Döviz depreminin öncü sarsıntıları

EKONOMİ SERVİSİ

Son 10 gündür aralıksız yükselen dolar/TL kuru 16 liraya dayandı. Ay başından beri TL'de dolar karşısında yaşanan yüzde 7,5 değer kaybının devamına iktidarın izin verip vermeyeceği de gündemde. Dolar/TL, 2 hafta önceye kadar 14,5-15 arasında iki ay boyunca yatay bir seyir izlemişti. Daha sonra aralıksız 9 günlük yükseliş yaşanırken kur dün en yüksek 15,96 seviyesine kadar yükseldi.

ABD merkezli finans ajansı Bloomberg’in aktardığına göre, kamu bankaları son iki gün içinde bir milyar dolardan fazla döviz satışı ile piyasaya müdahale etti. Ancak bankacılar müdahalelerin temposunun yavaşladığına işaret ediyor.

Bu yıl yüzde 18,5 değer kaybeden Türk Lirası, Sri Lanka Rupisi ve Gana Cedisi ardından dünyanın en kötü performans gösteren üçüncü para birimi oldu. TCMB'nin rezervleri piyasada yakından takip edilirken Reuters'ın hesaplamalarına başvurduğu 2 bankacı TCMB net rezervlerinde geçen hafta 3-4 milyar dolar arasında, toplam rezervlerinde ise 5-6 milyar dolar arasında düşüş bekliyorlar. TCMB ihracatçı döviz gelirlerinin yüzde 40'ını ve KKM uygulamasının döviz kısmını rezervlerine katsa da bankanın rezervleri aynı oranda artmıyor.

Artan enerji maliyetlerinin de etkisiyle Türkiye ekonomisinin ihtiyaç duyduğu döviz finansman miktarı her geçen gün artarken Türkiye'nin enerji ithalatının neredeyse tamamı TCMB'nin rezervlerinden karşılanıyor. Zurnayla Döviz Depremine Gidiyoruz başlığıyla bir video yayımlayarak son yaşananları değerlendiren Ekonomist Atilla Yeşilada kapalı kambiyo rejimi ile vatandaşlara zorla dolar satmaları için baskı yapılacağını dile getirdi. Dolar kurunu belli bir seviyede tutmak isteyen iktidarın baskısı ile Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinin hızla eridiğini söyleyen Yeşilada sürecin 1970'lerdeki kapalı kambiyo rejimine doğru gittiği uyarısını yaptı.

Döviz fiyatlarındaki artış akaryakıta da yansıyor. Benzine gece yarısından itibaren geçerli olmak üzere 1 lira 3 kuruş zam gedi. İstanbul’da benzininin litre fiyatı 23 lira 85 kuruşa yükseldi.