Dostlar alışverişte görsün ziyaretleri
Türkiye bir yandan İran Devlet Başkanı Ahmedinecad’ı ağırlarken diğer yandan da Başbakan’ın Rusya ve Gürcistan gezisiyle dış politikada iki aktif girişimin içinde
Türkiye, Rusya ile Gürcistan arasındaki savaşın, Avrupa Birliği’nin araya girmesiyle ateşkesle sonuçlanınca,kendini apar topar Rusya ve Kafkasya’ya atarak “bölgede olduğunu” hatırlatmak istiyor. Ancak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan çıktığı Rusya ve Gürcistan gezisinde Türkiye’nin politikasını açıklamak yerine Moskova’da Ruslar’ın, Tiflis’te de Gürcüler’in duymak istediklerini söyledi. Türkiye diğer yandan İstanbul’da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün ağırladığı İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’la bir anlamda “güçlü bölgesel aktör” olduğunu ilan etmek istedi. Ancak bütün bu geziler ve kabuller Amerika’ya rağmen ya da Amerika’ya karşı yapılmış girişimler değil. Çünkü, ABD Türkiye’nin İran’la yapabileceği anlaşmaların listesini ve kotasını zaten zaten çok önceden belirlemiş durumda. Ayrıca ABD Dışişler Bakanı Condoleezza Rice bugün bölgeye gelerek Gürcistan konusundaki son sözü söyleyecek.
Türkiye bir yandan İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinecad’ı İstanbul’da ağırlarken diğer yandan da Başbakan Erdoğan’ın Rusya ve Gürcistan gezisiyle dış politikada iki aktif girişimin içinde bulunuyor. Başbakan Erdoğan’ın Kafkaslar ve Rusya gezisi de, Rus - Gürcü savaşı başlar başlamaz, Ankara’yı terk ederek tatile çıkması kadar birden bire oldu. Oysa Erdoğan, Rusya Başbakan’ı Vladimir Putin’i yalnızca telefonla arayacağını söylemişti. Erdoğan’ın bölgeye gitmesi Avrupa Birliği dönem başkanı sıfatıyla bölgeye giden Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin ateşkesi sağlamasından sonra gerçekleşti.
SON SÖZ AMERİKA’DA
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Moskova’da Türkiye’nin önerdiği Kafkasya’da İstikrar ve İşbirliği Platformunun iki ülke dışişleri bakanları arasında üzerinde çalışılarak süratle geliştirileceğini söyledi. Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Medvedev ve Başbakan Putin ile bir araya gelen Erdoğan, barışta da kendi çabalarının olduğunu ileri sürdü. Erdoğan Dışişleri Bakanı Ali Babacan’ın, Rusya, Gürcistan ve ABD Dışişleri Bakanlarıyla görüşmelerde bulunduğunu belirterek, “Bu görüşmeler neticesinde AB üyesi ülkelerin bölgede çalışmaları oldu. Bu çalışmalarla şu anda bir yere gelinmiş. Bundan sonraki süreçte barışı tehdit edecek adımlar atılmazsa, öyle tahmin ediyorum ki bu iş herhalde biter” diye konuştu.
Ancak görüşme öncesi bir açıklama yapan Rusya Devlet Başkanı Medvedev, Erdoğan ile görüşmesinde “Gürcistan’ın saldırganlığını da ele alacaklarını” ifade etti.Bu açıklama Rusya’nın Türkiye’ye karşı çizgisinde ısrar ettiği anlamına geliyor diye yorumlandı.
Erdoğan ve Babacan daha sonra Tiflis’a geçerek Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikhail Saakaşvili ile görüştü. Erdoğan’ın burada da Kafkasya’da İstikrar ve İşbirliği’nden szöettiği bildirildi.
Ancak Kafkaslar’da son sözü bugün bölgeye gelecek olan ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice söyleyecek. Rice, Kafkasya’daki krizi görüşmek için Fransa’ya gitmeden önce, Rusya’yı uluslararası tecritle tehdit etti. Rice, Rusya’yı ateşkes şartlarını yerine getirerek, Gürcistan’dan asker çekmeye davet etti ve aksi takdirde tecrit olacağını söyledi. Amerikan Dişişleri Bakanı, “Artık 1968 yılında değiliz. Rusya, Çekoslavakya işgalinde olduğu gibi komşularını tehdit edemez, başkentlere giremez ve hükümetleri deviremez. Tüm bunlar onun yanına kalmaz” dedi.
Rice’ın bu açıklamaları Kafkaslar’daki barışın Türkiye’nin ya da Avrupa Birliği’nin açıkladığı kadar kolay olmayacağını gösterdi.
AHMEDİNECAD İSTANBUL’DA
Türkiye Kafkaslar’da Başbakan Erdoğan’la aktif siyaset ararken İstanbul’da da Cumhurbaşkanı Abdulalh Gül İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinecad ile görüştü.
BM’nin yeni yaptırım tehdidinde bulunduğu ve Kerkük tartışmaları arttığı bir dönemde İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’ın İstanbul’a gelişi daha önce planlanmış bir gezi olsa da Kafkaslar’daki son gelişmeler nedeniyle ayrı bir öneme sahip oldu.
Bu ziyaret Türk ve İran ordularının PKK ve PJAK gerillalarına yönelik operasyonlarının arttığı ve Kerkük tartışmalarının yeniden alevlendiği bir döneme denk geldi. BM’nin yeniden yaptırım tehdidi altında olan İran 19 Temmuz’da ABD’nin de ilk kez üst düzeyde katıldığı bir toplantıda BM Güvenlik Konseyi 5 daimi üyesi ve Almanya ile nükleer programı tartışmıştı.
Ahmedinecad’ın Ankara ziyaretinden önce Suriye Devlet Başkanı Başar Esad Tahran’a bir ziyarette bulunmuştu. Ortadoğu’da diplomatik trafiğin arttığı bir dönemde gerçekleşen ziyarette PKK konusununda ele alındığı bildirildi.
Türkiye ve İran arasında doğalgaz alımı, ulaşım ve sınır güvenliği konularında “mutabakat zaptı” imzalandığı da basına aktarılan haberler arasında.
Kafkaslar’da yaşanan Gürcistan-Rus gerginliği de Ahmedinecad’ın görüşmelerinde gündeme geldi.
Türk Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Ahmedinecad, Abdullah Gül’ün davetlisi olarak yaz çalışma programı çerçevesinde İstanbul’a geldi. Bu ziyaret 1996’dan bu yana Türkiye’ye en üst düzeyde yapılan ilk İran ziyareti oldu.
