Erdoğan’ın sağ korkusu

YAŞAR AYDIN / yasaraydın@birgun.net
@yasaraydinnn

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP, Anayasa değişikliği için referanduma şimdiden hazırlanıyor. Saray ve iktidar partisi referandumda kullanacağı propaganda malzemelerini dahi hazırlamaya başladı. Hem Binali Yıldırım hem de Erdoğan’ın açıklamalarına göre, AKP’nin propaganda kampanyasının ana temasını “milliyetçi-muhafazakâr cephe”ye yönelik mesajlar oluşturacak. Bir tarafta “AKP-MHP” diğer tarafta “CHP-HDP” bloklaşması; Erdoğan ve AKP”nin istediği fotoğraf bu.

AKP ve MHP yok

Ancak ‘puzzle’ı böyle oluşturma çabalarına rağmen gidişat bu noktada değil. Tam tersine AKP ve MHP’nin silikleştiği, Erdoğan üzerinde cisimleşen bir sürece doğru gidiliyor. Erdoğan’ın 15 Temmuz rüzgârını da arkasına alıp tüm kampanyayı tek başına yürütme isteği biliniyor. Hatta referandum konusunda tereddüt yaşayan AKP’li yöneticileri “Meclis’ten geçsin gerisini ben hallederim” diyerek rahatlattığı artık bir sır da değil. Özetle “Evet” kampanyasının hâkim rengi Erdoğan olacak.

Sağ oyunu bozuyor

‘Başkanlık’ için somut adımlarla yola çıkılan geçen aylardan bugüne kadar geçen süre içerisinde Erdoğan’ın referandum kurgusunu bozan gelişmeler yaşandı. İlk darbe MHP içinden gelen güçlü “Hayır” itirazı ile yaşandı. Bu karşı çıkışın gücünü Meclis oylaması ile ölçmek mümkün değil. Meclis’te “Evet” oyu vermek zorunda kalan MHP’li vekillere göre, seçmenlerinin ancak dörtte biri “Evet” diyecek. MHP’li milletvekili tepkilerden çekindikleri için seçim bölgelerine dahi gidememekten yakınıyor. Bu durum MHP’nin “Evet” kampanyasını yürütmesini zorlaştırıyor. Hatta tabandan başlayacak itirazların daha da güçlü olması bekleniyor. MHP tabanında yaşanan itiraza Saadet Partisi, BBP, Anavatan ve DP’nin eklenmesi Erdoğan’ın referandum planlarını bozan en önemli gelişmeler oldu.

Saadet etkisi

MHP tabanı dışından gelecek “Hayır” oylarının sonucu çok etkilemeyeceği söylenebilir. Ama özellikle Saadet Partisi’nden gelen “Hayır” kararı açıklaması sanılandan büyük bir öneme sahip. Türk sağının temel damarlarından biri olan Milli Görüş geleneğinin “Hayır” oyu, sağ açısından başkanlığın meşruluğunu tartıştıran bir sonuç da üretiyor. Bir de buna BBP, Anavatan Partisi, Millet Partisi, BTP ve Demokrat Parti’nin katılması sağda başkanlığa net bir şekilde “Evet” diyen tek parti bırakıyor, o da AKP.

Böyle bir fotoğraf, Erdoğan’ın “başkanlığı isteyenler; milliyetçiler ve muhafazakârlar”, “başkanlığı istemeyenler; solcular ve bölücüler” söyleminin baştan boşa düşmesi anlamına gelecek. Önümüzdeki günlerde Erdoğan ve AKP’nin bu gruplar üzerinde özel bir çalışma yaptığını görmek şaşırtıcı olmayacaktır. Nitekim Saadet Partisi’nden “Hayır” açıklaması gelir gelmez Erdoğan’ın partinin duayenlerinden Şevket Kazan’a yaptığı acele ziyaret de anlamlı bulunuyor.

Küskünleri ve mağdurları unutma

Tüm bu siyasal partilerin dışında daha önceki seçimlerde AKP’ye oy veren önemli bir seçmen kitlesi de AKP’ye ve Erdoğan’a sırtını çevirmiş durumda. 15 Temmuz sonrası uygulamalardan doğrudan ya da dolaylı biçimde mağdur olanların sayısının 1 milyon civarında olduğu düşünülüyor. Bunun yanına bir de AKP’li küskünler eklenince rakam yaklaşık yüzde 2’lik bir seçmene karşılık geliyor. Bıçak sırtında geçmesi beklenen başkanlık referandumunda Erdoğan’ın bu boşluğu nasıl dolduracağı sorusu ortada duruyor.

Erdoğan önce sağa çalışacak

Bu aritmetiğin içinde sağ seçmen, Erdoğan’ın en büyük engeli haline geldi. Tüm kamuoyu yoklamaları da bu gerçeğe işaret ediyor. Tüm bu gelişmeler gösteriyor ki Erdoğan’ın asıl çalışma alanı ‘sağ’ olacak.

AKP’liler, kendilerini ciddi düzeyde endişelendiren bu görüntü karşısında umutlarını Erdoğan’ın ikna yeteneğine bağlamış durumda. Genel Kurul’a gelmeden önce Meclis dışı partilerle bir görüşme trafiği yapılmamış olması, görüşlerine bile başvurulmaması tepkileri daha da artırdı. Erdoğan’ın sağ partilere ihtiyacı var. Ama bu kez işi çok zor.