Ekmek meselesi
Maliyetlerdeki yükseliş nedeniyle unun fiyatı bir yılda yüzde 117 artarken İstanbul’da İTO’ya bağlı fırınlarda 210 gram ekmek 3 liradan satılmaya başlandı. Ancak küçük fırıncılara göre bu zam yetersiz kaldı.
Ekonomi Servisi
Un, kira ve enerji fiyatları gibi maliyeler artmaya devam ettikçe ekmek fiyatları da artıyor. İstanbul Fırıncılar Odası’nın zam talebi, İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından yapılan oylama ile önceki akşam kabul edildi. Zam kararı sonrasında İTO’ya bağlı fırınlarda, 210 gram ekmek 3 TL’ye çıkarken, 230 gramlık ekmeğin fiyatı ise 3,5 TL oldu.
Ayrıca İBB Halk Ekmek de büfelerinde 1,25 TL’den satılan 250 gram normal ekmeği dün itibarıyla 2 TL'den satmaya başladı.
BirGün’e konuşan İTO Ekmek, Un ve Unlu Mamüller Meslek Komite Başkanı Hasan Demir, temmuz ayına kadar büyük ihtimalle yeni bir zam olmayacağını belirtti. Fırıncılara göre ise ekmeğe yapılan zammı yetersiz.
MASRAFLAR ARTTI
Komite Başkanı Demir zam taleplerinin yeni olmadığını belirterek şunları söyledi: “Bu zammı aralık ayındaki komite toplantımızda talep etmiştik. 210 gram ekmek 3 lira, kilogram fiyatı 14,28 TL olarak. Yeni karşılık buldu ve onaylandı. Bu talebi yaparken de sendikalı işçilerimizin taleplerini öngörerek istemiştik. 1 Ocak itibarıyla ücret zamları yürürlüğe girdi. Şu an yeni bir tarife talebimiz yok.”
Artan masraflara da değinen Demir, “Aralık ayının ortasına kadar bir kaos yaşandı. Döviz 18’e kadar çıktı. Tabii aralık ayındaki fiyatlarında bir değişme yok, hatta yüzde 10 gibi bir düşüş var. Ama elektrik ve enerji çok pahalandı. Gaz ve elektrikteki zamları şubat ayında yaşadık. Un fiyatlarındaki düşüşü gaz ve elektik zammı geri aldı” ifadelerini kullandı. “Anormal bir şey olmazsa, Temmuz-Ağustos’a kadar bu tarifeyle gideriz” diyen Demir, elektrik faturalarının fırıncıları nasıl etkilediğini şu sözlerle açıkladı: “Yaş pasta üreten kafe tarzı bir yere aralıkta 22 bin lira gelirken bu ay 34 bin lira gelmiş. ‘Kira 24 bin lira, elektrik faturam 33 bin 652 lira gelmiş. Kasım ayında 15 bin, aralık ayında 22 bin, şubat ayında 33 bin 652 lira fatura geldi’ şeklinde tepkiler alıyoruz. Düşük satış yapan fırınlar daha zor durumda. Üretiminin büyük bir bölümünü bakkal ve marketlere satanlar sıkıntılı. Çünkü onlar 2 lira 80 kuruşa satıyor, üstelik arabayla taşıyor. Mazot 16 lira. Fırın araçları günde 200 lira mazot yakıyor. Biz geçen sene bu ayda 145 liraya aldığımız unu şu anda 315 liraya alıyoruz.”
Baklavanın kilosunun 200 liraya kadar çıkmasının ardından bazı kentlerde içinde fıstık ve ceviz bulunmayan ‘Boş’ baklava satılmaya başlandı. Kilosu 19,90 TL’den satılan boş baklava sosyal medyada gündem oldu.
Fırıncılar ise giderlerin artmasından dolayı yapılan zammı yetersiz bulduklarını söyledi. Fırıncı Yaşar Sandal, "Ekmek 3 lira oldu ama bu gelen zam bizi kurtarmıyor. Ekmeğin 3,5 liradan satılmasını istiyoruz" dedi.
Bir başka fırıncı Yaşar Karaca ise ayakta kalabilmenin zorlaştığını ifade ederek, "Poşet, maya, personel giderleri, enerji maliyetleri çok fazla arttı. Ekmeğe zam geliyor ama maliyetimiz daha fazla yükseliyor. Bu dönemde ayakta kalabilmek için kendimizden kısıyoruz. Vatandaşlar tepki gösteriyor ama maliyetlerin yüksek olmasından dolayı zam yapılıyor. Ekmeğe gelen son zamları da yetersiz buluyoruz" şeklinde konuştu. Fırıncı Nuran Aslantaş, "Maliyet bizi kurtarmıyor. Şu an un çuvalı için 450 liradan bahsediliyor. Faturalar çok yüksek geliyor. Çalışan maliyetleri arttı. Kurtarmıyor bizi maliyetler, patronlar şikayetçi. Müşteriler bize tepki gösteriyor " diye konuştu. Ekmek almaya gelen Meryem Altun ise tarımda üretim azaldığı için fiyatların arttığını ancak kalabalık ailelerin bu durumdan etkileneceğini belirterek, "Ekmek fiyatları tabii ki pahalı. Benim açımdan belki fark etmeyebilir ama bir sürü çocuğu olan insan var, gelir düzeyi düşük olan aileler var. Biraz da onları düşünmek gerekiyor. Bu işte üretimle ilgili, üretimle çözülecek bir sorun. Üretim artarsa fiyatların da normale döneceğine inanıyorum" ifadesini kullandı.
İSTANBUL’DA GEÇİNME SINIRI 8 BİN 900 TL
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İstanbul Planlama Ajansı’nın her ay yayımladığı İstanbul Barometresi araştırmasının ocak ayı sonuçları açıklandı.
İstanbullularla telefonla yapılan ankette katılımcılara, ocak ayında evde en çok ne konuşulduğu soruldu.
►Katılımcıların yüzde 56’sı ekonomik sıkıntıların, yüzde 15.2’si elektrik ve doğalgaz zamlarının, yüzde 7.1’i Covid-19’un ev içinde en çok konuşulan konular olduğunu belirtti.
►Öte yandan ocak ayında katılımcıların yüzde 59,4’ü geçinecek kadar kazanamadığını belirtti. Ankete katılanlar kirada yaşayan iki çocuklu bir hanenin İstanbul’da geçinebilmesi için ortalama ayda 8 bin 900 TL hane gelirine sahip olması gerektiğini belirtti.