“En başarılı değilmişiz” itirafı: Sağlık alanı sorunlar yumağı
Sağlık Bakanlığı’nın riskler çalışması, “AKP’nin en başarılı olduğu alan” algısı yaratılmaya çalışılan sağlık alanındaki dökülmeyi gün yüzüne çıkardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Giderlerse gitsinler” dediği hekimlerin bakanlık bünyesinden ayrılması riskler arasında sıralanırken şehir hastaneleri için ayrılan yüz milyarlarca liralık kaynağa karşın toplum sağlığını ilgilendiren temel alanlarda büyük kaynak sorunu yaşandığı belirtildi.
Mustafa Bildircin
mustafamertbildircin@birgun.netSağlık Bakanlığı’nın, “Hedef Riskleri ve Kontrol Faaliyetleri” isimli çalışması, “AKP’nin en başarı olduğu alan” algısı yaratılan sağlık alanındaki sorunları gözler önüne serdi. Çalışmada, halk sağlığını doğrudan tehdit eden çok sayıda unsurun kangren halini alarak çözümsüz kaldığı ortaya konuldu.
Sağlık Bakanlığı, bakanlığın çalışmaları ve toplum sağlığı açısından risk olarak değerlendirilen unsurları bir çalışmada bir araya getirdi. Toplam 102 maddeden oluşan riskler listesinde, toplum sağlığını doğrudan etkileyen alanlardaki sorunlara da yer verildi.
BAĞIMLILIKLA MÜCADELE İTİRAFI
Bakanlık, kullanım oranlarında yaşanan kısmi düşüş nedeniyle bağımlılıkla mücadelenin başarıya ulaştığı algısının risk yarattığını kaydetti. Bağımlıkla mücadeledeki, “Başarıya ulaştık” düşüncesi nedeniyle konunun öncelikli alanlar arasından alt sıralara düştüğü itiraf edildi.
BİRİNCİ BASAMAKTA MALİYET SORUNU
Birinci basamak sağlık hizmetlerinde kritik önemi bulunan aile hekimliği hizmetinde kaynak yetersizliği nedeniyle sorunlar yaşandığı da kaydedildi. Sağlık Bakanlığı, aile hekimliği birimi başına düşen nüfus sayısının düşürülmesi için aile sağlığı merkezlerinin sayısının artırılmasının getireceği ek finansal maliyeti, “Risk” olarak gördü.
SALGINA HAZIRLIKSIZLIK
Mart 2020’de başlayan ve iki yıl süren Covid-19 salgını sırasındaki tedbirlerde gösterilen zafiyetten ders alınmadığı da bakanlığın raporuyla gün yüzüne çıktı. Bakanlık, “Yeni salgın hastalıkların ortaya çıkması durumunda toplum sağlığının tehdit altında olması risk taşımaktadır” değerlendirmesiyle yeni bir salgına hazırlıksız olunduğunu belirtti.
RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİ AKSAK
Ruh sağlığı hizmetlerindeki aksaklıklara da raporda değinildi. Personel sayısının kısıtlı ve hareketliliğinin fazla olması nedeniyle hizmet sunumunda zorluk yaşandığı vurgulandı. Ruh sağlığı hizmet birimlerinin yapılanması için uygun fiziki mekan bulunamadığı da bildirildi. Şehir hastaneleri için ödenen yüz milyarlarca liralık kira ve kullanım bedeline karşın ruh sağlığı hizmetleri için kaynak ayrılamadığı, bu nedenle yeni ruh sağlığı merkezleri açılamadığı öğrenildi.
KUR TEHDİDİ
Acil yardım ambulanslarında sorun yaşandığı da bakanlığın raporuyla paylaşıldı. Ambulansların kullanım sıklığından kaynaklanan yıpranmalar nedeniyle etkinliğin azaldığı kayıtlara geçirildi.
Raporda yer alan ve Türkiye'nin sağlık sisteminde yaşanan aksaklıkları gözler önüne seren diğer bazı tespitler ise şöyle sıralandı:
• Yeni bina yapımı, ek bina yapımı, bina yenileme süreçlerinde öngörülemeyen sebepler nedeniyle planlama önceliklerinin değişmesi,
• Ekonomik gelişmeler ve afetlerin, kaynak temin süreçlerini etkilemesinden dolayı yatırımların ilerleme hızının düşmesi,
• Daha iyi koşullar oluştuğunda yetkin personelin kurumdan ayrılması. Hem sözleşmeli personelin hem de 657’ye tabi personelin, daha yüksek ücret, sosyal imkânlar ve kariyer imkânı sunulduğunda görevden ayrılması,
• Kurda yaşanan dalgalanmalar sebebiyle edinim maliyetinin yükselmesi.