Emeklilik çağında 228 işçi öldü

Hükümet emeklilikte yaşa takılan binlerce yurttaşın çözüm talebini ısrarla reddederken, emeklilik çağında çalışmak zorunda kalan işçiler hemen her gün iş cinayetlerinde yaşamını yitiriyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi raporuna göre, bu yılın ilk dokuz ayında emeklilik çağında çalışan (50 yaş ve üstü) en az 228 işçi (ücretli) yaşamını yitirdi. İş cinayetlerinde yaşamını yitiren her beş işçiden biri 50 yaş ve üzerindeydi.

65 YAŞINDA ÖLEN İŞÇİLER
Raporda şu veriler yer aldı:
► Bu yıl yaşamını yitiren emeklilik çağındaki işçilerin 4’ü kadın, 224’ü erkekti. Kadın işçi cinayetleri tarım ve konaklama işkollarında gerçekleşti.

► Ölenlerin 206’sı 51-64 yaş aralığındayken, 22’si ise 65 yaş ve üzerindeki işçilerdi. Buna göre, ölen her 10 emeklilik çağındaki işçiden biri 65 yaş ve üzeriydi. Bu işçiler tarım, ticaret, metal, inşaat, taşımacılık, konaklama ve genel işler işkollarında çalışıyordu.

İNŞAAT, TAŞIMACILIK, TARIM
► Ölümler en çok inşaat, taşımacılık, tarım, belediye/genel işler, ticaret/büro ve madencilik işkollarında gerçekleşti. Raporda bu durum şöyle yorumlandı: “Bu işkollarında sigortasız çalışmak ya da sigortanın düzensiz yatmasından dolayı emekli olmak zor. Diğer yandan başka mesleklerden emekli olup geçinemeyen ve yaşa takılanlar özellikle inşaatta çalışmakta, şoförlük yapmakta ve mevsimlik tarım işçisi olmaktadır.”

► En fazla görülen ölüm nedeni yüksekten düşme, ezilme/göçük, kalp krizi ve trafik kazası oldu. Emeklilik çağında çalışırken hayatını kaybeden her beş işçiden biri, kalp krizi geçirmesi nedeniyle yaşamını yitirdi.

139 ÇİFTÇİ VE ESNAF
► Ölenlerin yalnızca 4’ü (yüzde 1,75) sendika üyesiydi.

► Raporda ücretli ölümleri temel alındı; ancak kendi nam ve hesabına çalışan çiftçi ve esnaflara da değinildi. Rapora göre, bu yılın ilk dokuz ayında 50 yaş ve üzeri 139 çiftçi ve esnaf çalışırken yaşamını yitirdi. Tüm kendi nam ve hesabına çalışan emekçi cinayetlerinin yarısını 50 yaş ve üzeri işçiler oluşturdu.

***

EMEKLİLİK HAKKI İÇİN MÜCADELEYE

İSİG Meclisi’nin hazırladığı raporda, “Yoksulluk ve yasal düzenlemelerle emeklilik hakkının fiilen ortadan kaldırılması yaşlı işçileri güvencesiz çalışma koşullarına itmiş ve güvencesiz işçi havuzunun önemli bir kaynağı haline getirmiştir” dendi. Raporda şu taleplere de yer verildi:

► “Emeklilik; işçilerin çalıştıkları işkoluna, mesleğe, cinsiyetlerine, kişisel sağlık durumlarına vb. göre belirlenmelidir. Emeklilik yaşı düşürülmelidir.

► Emeklilikte yaşa takılma bir maliyet unsuru olarak ele alınamaz. Kaldı ki söylendiği gibi maliyet 750 milyar TL değildir. Tahsil edilmeyen SGK primlerinin tahsil edilmesi, kayıt dışı çalışanların sigortalı çalıştırılması, sermaye çevrelerine tanınan vergi ve prim teşviklerinin bir kısmının ayrılması bu sorunu çözmeye yetecektir.

► Zorunlu BES uygulamasından çıkılması zorlaştırılıyor. Oysa işçiler BES’in içyüzünü iyi biliyorlar. Uygulama, bir sosyal güvenceyi esas alan bir emeklilik sistemi değil, tasarrufların birkaç özel şirket tarafından yıllarca kullanılması, yine devletten yüzde 25 oranında kaynak (bizim paralarımız) transferidir. BES uygulaması iptal edilmelidir.”

FOTOĞRAF: Esma Kayıhan