Eskişehir’de HAYIR havası hâkim

SEBAHAT KARAKOYUN

Eskişehir, komşusu olan illerden oldukça farklı bir atmosfere sahip. Kentin çehresini değiştiren Porsuk Çayı’nın kıyısındaki kafeler cıvıl cıvıl. Üniversitelerin tatil olması nedeniyle öğrencilerin önemli bir bölümü memleketlerine gitmiş olsa da kent merkezinde gençlerin yarattığı hareketlilik devam ediyor.

Gün boyu, kent merkezinde, ara sokaklarında dolaştım. Siyasi parti ve il binalarını ziyaret ettim, esnafla, Sivil Toplum Kuruluşu (STK) temsilcileriyle sohbet ettim. Eskişehir’deki hava 7 Haziran ve 16 Nisan’ı hatırlatıyor.

AKP’nin işi kolay değil
Eskişehir’de AKP’nin oy oranı ve milletvekili sayısının gerilediği 7 Haziran’a benzer hava hâkim. AKP, 7 Haziran’da bugünkü ortağı MHP’ye bir milletvekilini kaptırmıştı. Tüm ülkeye hâkim olan baskı ve tehdit ortamında gidilen 1 Kasım seçimlerinde AKP o bir milletvekilini geri almıştı. Ama iktidar partisinin bu kez işi hiç de kolay görünmüyor. Önceki seçimde kentten parlamentoya gönderilen altı milletvekili CHP ve AKP arasında üç-üç paylaşılırken, Eskişehir’in bu seçimde 7’ye yükselen milletvekili sayısının nasıl paylaşılacağı konusunda farklı tahminler yapılıyor. İktidar partisinin çoğunluğu elde etme şansının zayıf olduğu görüşü öne çıkıyor. CHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi’nden oluşan Millet İttifakı’nın 7 milletvekilinden 4’ünü alacağı dile getiriliyor. CHP’nin bu seçimde 4’ü zorlayacağına yönelik değerlendirmeler var. Ana muhalefet partisinin geçen seçimde olduğu gibi parlamentoya üç milletvekili göndermesi halinde. Diğer vekilin İYİ Parti’nin olacağını savunanların sayısı da az değil. MHP, seçmenini İYİ Parti’ye kaptırmış gözüküyor. İyi Parti, Cumhurbaşkanı Adayı Meral Akşener sadece MHP oyları ile de yetinmeme gayretinde. AKP’den de hatırı sayılır bir oy geçişi bekleniyor.

AKP ve CHP listesi tartışıldı
Eskişehir’deki yarışın iki güçlü partisi AKP ve CHP’de milletvekili aday listeleri başlangıçta sıkıntı yaratmış. AKP’nin, ilk üç sıraya yine mevcut milletvekilleri Nabi Avcı, Harun Karacan ve Emine Nur Günay’ı yerleştirmesinin tepki çektiği belirtiliyor.

CHP’de ise birinci sıraya yerleştirilen Utku Çakırözer dışında liste tümüyle yenilendi. İkinci sıradaki Jale Nur Süllü, üçüncü sıradaki Nuray Akçasoy ve dördüncü sıradaki Engin Çakmak’ın belediye kökenli olmalarının parti örgütünde rahatsızlık yarattığı konuşuluyor. Konuştuğumuz CHP’liler aday listeleri açıklandıktan sonra yaşanan tartışmanın kısa sürdüğünü ve kampanya yansımadığı belirtiliyor.

HDP 1 Kasım’ı aşacak
HDP, 7 Haziran seçimlerinde partisinin kent rekorunu kırmıştı. Bugün de konuştuğumuz sol ve sosyal demokrat seçmenler, HDP’nin baraj sorunu yaşamaması için CHP’den bu partiye bir miktar oy kayabileceğini söylüyor. Ancak bunun 7 Haziran seçimleri kadar yüksek olmasını kimse beklemiyor. Genel beklenti 1 Kasım seçimlerinde alınan oyun üzerine çıkılacağı doğrultusunda.

İnce heyecanı
CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı Muharrem İnce’nin ülke genelinde yarattığı heyecan Eskişehir’e de yansımış durumda. Genel kanı, cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalacağı yönünde. 2014 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde CHP ve MHP’nin ortak adayı Ekmeleddin İhsanoğlu’nun yüzde 51.95 oy aldığı, Erdoğan’ın ise yüzde 45.42’de kaldığı, bu seçimde MHP’den Meral Akşener’e gidecek oylar dikkate alındığında Erdoğan’ın 24 Haziran’da da bu oranın üstüne çıkması pek olanaklı görülmüyor. Eskişehir’den aldığımız izlenim ilk sırayı İnce’nin alması neredeyse kesin gibi olduğu.

***

Termik mücadelesinden seçim işbirliğine

Eskişehir’de referandum sürecinde 52 STK’nin bir araya gelmesiyle oluşan “Hayır Platformu” kentin yanı başına Alpu Ovası’na kurulmak istenen termik santrala karşı verilen mücadele sürecinde yeni katılımlarla daha da genişleyerek 112 STK’yi kapsayan Demokrasi İçin Dayanışma Platformu’na dönüştü. Kristal-iş Sendikası’nda bir araya geldiğimiz platformu oluşturan STK temsilcileri, 24 Haziran’a yönelik beklentilerini ve seçmen eğilimine yönelik izlenimlerini konuştuk. Kristal-İş Sendikası Şube Başkanı Erdal Akyazı, daha önce AKP’ye oy vermiş üyelerinin bu seçime “bıkkınlık içinde gittiklerini” belirterek, cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalacağını savunuyor. Akyazı, 16 Nisan Referandumu’nda “Hayır” cephesinin fark attığına dikkat çekerek “Evet diyenlerin oy oranı yüzde 42.4’te kalırken Hayır diyenlerin oy oranının yüzde 57.6’yı bulduğunu unutmamak lazım. Ben Eskişehir’de ikinci turda Muharrem İnce’nin benzer bir oy oranını yakalayacağına inanıyorum” diyor. SES Merkez Disiplin Kurulu Üyesi Yalçın Mutlu da “Kime oy verilmeyeceği belli, Erdoğan. Onun dışında her parti ilk turda kendi adayını destekleyecektir ancak ikinci turda İnce’nin şansı daha yüksek görünüyor” değerlendirmesi yaparken, 16 Nisan’da yaşanan benzeri bir müdahale olmaması için seçim gecesi “uyanık olmak” gerektiğini belirtiyor.

Dönüm noktası
TMMOB Eskişehir İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Neşet Aykanat da seçime yönelik “Bu seçim artık aday seçimi özelliğini terk etmiş bir tercih seçimine dönüşmüştür. Bir tarafta son çiviyi çakmaya hazırlanan dikta rejimi heveslileri, diğer tarafta tekrar demokratik parlamenter sistemle güçler ayrılığı ilkesi doğrultusunda kazanımlarımızın yeniden hayata geçirileceği bir sürecin başlatmak isteyenler” değerlendirmesi yaptı.

AKP seçmeni mahcup
Kentin nabzını tutmak için yaptığımız esnaf ziyaretlerinde dikkati çeken ortak şikâyet “ekonomik kriz” oldu. “Siftah yapmadan” dükkânı kapattıkları günler olduğundan yakınan esnaf arasında AKP’ye destek verdiği hissedilenlerin açıkça görüş açıklamak yerine “hayırlısı olsun” demekle yetindikleri dikkati çekti. AKP seçmenin bu “mahcup” tavrına karşın CHP ve İyi Parti’ye desteklerini açıkça dile getirenlerin sayısı daha fazlaydı. İYİ Parti ve CHP’ye desteklerini açıkça ifade eden esnaf, “Önemli olan bu iktidardan kurtulmak. Amacımız ortak ikinci turda gereken neyse o yapılır” görüşünü dile getiriyor.

***

Yükselen grafik

Utku Çakırözer (CHP Eskişehir Milletvekili 1. Sıra Adayı):
Eskişehir’de hem partimiz CHP’nin hem de demokrasi, özgürlük, hak, hukuk ve adalet isteyen kesimlerin mücadelesinde yükselen bir grafik var. Demokrasi isteyen bu kesimler 16 Nisan Referandumu’nda yüzde 60’lara ulaştı. Sadece sandıkta değil toplumsal sorunlarda da yan yana durmayı başardık. Şeker fabrikalarının satılmaması için on binlerce imza topladık

Eskişehir’in hemen dibine, verimli Alpu Ovası’na zehir soluyacak bir kömürlü termik santral kurulmasına karşı 112 farklı sivil toplum örgütü, siyasi parti ve diğer hareketler o bölgede yaşayanların yanında durduk. Birlikte karşı çıktık, çıkmaya da devam edeceğiz.

Benzer şekilde her türlü muhalif sesi susturan, yasaklayan, sindiren OHAL yasaklarına karşı hep beraber karşı çıkıyoruz.

AKP’nin bu OHAL KHK’larıyla geçirdiği ve toplumun geniş kesimlerini, ekonomiyi yakından ilgilendiren adaletsiz düzenlemelere karşı birlikte mücadele veriyoruz.

Şimdi de 24 Haziran’da Türkiye’de tek adam yönetimine karşı her yerde olduğu gibi Eskişehir’de de yine birçok diğer parti ve sivil toplum örgütleriyle birlikte ‘dur’ diyeceğiz.

Herkesin tabii ki kendi Cumhurbaşkanı adayı var. Bizim adayımız Muharrem İnce. Ve inanıyorum ki çok yüksek bir oy alacak bu şehirde. Güçler ayrılığına, hukukun üstünlüğüne dayalı, özgürlükçü, çoğulcu bir demokrasi isteğimizi; komşularıyla ve dünyayla barışık, yüzü evrensel değerlerin en iyi hayata geçirildiği uluslararası kuruluşlara dönük bir ülke olma isteğimizi Eskişehir’den bir kez daha kararlı biçimde haykıracağız.”

***

İnce mitingde Erdoğan’a fark attı

Erdoğan’ın dün Valilik önünde yaptığı miting nedeniyle kapatılan yollar ve durdurulan tramvay seferleri nedeniyle kentte ulaşım kaosu yaşandı. Erdoğan’ın Eskişehir’e son dönem gelişlerinde miting alanı olarak kullandığı meydan, yaklaşık bir hafta önce Muharrem İnce’nin halka seslendiği Sıhhiye Meydanı’ndan çok daha küçük bir alan. İnce, sadece alanın kalabalıklığı ile değil aynı zamanda mitingdeki coşku ve heyecanla da Erdoğan’a fark attı.