Elektrikli ligde şarj rekabeti

ERSOY YAŞAR - ersoy@otosafari.com

Küresel elektrikli otomobil satışları, 2019’un son çeyreğinde önceki yıla göre yüzde 28 azaldı. Elektrikli araçların pazar payı da önceki yıla kıyasla yüzde 1.9 düştü. Bu dönemde şarj edilebilir (plug-in) hibrit modellerin satışları ise yüzde 18 artış gösterdi. Analistler, bu yıllarda dalgalı seyreden elektrikli araç pazarının gelecekte ise yükselme eğiliminde olacağını, pazarın 2025’te yıllık 10 milyon, 2030’da 28 milyon, 2040’a kadar ise 56 milyon adete ulaşacağını öngörüyorlar. Yatırımların büyüklüğü ve veriler ışığında, 2040’a kadar tüm binek araç satışlarının yüzde 57’sinin ve küresel binek araç toplamının yüzde 30’undan fazlasının ise elektrikli olacağı tahmin ediliyor.

Tüketicilerin ilk nesil elektrikli otomobillere mesafeli yaklaşmasına neden olan menzil sorunu yeni nesil elektrikli araçlarda görece aşılmış olsa da şarj istasyonlarının azlığı ve şarj süresinin -akaryakıt alımına kıyasla- uzun olması elektrikli otomobillere yönelik en temel eleştirileri oluşturuyor.

Elektrikli otomobil üretim adımlarına hız veren köklü otomobil üreticileri, yeni nesil rekabete hızlı uyum sağlayarak bu alandaki yatırımlarını artırma kararlarını birbiri ardına aldılar. Pazarın yenilikçi markası Tesla, hızlı şarj ağı ‘Supercharger’ haritasını, sürekli olarak yeni yer ve rotalar ile güncelliyor. Tesla, haritasına 2019’un ikinci yarısında 2 binden fazla yeni nokta ekledi ve dünya çapında 15 binden fazla hızlı şarj istasyonuna ulaştı. Şirketin agresif çıkışları ile tanınan CEO’su Elon Musk, üçüncü nesil hızlı şarj ağı sayısının 2020’de daha da artacağını açıkladı. Değişen rekabet koşulları üreticileri farklı inovasyon yatırımları yapmaya yöneltiyor. Şarj altyapısı yatırımları mobilitenin bileşenlerinden yalnızca birini oluştursa da bu alandaki örnekler pazarın gelecekte nasıl biçimleneceği hakkında fikir veriyor.

BMW şarj döngüsünde gübre kullanacak

Alman otomobil üreticisi BMW, Kaliforniya’da, elektrikli otomobillerin şarj döngüsünde sürdürülebilir kaynakların kullanımını artırmak için inek gübresinde bulunan metanı kullanmayı olanaklı kılabilecek bir ortaklık kuruyor. Projenin hayata geçmesi ile eyalette elektrikli otomobillerin şarj edilmesinde inek gübresi dolaylı olarak kullanılabilecek.

Yapılan açıklamada, Kaliforniya’da bulunan Straus Organik Süt Çiftliği ortaklığı ile inek gübresinden elde edilecek metan gazının temiz enerjiye dönüştürüleceği açıklandı. Ortaklıkla, inek gübresinden metan gazının ayrıştırılmasını sağlayacak bir ‘biyo-çürütücü’ kurulacak ve elde edilen yenilenebilir enerji güç şebekesine gönderilecek. Böylece metan gazı salımı da azaltılmış olacak.

Sıfır emisyonlu araçların şarj ağlarında kullanılan elektriğin fosil yakıt yakan güç kaynaklarından gelmesi, elektrikli otomobillerin çevreci performansını olumsuz olarak etkiliyor. Bu nedenle, elektrikli veya alternatif yakıt teknolojilerine sahip otomobil üreten şirketler yenilenebilir kaynaklardan elektrik elde edilmesine yönelik girişimlerini de sürdürüyorlar. BMW’nin San Fransisko bölgesindeki elektrikli otomobilleri yenilenebilir kaynaklarla şarj etmek için güneş enerjisini en üst seviyede kullanmayı amaçlayan ‘ChargeForward’ adlı bir programı da bulunuyor.

Audi’nin şarj altyapı yatırımı 100 milyon avroya ulaştı

Audi, 2022’nin ortasına kadar küresel üretim ekosistemindeki her 10 park yerinden birine elektrikli araç şarj istasyonu kuracak. Kurulacak istasyonların bir bölümü, grup çatısı altındaki elektrikli modellere hizmet verirken istasyonların bir bölümü ise diğer elektrikli araçların kullanımına da açık olacak. Şirket bu yatırımla, bu gibi şarj konseptlerini donanım ve yazılım olarak geliştirililmesi ve işletilmesinde teknik avantaj sağlamayı ve yeni bir mobilite iş alanında deneyim kazanmayı amaçlıyor.

Proje yöneticisi Maximilian Huber, elektrikli otomobiller için 4.500’den fazla şarj noktası kurulacağını, yalnızca şirketin merkezi olan Ingolstadt ana tesisinde 3.500 şarj noktasına ulaşılacağını açıkladı. Şirketin Neckarsulm tesisinde 1.000, Brüksel ve Győr’da yaklaşık 100 nokta kurulacak. Alman üretici, Meksika, San José Chiapa’da bulunan fabrikada bir şarj altyapısı inşa etmeye de başladı. Audi’nin Münih Havalimanı’ndaki eğitim merkezinde de geniş bir şarj kapasitesi yer alıyor ancak buradaki altyapı da proje kapsamında iyileştirilecek. Proje için için bugüne dek 100 milyon avro büyüklüğünde yatırım yapıldı. Şirketin 2050’ye kadar karbon nötr olma hedefi bulunuyor.

Peugeot, kişiye özel şarj istasyonu hizmeti verecek

Peugeot, şarj altyapı şirketi inno2grid ile yeni bir işbirliğine giderek, markanın bugün duyuracağı tam elektrikli ve plug-in (şarj edilebilir) hibrit modellerinden birini satın alacak müşterilerin kişiye özel şarj istasyonu kurulumu ve bakım hizmetlerini alabileceklerini duyurdu. İlk olarak Avrupa’da başlayacak işbirliği kapsamında müşteriler, inno2grid tarafından ev veya iş yerlerine kurulacak ev tipi şarj kutularının montajı, donanım desteği ve danışmanlığı hakkında çok yönlü hizmetleri alabilecekler.

İşbirliği, markanın tam elektrikli modeli e-2008, 508 Hybrid gamı ve 3008 Hybrid4 modellerinin piyasaya sürüleceği 25 Ocak 2020’de başlayacak. Müşterilere, araçlar hakkında bilgiler bayiler kanalıyla, şarj seçenekleri ve duvar tipi şarj kutuları hakkında tüm destek hizmetleri ise inno2grid çatısı altında verilecek. Uygulama, duvar tipi şarj kutusunun sertifikalı montajcılar tarafından talep doğrultusunda kurulmasıyla ve teknik kontrolünün yapılması ile gerçekleşecek. Bataryaların mümkün olan en iyi biçimde şarj edilmesini sağlamak için cihaz test edilecek ve kullanıma hazır olacak. Berlin merkezli inno2grid şirketi, enerji, mobilite ve bilgi teknolojileri alanlarının yanı sıra kentsel ve çevre alanları için mobilite konseptleri planlıyor ve uyguluyor. İki marka arasındaki işbirliğinin gelecek günlerde farklı modeller ile ilerlemesi de olası görünüyor.

Total Hollanda’da 20 bin şarj noktası kuracak

Enerji şirketi Total, Amsterdam Electric Metropolitan Region (MRA-Electric) ile varılan imtiyazlı anlaşma kapsamında Kuzey Hollanda, Flevoland ve Utrecht’in üç eyaletinde 20 bin yeni şarj noktası kuracak ve işletecek.

Hollanda nüfusunun yüzde 18’inden fazlasına karşılık gelen 3,2 milyon insanın yaşadığı bölge, ülkenin ekonomik olarak en gelişmiş bölgesi. Anlaşma, Hollanda’daki kamuya açık şarj noktalarına yönelik hızla büyüyen talebi karşılamayı amaçlıyor. Söz konusu şarj ağı ise ülkenin toplam talebinin yaklaşık yüzde15’ini karşılayacak.

Total Hollanda, halihazırda bölgedenin ana şarj operatörü konumunda bulunuyor ve kamuya açık 4.500’den fazla şarj noktasını işletiyor. Sözleşmenin bir parçası olarak şirket, elektrikli araç şarj ağına sağlanacak elektriğin yüzde 100’ünün güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edecek ve ülkede üretecek. Şirket ayrıca enerji maliyeti daha uygun olması koşulunda verimli ve sürdürülebilir araç şarj olanak sağlayan ‘akıllı şarj teknolojileri’ geliştirecek ve uygulayacak.

Volkswagen şarj robotu geliştiriyor

Volkswagen, elektrikli ID.3 modelinin duyurulması ile birlikte mobilite ve altyapı yatırımlarını artırma kararı aldı. Şirket, 2020 ve 2024 arasında, hibrit, e-mobilite ve dijitalleşme gibi yeni alanlar için 60 milyar avro büyüklüğünde yatırım yapılacağını 2019’un son çeyreğinde açıklamıştı.

Aynı zamanda farklı seviyelerde şarj altyapısı oluşturmak için girişimlerde de bulunan şirket, bayileriyle birlikte 2025’e kadar Avrupa genelinde, çoğu kamuya açık 36 bin şarj noktası kuracak. Aynı zamanda, IDCharger adı verilen ev tipi şarj noktası için duvar kutusu da piyasaya sürülecek. BMW, Daimler, ve Ford ile birlikte Ionity ortak girişiminin kurucu ortaklarından biri olarak Volkswagen, Avrupa otoyollarına 400 hızlı şarj parkının kurulumuna da katılıyor.

Volkswagen, 2017’de robot üreticisi Kuka ile şarj robotu geliştirmek için bir işbirliği imzaladıklarını duyurmuş ancak geçen sürede bu işbirliğine dönük somut bir adım atılmamıştı. Nihayet Volkswagen 2019’un son günlerinde duyurduğu şarj robotu konseptinin çok katlı otoparklarda, yer altı otoparklarında, altyapı sorunu olan bölgelerde mobil şarj hizmeti vermek üzerine geliştirildiğini açıkladı.

Robot, şarj soketi, kapağını açmaktan fişi bağlamaya ve ayırmaya kadar tüm işlemleri insan etkileşimi olmaksızın gerçekleştirebiliyor. Mobil robot, römork biçiminde bir mobil enerji depolama cihazını aracın yanına getiriyor ve şarj işlemini başlatıyor. Cihaz, şarj işlemi boyunca araçla birlikte kalıyor, şarj hizmeti tamamlandıktan sonra robot enerji depolama cihazını araçtan ayırarak şarj istasyonuna geri getiriyor. Volkswagen bu servisle, herhangi bir park alanını elektrikli otomobiller için kurulu bir şarj istasyonuna dönüştürmeyi, inşaat ve şarj altyapısının montaj maliyetlerini robotların kullanımı ile önemli ölçüde azaltmayı amaçlıyor. Robotun piyasaya sürüleceği olası tarih ise henüz açıklanmadı.