Evden çalışma böyle düzenlendi: Aranızda hallediverin

EMEK SERVİSİ

Pandemiyle beraber işlerini dijital ortamda yapan ve ‘beyaz yakalı işçi’ olarak tanımlanan emekçilerin içinde evden çalışanların sayısında 10 kata varan artışlar yaşandı. Resmi kaynaklardan henüz tam bir sayı açıklanmasa da, ülkede istihdam edilen 27,7 milyon kişinin yaklaşık yüzde 10’unun yani 2,5 milyon çalışanın evde mesai yaptığı tahmin ediliyor. Ancak mesainin mekanında böyle bir değişiklik olmasına karşın bugüne dek evden çalışma şartlarına ilişkin yasal olarak herhangi bir düzenleme yapılmamıştı.

Beklenen düzenleme dün Resmi Gazete’de yayımlandı. Ancak Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından dün yayımlanan Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’ne göre devlet bu alanı düzenlediğini iddia etse de aslında düzenlemeden ziyade piyasa kurallarına bırakma yolu izlenmiş durumda. Yönetmeliğe göre her şey, işçi ile işveren arasındaki uzaktan çalışma sözleşmesine havale ediliyor.

Evdeki masraflar da sözleşmeye havale

Evden çalışma nedeniyle evde artan masrafların işletme tarafından ödenmesi için işçinin bu talebini uzaktan çalışma sözleşmesine yazdırması gerekiyor. Devlet ise bu konuda işçi ve işveren arasında tümüyle tarafsız kalıyor.

Konunun ülkedeki en önemli uzmanlarından çalışma hukukçusu Murat Özveri’ye göre yönetmelik bu haliyle tümüyle liberal bir akıl tarafından dizayn edildi. İşçi ve işvereni eşit güçte varsayarak, çalışma koşullarını bu iki tarafın imzalayacağı sözleşmeye dayandıran yönetmelik bu nedenle büyük bir hayal kırıklığına dönüştü. Özveri’ye göre Uzaktan Çalışma Yönetmeliği genel olarak 4857 sayılı İş yasasının 14. Maddesi’nin tekrarından başka bir şey değil. Yönetmeliğe göre çalışma saatleri bile sözleşmeyle belirlenecek. Bu konuda işvereni sınırlandıran tek konu ise yasal çalışma saatleri.

İşçi istemese de uzaktan çalışma mümkün

Yönetmeliğe göre uzaktan çalışmaya karar verilmesi de sözleşmeyle belirlenecek. Ancak bunun yanı sıra zorunlu hallerde işçinin rızası aranmadan da işçiye uzaktan çalışma dayatılabilecek.

Murat Özveri de konuya ilişkin olarak “Yönetmelik uzaktan çalışma konusunda çözüm üretmiyor. Uzaktan çalışma sözleşmesine işi havele ederek işveren karşısında pazarlık şansı olmayan işçiyi kaderine terk ediyor” diyor.