Google Play Store
App Store

AKP, ‘istihdam stratejisi’ diyerek güvencesiz çalışma modellerini yaygınlaştırıyor. Gençleri ve kadınları hedefleyen geçici istihdam programlarıyla işçiler esnek, düşük ücretli ve sigortasız işlere mahkûm ediliyor.

Esnek, güvencesiz, düşük ücretli işler: İstihdamda kölelik ‘stratejisi’
Ulusal İstihdam Stratejisi, Çalışma Bakanı Işıkhan ile Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı. (Fotoğraf: AA)

EKONOMİ SERVİSİ

İşgücü piyasasında başta işsizlik gibi kronikleşmiş sorunların çözümüne ilişkin etkin adımlardan uzak AKP iktidarı, şimdi de yeni çalışma biçimlerini yaygınlaştıracak “Strateji Belgesi”ni “müjde” diyerek duyurdu.

Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan ve AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Şubat’ta Resmi Gazete’de yayımlanan Ulusal İstihdam Strateji Belgesi’ni dün yapılan toplantı ile tanıttı. Ulusal İstihdam Stratejisi (UİS), 2025-2028 dönemini kapsarken tanıtım toplantısında da bir dizi vaat sıralandı. UİS'te yer alan hedef ve politikaların, 88 maddeden oluşan eylem planlarıyla hayata geçirileceği söylendi.

GENÇLERE MAAŞ YOK ‘HARÇLIK’ VAR

Toplantıda Erdoğan, “Gençlere müjde” dedi, İŞKUR Gençlik Programı’nı açıkladı. Program kapsamında, gençlere İşgücü Uyum Programı’nda (İUP) da olduğu gibi günlük 1083 lira ödenecek. İUP’da “cep harçlığı” olarak adlandırılan yevmiyeye Gençlik Programı’nda “destek” denildi. Öğrenciler üzerinden yaratılacak ucuz işgücü için Erdoğan, “Öğrencilere 15 bin lira destek vereceğiz” dedi. Ancak durum bundan farklı. Öğrenciler, programa haftalık en fazla 3 gün katılabilecek. 4 haftada 12 gün çalışan bir öğrenci, aylık asgari ücretin dahi altında kalan 12 bin 996 lira kazanabilecek. Takvim günlerinin durumuna bağlı olarak 5 haftada 14 gün çalışabilen öğrenciler ise 15 bin 162 lira ücret alacak. Üstelik, gençlerin yalnızca kısa vadeli sigorta primleri karşılanacak. Bu prim, iş kazası dışında bir sigortalılığı kapsamazken gençlerin güvencesi, kıdemi veya emekliliği etkileyecek sigorta primi olmayacak.

UZAKTAN ÇALIŞMA GİDEREK YAKLAŞIYOR

İktidarın, uzaktan çalışma sosuyla evden çalışmayı yaygınlaştırma ve öncelikle kadınlar olmak üzere işgücünün önemli bileşenlerini eve hapsetme planları da Strateji Belgesi ile netleşti.

Bakan Işıkhan, "Özellikle uzaktan çalışmayla ilgili hukuki çerçevenin güçlendirilmesi, dijitalleşmenin neden olabileceği işsizlik ve diğer risklerin yönetilmesi, hem ülkemizin hem de dünya kamuoyunun öncelikli gündem maddeleri arasında yer almaktadır” diye konuştu, evden çalışma düzenlemesinin sinyalini verdi.

Belgede, “Kapsayıcı istihdamın geliştirilmesi politikası” ile kadınların ve öncelikle ne istihdamda ne de eğitimde (NİNE) olanlar olmak üzere gençlerin hedefte olduğu da yer aldı. “Özel politika gerektiren tüm grupların işgücü piyasasına erişimlerinin ve insana yakışır iş koşullarında istihdamlarının desteklenmesi hedefleniyor” denilirken bu grupların işgücüne güvencesiz katılımı ihtimali dikkati çekti.

GERÇEK İŞSİZLİK DİKKATE ALINMADI

Programın tanıtımında konuşan Erdoğan, Ulusal İstihdam Stratejisi’nin vaatlerini şöyle sıraladı: “İstihdam oranları artırılacak. Çalışma hayatında fırsat eşitliği güçlendirilecek. Ayrımcılıkla mücadele edilecek. Kayıt dışı istihdamın önüne geçilecek.” Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) güncel verilerine göre Türkiye’de kayıtdışı istihdam yüzde 27,3. Kadınlarda ise bu oran  yüzde 34,4 olarak tespit edilmiş. Türkiye, haftalık ortalama 44,6 saatlik çalışma süresi ile de Avrupa'da çalışma saatlerinin en uzun olduğu ülke konumunda.

Belgede yer alan işsizliği düşürme hesapları da resmi oran olan dar tanımlı işsizlik üzerinden yapıldı. Ancak dar tanımlı işsizlik yüzde 8,6 iken gerçek işsizlik ise yüzde 28,2 ile rekor seviyede. İşsizliğin düşürülmesi için ise geçici istihdam yaratacak esnek ve güvencesiz işlere öncelik verileceği belge ile bir kez daha ortaya konmuş oldu. Vaatler için çeşitli çalışmaların da yakında belli olması bekleniyor.