The Economist dergisi: Pandemi sürecinde dünyada, geçtiğimiz yıllara oranla 7 ile 13 milyon arası ölüm fazlası var. Resmi Covid-19 ölüm verileri ise 3 buçuk milyon civarında.

Economist: Pandemi sürecinde 7 ile 13 milyon arası ‘fazla ölüm’ var

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Resmi rakamlar geçen yıl 27 Mart’tan beri Güney Afrika’da 55 bin Covid-19 ölümü olduğunu gösteriyor. Bu rakam, 100 binde 92,7 oranıyla Sahraaltı Afrika’nın en yükseği durumunda. Bunlar, resmi Covid ölümü olarak kayda geçen rakamlar.

Esasında ülkede 8 Mayıs’a kadar bir yıllık süre içerisinde geçtiğimiz yıllara göre 158 bin 499 fazla ölüm kaydedildi. Fazla ölümden kastedilen ise önceki senelerdeki verilere göre beklenen ölüm sayısının üstündeki rakamlar.

Londra merkezli The Economist dergisine göre, toplum sağlığı yetkilileri bu ölümlerin yüzde 85-95’inin SARS-CoV-2’den kaynaklandığı düşüncesinde.

Güney Afrika, tıbbi sistemde kayıtlı olmayan kayıp ölümler açısından yalnız değil. Salgın süresince dünyanın pek çok kısmında ölüm fazlaları resmi ölümleri aşmış durumdaydı. Örneğin, en son verilere göre, Amerika’daki ölüm fazlası, 2020 Mart ayının başından 2021 Nisan ayı ortalarına kadar resmi Covid-19 ölümlerinden yüzde 7,1 daha yüksekti.

Ancak ölüm fazlası metodu, çok sağlam küresel rakamlar sunmuyor, bunun nedeni de çoğu ülkenin ölüm fazlası istatistiklerini zamanında sağlamıyor oluşu. Küresel tahminler resmi rakamları kullanıyor ancak bu rakamlar gerçek toplamın çok gerisinde.

RESMİ RAKAMLAR, YARISINDAN AZ

Economist, gerçek rakamların ne kadar az ölçüldüğünü ortaya koymak için bu verileri sağlamayan ülkelerde pandemi sürecindeki ölüm fazlası sayılarını modellemeye çalıştı.

Bu modelleme dünyada gerçek ölüm fazlası sayısının (yüzde 95 olasılıkla) şimdiye kadar 7,1 ile 12,7 milyon arasında olduğunu gösteriyor. Resmi rakamlar ise gerçek sayının en iyi ihtimalle yarısından az veya üçte biri kadar.Covid-19’un sebep olduğu ancak onunla ilişkilendirilmeyen ölümlerin çoğu düşük ve orta gelirli ülkelerde. Dünyada koronavirüs kaynaklı ölüm sayısı resmi rakamlara göre toplam 3 milyon 360 bin dolaylarında.

Modellemenin ortaya koyduğu rakamlar zengin ülkelerdeki ölümlerin resmi ölüm kayıtlarının 1,17 katı olduğunu gösteriyor. Sahraaltı Afrika’da öngörülen ölüm oranı ise resmi rakamların 14 kat daha fazlası durumda.

Economist, yaptığı bu modellemede 200’den fazla ülke ve bölgede 121 göstergeyi değerlendirdi. Bu göstergelerle ölüm fazlası verileri arasındaki ilişkileri bulmak için gradyan arttırma adlı süreç kullanıldı.