Emzirme yardımı alabilir miyim?

Ben 2009 yılında doğum yaptım ve o zaman SSK’lı olarak çalışıyordum. Doğum sonrası doğum parasını aldım; ancak sonradan öğrendiğime göre ayrıca süt parası da alabiliyormuşum. Bu konuda o zaman için bilgim yoktu; acaba şimdi müracaat edip alabilir miyim? Sakine Karaca

Sizin süt parası olarak adlandırdığınız ödemenin adı emzirme ödeneğidir. Bu ödenek doğum yapan kadın işçiye ve çalışmayan eşi doğum yapan sigortalı erkek işçiye yapılır. Emzirme ödeneğinin koşulları aşağıdaki gibidir:

- Hizmet akdine tabi (4/a’lı) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması,

- Kendi adına ve hesabına (4/b’li) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,

- Doğan çocuğun veya çocukların yaşaması şarttır.

Sizin doğumunuzun üzerinden 9 yıl geçmiş; bu ödenekten yararlanabilmek konusunda zaman aşımı ise 5 yıl. Dolayısı ile ödenekten yararlanmanız ne yazık ki mümkün değildir.

*****

İhbar tazminatımı ödemiyorlar

İşverenim, 25 çalışandan az personeli olduğu gerekçesiyle tazminat ödemek zorunda olmadığını söylüyor. Personel azaltmasına gidileceğini, işten çıkartılacağımı söylüyorlar. Ayrıca bana yazılı hiçbir belge verilmedi. 1 yılım dolmadığı için ne kıdem tazminatı alabiliyorum ne de yıllık iznime denk gelen ücreti; fakat 5 gün önceden sözlü olarak işten çıkarılacağımı söyleyerek ihbar tazminatımı da vermek zorunda olmadıklarını söylüyorlar, bu doğru mu?

Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki kıdem tazminatının işyerinde çalışan işçi sayısı ile bir ilgisi yoktur. Yani bu yönde size verilen bilgi doğru değildir. Diğer taraftan işçinin kıdem ve izin haklarının oluşmasına çok az bir süre kala işten çıkarılması kötü niyetli fesih olarak değerlendirilmektedir. Kötü niyetli fesihlerin kanıtlanması halinde yaptırımı ise kötü niyet tazminatıdır. Yani işveren kadro azaltımını bir bahane olarak kullanıyorsa ve siz bu durumu kanıtlayabilirseniz kötü niyet tazminatı talep edebilirsiniz. Son sorunuza gelecek olursak;

Mevcut durumda sizin işyerinde 6 aydan fazla kıdeminiz olduğundan 4 haftalık ihbar süreniz var. İşverenin size 5 gün önceden ihbarda bulunması ihbar tazminatı ödememesini gerektirmez. 28 günlük ihbar tazminatı hakkınızı talep edin.

*****

Annemi şikâyet etmek istiyorum

Benim annem babamdan dul maaşı alıyor; ama başka erkekle hoca nikâhı altında gizli gizli yaşıyor. Bu durumu SSK’ya şikâyet etmek istiyorum. Şikâyet edersem dul maaşı kesilir mi?

Ölen eşlerinden dolayı SGK’den dul aylığı almakta olan kadınlar evlenmedikleri sürece bu aylıklarını almaya devam ederler. Annenizin bir erkekle nikâhsız olarak yaşaması kendi özel hayatı ile ilgili bir durumdur. Kurumun bu duruma herhangi bir müdahalesi söz konusu olamaz. SGK sadece hileli boşanma olarak tabir edilen, yani aslında evlilikleri sürdüğü halde sadece yetim aylığı alabilmek için resmi olarak boşanıp birlikte yaşamayı sürdüren kişilerin tespiti halinde aylıklarını kesmektedir. Ayrıca kurumun bu tür bir hakkı olup olmadığı da tartışma konusudur. Özetle bu konuda bir şikâyette bulunsanız dahi kurumun annenizin dul aylığını kesmesi mümkün değildir.