Dünyanın korona sınavı

Oğuzcan ÜNLÜ

CovId-19 salgının dünyaya etkisi sürüyor. Verilere göre 188 ülkede 12 milyondan fazla insan virüse yakalandı. Yarım milyondan fazla insan yaşamını kaybetti. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre halen pandeminin zirve noktasında değiliz ve vaka sayısı bazı ülkeler için ‘alarm’ veriyor. Geçen yılın sonlarında Çin’de ortaya çıkan salgının bugünlerde merkezi Kuzey ve Latin Amerika ülkeleri… Bu ülkelerdeki günlük vaka sayıları oldukça yüksek… Ülkelerin salgın ‘tablosunu’ derledik:

♦ ABD: Sağlık sistemi hâlihazırda oldukça sorunlu olan ABD, mart ayından sonra kısa zamanda pandeminin merkezi haline geldi. Şu ana kadar 3 milyon 250 bin ABD vatandaşı virüse yakalandı. Hayatını kaybedenlerin sayısı 130 bini geçti. Geçen hafta günlük vaka sayılarının 70 bine dayanmasıyla birlikte üç gün üst üste vaka sayılarında rekorlar kırıldı. Salgının ilk dönemlerinde New York, New Jersey ve Michigan gibi eyaletler en fazla kayıp verirken şu an Teksas, Georgia, Idaho, Louisiana, Montana, Ohio, Utah ve Wisconsin eyaletlerinde vaka ve can kaybı sayılarında yoğunlaşma görüldü.

♦ BREZİLYA: Latin Amerika’da salgının ‘merkez üssü’ olarak Brezilya görülüyor. Dünya genelinde ABD’den sonra en çok vaka ve ölüm sayısına sahip olan Brezilya’da 2 milyona yakın insan hastalığa yakalanmış durumda. 100 bine yakın Brezilyalı ise yaşamını yitirdi. Salgını ‘basit bir grip’ olarak adlandıran ve salgın için alınan önlemlere karşı olan Devlet Başkanı Bolsonaro da geçen günlerde hastalığa yakalandı. Sao Paulo vaka sayısının en yoğun olduğu eyalet. 350 binden fazla vaka bu eyalette görüldü. 20 bine yakın insan burada hayatını kaybetti. Sao Paulo’nun komşusu ve ülkenin diğer önemli eyaleti Rio de Janeiro’da vaka sayısı 130 bini buldu. Bu eyalette hayatını kaybedenlerin sayısı 10 bini geçti. Öte yandan gerçek rakamların açıklanan resmi rakamların birkaç kat daha üzerinde olduğu belirtiliyor. Örneğin, Sao Paulo Üniversitesi yayımladığı bir raporda enfekte insan sayısının açıklanan rakamlardan 6 kat daha fazla olabileceğini tahmin ediyor.

♦ LATİN AMERİKA: Brezilya dışında diğer Latin Amerika ülkelerinde de salgın yayılmaya devam ediyor. Bugünlerde İtalya ve İspanya gibi Avrupa ülkelerinin düşen vaka sayılarının tersine Latin Amerika ülkelerinde ‘zirve’ noktası henüz görülmüş değil. Meksika, Peru ve Şili gibi ülkelerde eğri yukarı doğru tırmanmaya devam ediyor. Bu ülkelerin her birinde vaka sayısı 300 bin dolaylarında seyrediyor. Meksika gerektiği önlemleri almamakla suçlanıyor. Peru önlemlerini erken almış olmasına rağmen salgın öncesi sahip olduğu sosyal ve ekonomik eşitsizliklerin durumunu ciddileştirdiği belirtiliyor.

♦ HİNDİSTAN, RUSYA: Her iki ülke de dünya geneli vaka sıralamasında ilk beş içinde yer alırken vaka sayıları 1 milyona yaklaştı. Hindistan'ın sahip olduğu yüksek nüfus yüzünden virüsün yayılımını kontrol altına alamaması durumunda bugünden çok daha büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalabileceği belirtiliyor. Üstelik ülkedeki sağlık altyapısının yetersizliği durumun vahametini arttırabilir. Haziran ayında önlemlerini azaltmaya başlayan Rusya, hastalığın tedavisi için aşı geliştirme çabalarıyla biliniyor. Ancak bununla birlikte günlük vaka sayısını 6 bin seviyesinden aşağıya halen düşürebilmiş değil.

♦ İRAN: Normalleşme hamlelerinin ardından resmi makamların da belirttiği şekilde ‘ikinci dalga’ ile karşı karşıya kaldı. Son günlerde vaka ve ölüm sayılarında ciddi artışlar yaşandı. Geçen günlerde 24 saat içinde 200 insan hayatını kaybetti. Ülke genelindeki toplam vaka sayısı 255 bin civarındayken ölü sayısı 12 bin olarak belirtiliyor.

♦ AVRUPA: Salgının ilk dönemlerinde Çin’in ardından İtalya ve İspanya gibi ülkeler pandeminin yoğun yaşandığı ülkeler oldu. Sert önlemler alan bu ülkeler vaka sayısını düşürmeyi başardı. Zaman içerisinde önlemlerini azaltan bu ülkeler ikinci dalgayla karşı karşıya kalmamak için çaba sarf ediyor.