Erdoğan’ın yöneticiliği kanuna açıkça aykırı

Aslında yazının başlığı uzundu. Zorunlu olarak kısaltılarak verildi. Uzun açılımı şöyle: Cumhurbaşkanının Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olması, 6741 sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a aykırı. Geliniz, bu sonuca nasıl ulaştığımızı ilgili mevzuata göndermeler yaparak açıklamaya çalışalım.

Önce söz konusu kanunun 2’inci maddesinin 7’nci fıkrasına bir göz atalım. İlgili fıkra şöyle: En az beş kişiden oluşan yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür ilgili mevzuata göre atanır. İlgili mevzuat daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan imzasıyla 12 Eylül 2018 Tarihli ve 30533 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan konuyla ilgili 2 kararnameden biri olan 162 sayılı Karar’ın (bu kararla 17/10/2016 tarihli ve 2016/9429 sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Yapısına ve İşleyişine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kararda değişiklik yapılıyor) 1’inci maddesinde yer alan “Yönetim Kurulu üyeleri ve genel müdür ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde aranan şartları taşır” şeklindeki ifadeyle açıklığa kavuşturuluyor. Aynı tarihli 163 sayılı Karar’da ise aranan bu şartların 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2 ve 3’üncü maddelerinde yer aldığı ifade ediliyor. 3 sayılı Kararname’yle üst kademe kamu yöneticileri ile kamu kurum ve kuruluşlarında atama usul ve esasları belirleniyor. Bu resmi belgelerden anlaşılıyor ki, Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve üyelerinin 3 sayılı Kararname’de belirtilen usul ve esaslara göre atanması gerekiyor. Oysa Cumhurbaşkanının Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olması, bu hukuki ve yasal duruma aykırılık teşkil ediyor. Çünkü Cumhurbaşkanı üst kademe kamu yöneticisi konumunda değil.

Kanun hiçe sayılıyor
Peki, bu durumda Cumhurbaşkanının Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olması nasıl mümkün olabiliyor? Maalesef ilgili kanun hiçe sayılarak sözünü ettiğimiz 162 sayılı Karar’ın 1’inci maddesiyle bu durum mümkün hale getiriliyor. İlgili maddeyle 9429 sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Yapısına ve İşleyişine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar’ın 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasında değişiklik yapılıyor. Değişiklik şöyle: “Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Cumhurbaşkanıdır. Yönetim Kurulu üyelerinden birisi Cumhurbaşkanınca başkan vekili olarak görevlendirilir. Yönetim Kurulu üyeleri ve genel müdür ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde aranan şartları taşır.” Fıkranın ilk hali ise şöyleydi: “Şirketin yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürü Kanunda aranan şartları taşır.” Fıkranın yeni ve eski hali karşılaştırıldığında ilgili kanuna aykırı bir şekilde Cumhurbaşkanının Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığına taşındığı açıkça görülüyor. Ayrıca ilgili kanunda olmayan ‘’Yönetim Kurulu üyelerinden birisi Cumhurbaşkanınca başkan vekili olarak görevlendirilir’’ şeklindeki bir düzenleme de aynı fıkraya sıkıştırılıyor.

Yol açacağı sorunlar
Cumhurbaşkanının Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olması beraberinde birçok sorunu getiriyor. Bunlar şöyle sıralanabilir:

► Cumhurbaşkanının Yönetim Kurulu Başkanı olduğu şirketin Cumhurbaşkanlığı’na bağlı olması,

► Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanının Cumhurbaşkanı sıfatını taşıması nedeniyle devletin diğer iştiraklerindeki kamu paylarından ve Hazine’ye ait paylardan Cumhurbaşkanının Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Türkiye Varlık Fonu’na aktarma yapabilmesi,

► Cumhurbaşkanının Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. ve bağlı şirketleri ile Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonları kapsayan üç yıllık stratejik yatırım planının yönetim kurulu tarafından hazırlanması ve Cumhurbaşkanının onayı ile yürürlüğe girmesi,

► Cumhurbaşkanının Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Varlık Fonu Yönetimi A.Ş ve Varlık Fonu Yönetimi A.Ş. tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların bağımsız denetimden geçmiş yıllık mali tabloları ile faaliyetlerinin Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilecek sermaye piyasaları, finans, ekonomi, maliye, bankacılık, kalkınma alanlarında uzman en az üç merkezi denetim elemanı tarafından bağımsız denetim standartları çerçevesinde denetlenmesi (Yani Cumhurbaşkanının sorumluluğunu taşıdığı faaliyetlerin Cumhurbaşkanının atayacağı kişiler tarafından denetlenecek olması).

Bunlar çoğaltılabilir. Her şeyin tek adama bağlandığı bir sistemde bunlara şaşmamak gerekir.