret suçlarının bireysel şikayete bağlı olmadığını, savcılık tarafından soruşturma açılması gerektiğini belirtti. Yavuz, "Nefret ve ayrımcılık suçu; dil, ırk, milliyet, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din veya mezhep farklılığından kaynaklanan nefret nedeniyle bir kişinin veya grubun bazı hak ve özgürlüklerinden yararlanmasını engellemeyi içeren bir suçtur. Şikâyete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen yani kendiliğinden soruşturulur. Bu suçlarla ilgili herhangi bir şikayet süresi de yoktur. Kamu davası açılır. Uzlaştırmaya ve şikayete tabi suçlardan değildir. 6284 Sayılı Yasa ile ilgili bu karalama kampanyalarında da cinsiyete dayalı ayrımcılık ve nefret ifade eden sözler yer almaktadır. Dolayısıyla savcılar harekete geçmelidir" diye konuştu.
KADINA ŞİDDET BESLENİYOR
SOL Feminist Hareket üyesi Avukat Damla Yıldırım, “İktidarın kadınların kazanılmış haklarını hedef aldığı bu dönemde, hukuki olmayan bir şekilde tarafı olmaktan çıktığımız (!) İstanbul Sözleşmesi’nin önemi devreye giriyor. Çünkü sözleşme devlete, şiddetle mücadele kapsamında toplumsal cinsiyet rollerine dayalı ön yargıların ortadan kaldırılması amacıyla eğitim, medya ve özel sektörü de içeren kapsamlı ve bütüncül politikalar üretilmesi yükümlülüğü yükler” dedi.
Yıldırım şunları kaydetti: “Dijital şiddet de kadına yönelik şiddetin bir türü. Sosyal medya araçlarıyla nefret söylemlerinin kadına yönelik şiddeti beslediği çok açık. Bu sorun ciddi bir insan ve kadın hakları ihlalidir. İktidarın toplumsal cinsiyet eşitsizliği temelli ürettiği politikalar nefret söylemlerini besleyen, kadına yönelik şiddeti artıran niteliktedir. Siber zorbalık, taciz ve tehdit içerikli dijital şiddete ilişkin net tanımları kapsayan bir düzenleme yapılmalıdır.”
SOL Feminist Hareket
∗∗∗
NEFRET SÖYLEMİ NEDİR?
Nefret söylemi, bir kişi veya grup insana doğuştan gelen veya algılanan birtakım özelliklerinden dolayı önyargılı, düşmanca, kötü niyetli konuşma, yazma ve davranış olarak tanımlanmakta. Nefret söyleminin uluslararası alanda ilk tanımı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından yapıldı.
∗∗∗
NAFAKA ALANA ÖFKE
6284 Sayılı Yasa hakkında Youtube platformunda nefret söylemi içeren yorumlardan bazıları şu şekilde sıralandı:
• Kırmızı çizgi Allah’ın kitabıdır, 6284 vahiy olarak mı indi?
• Şu kılık kıyafete de el atın kadınlar sokakta meyve sebze hali gibi geziyor ayıp.
• Aile Bakanlığı’nı kadınlara vermeyin artık ailenin durumu ortada.
• Ailesi olmayan ya da boşanmış kadınlar aile konusunda ahkam kesiyorlar ya.
• Bu kanunu daha önce bilseydim evlenmezdim eşime hiçbir şey yapmadığım haldeyken bana boşanma davası açacakmış bu hak mı?
• 6284 Sayılı Kanunu daha da genişletin. Bütün erkekleri de iğdiş edin olsun bitsin.
• Asalak gibi yaşamak kazanılmış hak değildir. Süresiz nafaka, cinayetlerin sebebidir, 6284 acil kaldırılsın.
