Emekliler ve yaşlılar da başarabilir

Ahmet Özdemir

Dünyada ve ülkemizde yaşlılar mücadelesi, emekliler mücadelesi ekseninde yürümektedir. Dünyadaki emekliler ve yaşlılar mücadelesi ayrı bir çalışmanın konusu olsun.

Ülkemizde emekliler ve yaşlılar, işsizlerden sonra en fazla hak kayıplarının yaşandığı kesimdir.

14 milyona yakın bir nüfusu kapsamaktadır.

EYT’lileri ve devletten maaş almayan 60 yaş üstü kişileri de katarsak, bu sayı 20 milyonu aşmaktadır.

Çözüm, emeklilerin toplumsal, örgütsel bir güç olmasındadır.

Emekliler/yaşlılar mücadelesi, örgütlenme ve hukuk alanında yürüyor. Emeklilerin yaşamı ateşten gömlek gibi. Çarşı pazar yangın yeri. Elektrik ve doğalgaza, benzine, mazota, kiraya yapılan insafsızca zamlar can yakıyor. En düşük emekli maaşı asgari ücret olan 5 bin 500 lira bile değil. İktidarın, kendilerini onlarca yıl yönetime taşıyan insanlara biçtiği değere bakar mısınız?

Emeklilerin örgütlenme hakları önündeki engel ve yasaklar Demokles’in kılıcı gibi. Maaş zamları yolunmuş kuşa çevrildi. Yüzde 25-50 verip, yüzde 300 geri alındı. Aylık bağlama oranları yüzde 70’lerden, yüzde 20’lere düşürüldü. Emeklilere yılda 4 maaş ikramiye istendi. Verilmedi. Bayram ikramiyeleri harçlık bile olmaktan çıktı. Üç yıldır 100 TL üzerinde bir artış öngörülmedi.

Toplu sözleşmeli sendika hakkı halen askıdadır. Krizin faturası, emeklilerin, emekçilerin omuzlarından düşmüyor. Sağlıkta yapılan kesintiler sürüyor. İntibak yasası çıkarılmadığı için ücret farklılıkları devam ediyor. Şimdi emekliler de emekçiler de sokaklarda. Onları yıllardır, iktidara taşıyan emekliler; bundan böyle onları iktidardan indirmenin yollarını arıyorlar.

Emekliler örgütlü bir güç olursa, örgütlenme yasakları da, engeller de kalkar. Emekliler mücadelesi, 1995 yılında, Tüm Emekliler Sendikası’nın kuruluşu ile başladı. Ardından başlatılan ilk hukuk mücadelesi sendika lehinde sonuçlandı. Ankara 8. İdare Mahkemesi, Sendikanın örgütlenme engelini kaldırdı. Bir süre sonra, İş Mahkemesi’nin kapatma kararı geldi. İtiraz üzerine dosya İstinaf Mahkemesi’ne taşındı. Bu mahkeme de sendika lehine karar verdi. Ancak, İstinaf, Yargıtay’ın kapatma kararına direnemedi, uymak zorunda kaldı. Sonuçta dava, Anayasa Mahkemesi’ne taşındıysa da, verilen karar, “yetkisizlik” oldu. Bu kadar, yargının siyasallaştığı bir ülkede, elbette emekliler ve yaşlılar fiili ve meşru mücadele yolunu tek çıkar yol olarak göreceklerdir. İktidar kapatacak, onlar açacaklardır. Nereye kadar, emeklilerin örgütsel bir güç olduklarını hissettirdikleri aşamaya kadar. KESK örneğinde olduğu gibi. Yasada yalnızca küçük bir değişiklik yapacaklar. “İşverenler ve çalışanlar sendika kurabilir” yerine, “herkes” sözcüğünü getirerek.

Yeni sendika 28 Kasım 2022’de, aynı adla kuruluyor. Tüm Emekliler Sendikası, 2019 Genel Kurulu’nda, emekli sendikalarının birleşmesi yönünde bir karar aldı. Bu karar yönünde Ekim 2021’den bu yana bir çalışma yürütüldü. Emekliler Dayanışma Sendikası ve Bağımsız Emekliler Platformu ile yürütülen görüşmeler belli bir olgunluğa ulaştıysa da genel kurul kararları ve hazırlık eksikleri nedeniyle ileri bir tarihe ertelendi. Artık yeniden, aynı adla yeni bir sendikal kuruluş zorunlu oldu. Önümüzdeki ekim-kasım aylarında bu süreç tamamlanacak.

Bir yandan, Uluslararası sözleşmeler ve Anayasa’nın 90. Maddesi’nden kaynaklanan hukuksal haklarla ilgili mücadele sürerken; diğer yandan da fiili ve meşru mücadele temelli örgütlenme çalışmaları devam edecek.

Dünya Yaşlılar Günü’nün kutlanacağı tarih, sendikanın yeniden kuruluş tarihi olsun. Gün ilan edenler değil, mücadele edenler kazansın.