Ev işçileri sosyal güvenceden ve yardımdan mahrumlar
Salgının başından bu yana 600 bin ev işçisinin işsiz kaldığı tahmin ediliyor. Yüzde 95’inin güvencesiz çalıştığı ev işçileri ile ilgili komisyon kurulmasını talep eden CHP’li Demirtaş, “Kiralarını, faturalarını nasıl ödeyecekler? Sosyal devlet anlayışı gereği bu vatandaşlara sahip çıkılmalıdır.”
Ekonomi Servisi
Ülkede iş güvencesinden yoksun, işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinden mahrum, ağır ve kötü koşullarda, uzun saatler boyunca düşük ücretler karşılığında çalışan 1 milyon ev işçisi bulunuyor. Salgının başlamasıyla işlerine son verilen ev hizmetleri çalışanlarının sorunlarını Meclis gündemine taşıyan CHP’li Ünal Demirtaş, TBMM’de komisyon kurulmasını talep etti. Demirtaş, Meclis’e verdiği önergede ev işçilerinin yüzde 95’inin kayıt dışı olduğuna ve sosyal yardımlardan faydalanamadığına dikkat çekerek “Kiralarını, faturalarını nasıl ödeyecekler? Sosyal devlet anlayışı gereği bu vatandaşlara sahip çıkılmalıdır. En azından, bu vatandaşlarımızın bin 431 TL’lik nakdi ücret desteğinden faydalanması gerekiyor” dedi.
Ev İşçileri Dayanışma Sendikası tarafından yayımlanan ‘Küresel Salgın Döneminde Çalışma Hakkı ve Diğer İnsan Hakları İhlalleri Bağlamında Ev İşçilerinin Karşılaştıkları Sorunlar Raporu’na göre pandemi döneminde ev işçilerinin karşılaştıkları en temel sorun işsizlik ve gelir kaybı.
EN AZ 600 KİŞİ İŞSİZ KALDI
Sendikanın yaptığı araştırmaya göre ev hizmetlerinde çalışan işçilerin yüzde 91,6’sı Covid-19 döneminde gelir kaybı yaşadı. Yine bu süreçte sendikanın yaptığı ankete katılanların yüzde 56,8’i pandemi döneminde işten çıkarıldığını, yüzde 90,3’ü ise pandemide hanelerinde kendisi dışında işsiz kalan başka kişilerin de olduğunu söyledi. Bunun sonucunda, pandemi döneminde en az 600 bin ev hizmetlerinde çalışan işçinin, işsiz kaldığı tahmin ediliyor. Ev işçilerinin genelinin kayıt dışı istihdam ediliyor olması nedeniyle pandemi dönemindeki önlemlerden olan işten çıkarma yasağı, ev hizmetlerinde çalışanlar için uygulanamadı. Ev İşçileri Dayanışma Sendikası’nın araştırmasına göre ev işçilerinin yüzde 84,4’ü salgın döneminde herhangi bir yardımdan faydalanamadığını ifade etti. Ev işçileri salgının başında güçlükle sağladıkları geçimlerini sağlayamaz, borçlarını ödeyemez hale geldi. Ev işçilerinin yüzde 83,1’i kredi borcunu ödeyemedi, yüzde 56,7’si ise Covid-19 döneminde borçları nedeniyle icralık oldu.
Ev işçileri, küresel işgücü içerisinde önemli bir yere sahip. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından açıklanan verilere göre, dünya genelinde 67 milyondan fazla ev işçisi bulunuyor. Ülkedeki ev işçilerinin yüzde 95’inin kayıtdışı çalışması nedeniyle, kaç kişinin ev hizmetlerinde çalıştığı, net ve resmi bir rakam olarak tespit edilemiyor.
ÜCRETLER YETERSİZ
Ev işçisi kadınların yaşadıkları bir diğer sorun alanda belirli bir ücret standardının olmaması. İşçinin, işveren karşısında pazarlık gücünün zayıf olması, bu sorunu derinleştiriyor. Ayrıca yapılan işin sürekli olmaması beraberinde alınan ücretin düzensizliğini getirmektedir. Ev İşçileri Dayanışma Sendikası tarafından yapılan çalışmaya göre ev işçileri yüzde 62,6’sının aylık gelirlerinin 2 bin 500 TL ve altında olduğunu ifade etti. Araştırma sonucunda ev işçilerinin aldığı ücretlerin barınma, ihtiyaçlarını bile karşılamaya yetecek düzeyde olmadığı ortaya çıkıyor.