Emekçiler için acil eylem planı talebi: İşçilerin çalışmaktan kaçınma hakkı var

MAHİR BAĞIŞ

İş başmüfettişi Şeref Özcan, koronavirüse karşı emekçiler için zaman kaybetmeden acil eylem planı hazırlanması gerektiğini söyledi. Yeterli önlem alınmaması durumunda işyerlerinde tüm faaliyetin durdurulabileceği uyarısında bulunan Özcan, "Aynı zamanda, ciddi ve yakın bir tehlike olması sebebiyle işçilerin çalışmaktan kaçınma hakkı var" dedi.

Uzun yıllar iş başmüfettişi olarak görev yapan Özcan, BirGün’ün sorularını şöyle yanıtladı:

>>Koronavirüse karşı işyerlerinde ne gibi tedbirler alınmalı?

Öncelikle tüm işyerleri için risk değerlendirmesinin yenilenmesi ve ayrıca “Acil Eylem Planı” hazırlanması gerekmektedir. Bu kapsamda; sağlık tesisleri, laboratuvarlar, morglar, atık ve kanalizasyon işlerinin yapıldığı işyerleri üzerinde ise özel olarak durulmalı, tüm işyerleri açısından da işyerinin büyüklüğü, çalışan sayısı, işyeri dışındaki kişilerle temas etme sıklığı gibi unsurlar dikkate alınarak hijyen ve kişisel korunma önlemleri saptanmalıdır. Koronavirüs çerçevesinde, sağlık gözetimlerinin güncellenmesi ve muhakkak ki çalışanların görüşlerinin de alınması önem taşımaktadır.

>>İşçilere ne öneriyorsunuz?

Tüm işçiler kendi işyerlerinde yapılan çalışmaları dikkatle izlemeli, kamu kurumlarının uyarılarının yanı sıra DİSK örneğinde görüldüğü gibi işçi sendikalarının ve ayrıca “Türk Tabipler Birliği” ve “İşyeri Hekimleri Derneği” gibi meslek kuruluşlarının da düzenli olarak takip edilmesi önem taşımaktadır. Somut duruma bakıldığında, en temel hijyen şartlarının sağlanmadığı, havalandırmanın ve doğal ışığın bulunmadığı pek çok işyerinde çalışmanın devam ettirilmesi mümkün değildir. Bu işyerlerinde yapılmakta olan işin durdurulmasının bir zorunluluk haline gelebileceği ifade edilmelidir.

>>AVM’lerde çalışan işçiler binlerce insanla temas halinde, insanlarla sürekli iletişim halinde bulunmak zorunda kalan çalışanlara ne önerirsiniz?

AVM türü yerler açısından kapıda müşterileri karşılayan güvenlik görevlilerinden başlamak üzere gerekli kişisel koruyucuların temin edilmesi ve hatta güvenlik kapılarına da termal algılayıcıların tesis edilmesi önem taşımaktadır. Bu mahiyette birden çok işveren ile AVM yönetiminin bir arada olduğu işyerlerinde, gerekli tedbirlerin işverenlerin koordinasyonu ile alınması gerekecektir. Riskin yaygınlığına göre, AVM türü yerlerdeki faaliyetlerin de geçici olarak durdurulması ihtimal dahilindedir.

>>Tedbir alınmayan işyerlerinde ne yapılmalı? İşverenin sorumluluğu nedir?

Koronavirüsün çalışanlar açısından hayati tehlike oluşturması sebebiyle bu yöndeki tedbirlerin alınmamış olmasının işyerlerinde bütünüyle işin durdurulması nedeni olacağı; aynı zamanda ciddi ve yakın bir tehlike olması sebebiyle de işçiler açısından çalışmaktan kaçınma hakkının bulunacağı ifade edilmelidir. İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili düzenlemeler gözetildiğinde, değinilmiş olan önlemleri alması gerekenin işverenler olduğu tereddütsüz olarak belirtilmelidir.

>>İşyerlerindeki koronavirüs tehlikesine karşı devletin yükümlülükleri neler?

Devlet denetim de dahil olmak üzere muhtelif araçlarla ve gerektiğinde idari tedbir ve yaptırımlar da uygulayarak ilgili mevzuatın uygulanmasını sağlamakla yükümlü. Nasıl ki tek başına bireylerin alacağı tedbirlerin koronavirüs açısından yeterli olması mümkün değilse, işyerlerinde yapılması gerekenlerin de sadece tekil işverenlerin niyet ve beklentilerine emanet edilmemesi, bu yönde muhakkak ki devlet kurumlarının da sürece yönlendirici olarak aktif bir şekilde dahil olması gerekmektedir. Bu kapsamda, fahiş fiyatlara ulaşan koruyucu ekipmanların kamusal olarak temini ilk akla gelen ve acil de olan tedbirlerdendir.