Dört yıl sonra eski başkanın aklı geri gelecek
Hişyar ÖZSOY*
ABD Başkanlığı'na Joe Biden’in gelişi, ABD ve Suriye ilişkileri, Kürt ilişkileri gibi bir çerçeveden değerlendiriliyor. Ama ABD iç siyasi dinamiği de önemli bir konu… Herkes Biden’in açık ara kazanmasını beklerken Donald Trump, 70 milyondan fazla oy aldı. Eski Başkan, klasik statükoya karşı hamleler yaptı. Bunu son derece otoriter ve popülist bir yerden yaptı. Biden ise normalleşme mesajları verirken Trump’un dağıttığı kurumları toparlama sözü verdi. Aslında bu açıdan sağcı ve statükocu bir noktada. Biden, kazanır kazanmaz onun için çalışan bazı aktivistler, Demokrat Parti içerisindeki sağcıların hedefi oldu.
Statükoculukta ısrar ederse, toplumcu ve acil politikalar üretmezse dört yıl sonra ‘Trump aklı’ geri gelecektir. Bu kez daha şiddetli olacaktır. Biden, Demokrat Parti’yi eskiden beri hep sağa çekmiştir. Demokratların daha sağında durursa, bir sonraki seçimde ağır bir yenilgi tadacaktır.
TRUMP ÇATIŞMA HALİNDEYDİ
Trump, hem ABD kurumları hem de uluslararası kuruluşlarla sürekli çatışma halindeydi. Biden, zaten seçim kampanyası boyunca normalleşme mesajları verdi. İktidara gelince tüm dünyadaki kurumlarla daha yakından çalışacağını söyledi. Ayrıca Trump’un Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan gibi şahsileştirilmiş bir siyaset ve diplomasi tarzı vardı. Bu anlamda Biden’in gelmesi, şahsileşmiş siyasetten ziyade kurumsallaşmış siyasete önem verileceğini gösteriyor. Biden’in seçilmesi, bu açıdan olumludur
Trump’ın uyguladığı siyasetin tüm dünya için olumsuz etkileri oldu. Biden’in vaadi, ‘Trump’ın dağıttıklarını, kırıp döktüklerini toparlama ve yeniden onarma’ydı. Liberal demokratik statükoyu yeniden kuracağını söylüyor. Bunun ne kadar iyi olduğu tartışılır ama Trump’a kıyasla bu söylemleri de olumludur.
YAPTIRIM İLK SEÇENEK OLMAZ
Joe Biden ABD Başkanlığı'na seçilince genel beklenti, hemen Erdoğan’la restleşeceğiydi ama muhtemelen birkaç ay beyaz sayfa açmaya çalışacak, diplomatik müzakereler için zemin yoklayacaktır. Türkiye’ye yönelik yaptırım kararı hemen gelmez. Biden, muhalefetteyken yüksek perdeden eleştirmiş olabilir fakat iktidara gelince son bir kez diyalog kuracaktır. Ama bundan da sonuç alınmazsa, Erdoğan başta S-400 olmak üzere birçok konuda taviz vermezse birkaç ay içerisinde ilişkiler gerilimli bir noktaya çıkabilir.
KÜRTLERİ YAKINDAN TANIYOR
ABD'nin yeni başkanı Biden, eskiden beri dış ilişkiler alanında çalıştı. Kürtleri ve Ortadoğu’yu yakından tanıyor. Trump, Ortadoğu’da 10 ülke sayamaz ama Biden bu konuda avantajlı… Başkan yardımcılığı yaptığı dönemde Kürtlerle yakın ilişkileri oldu. O başkan yardımcısı iken Kobane’de askeri ittifak yapıldı. Konuyu biliyor. En azından bir dönem daha ABD askerinin bir kısmını Suriye’de tutacaktır. Trump’a kıyasla Suriye’deki Kürtleri daha destekleyici noktada olacaktır. Biden ayrıca kurumsal siyasete ve diplomasiye de ağırlık verecektir. Çok enerjik bir Biden görmeyeceğiz. ABD’nin köklü kurumlarına yetki verecektir.
*HDP Dış İlişkilerden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı