Evler çok kalabalık, imkân yok!

Berkay SAĞOL

Başak Kültür ve Sanat Vakfı, (BSV) Sulukule Gönüllüleri Derneği, (SGD) Tarlabaşı Toplum Merkezi (TTM) ve Zeytin Ağacı Derneği’nin 86 çocuk ve 71 ebeveynle görüşerek hazırladığı ‘İstanbul’un Farklı Yerleşimlerinde Çocukların Haklarına Erişimi Araştırması’ Raporu yayımlandı. Araştırmaya katılanların yalnızca yüzde 35’i dersleri düzenli olarak takip ettiğini söylerken, yüzde 14’ü hiç takip etmediğini söyledi.

Araştırmanın bir önceki izleminde görüşülen 122 çocuktan 39’u EBA’ya hiç erişemediğini dile getirirken, çalışmanın bu aşamasında görüşülen 86 çocuktan 13’ü derslerini takip edemediklerini belirtti. Dersleri takip ettiklerini belirten 73 çocuktan ise sadece 30’u sürekli derslere katıldığını söyledi. Ebeveynlerden alınan bilgilere göre çocukların yüzde 75’i dersleri telefondan takip ediyor. Dersleri düzenli takip edemeyen bazı öğrencilerin de karne alıp almadığını dahi bilmediği açıklandı. Araştırmaya katılanların neredeyse tamamı EBA destek noktasını duymadığını belirtti. 80 çocuktan 30’u öğretmenleriyle hiç iletişim kuramadığını aktardı.

ÇOCUK İŞÇİLER EĞİTİME DEVAM EDEMİYOR

Covid-19 sürecinde eğitime erişmekte zorlanan gruplardan biri de çalışmak zorunda kalan çocuklar oldu. Bu çalışma kapsamında görüşülen 86 çocuktan 4’ü çalışmak zorunda kaldığı için bu süreçte eğitime erişemediğini ifade etti. Çalışmaya katılan mülteci çocuklardan biri sınıfta öğrenciler ve öğretmen arasında kurulan çevrimiçi gruba kabul edilmediğini anlattı. Araştırma kapsamında görüşülen 15 Suriyeli mülteci ebeveynden 7 tanesi çocuklarının Türkçesi akıcı olmadığı için zaman zaman derslerden geri kaldıklarını söyledi.

Çocuklara uzaktan devam ettikleri dersleri okulda yüz yüze tekrar etmek isteyip istemedikleri sorulduğunda, 60 öğrencinin dersleri tekrar dinlemek istediği ifade edildi. Özellikle mülteci öğrencilerin, canlı derslerin Türkçe işlenmesinden ötürü dersleri tam anlayamadıkları için, dersleri yüz yüze dinlemek istediklerini belirttikleri açıklandı.

55 ebeveyn çocuklarının sosyal ve duygusal desteğe ihtiyacı olduğunu anlattı. Görüşülen çocukların hemen hemen hepsi ise, okullar kapalı olduğu için neler yapamadıkları sorusuna arkadaşlarıyla oynayamadığı yanıtını verdi. Araştırmada uzaktan eğitime erişimde yaşanan güçlüklerin temel nedeni “teknoloji, donanım eksikliği, eğitimdeki eşitsiz şartlar ve evde kendine özel alan olmaması” diye ifade edildi. Çocukların ve ebeveynlerin cevapları ise şöyle oldu:

7 yaş: "Takip etmiyorum. Birkaç defa girdim, sonra telefonumuz bozuldu giremedim; annem öğretiyor."

11 yaş: "Dersleri tekrar dinlemek isterim. Çünkü bazı derslerde ses gidiyor, anlayamıyoruz. Tekrar yaparlar inşallah."

15 yaş: "Bazı derslerime ben giremiyorum. 2. sınıftaki kardeşime veriyorum. Dört kardeş okula gidiyoruz ve iki telefon var. O yüzden derslerimiz denk geldiğinde birbirimize destek oluyoruz."

3 çocuk annesi: "Bazen dersler çakışıyor. Bu sorunla baş edemiyoruz çünkü elimizde bir telefon var, bir kızım derslere katılabilirken diğerleri aynı anda katılamıyor."

2 çocuk annesi: "Evde tek bilgisayar var mesela, onunla da üniversitedeki kızım çalışıyor. Tabii ki imkân farklılıkları çocukları etkiliyor."

4 Suriyeli mülteci çocuk annesi: "Yüz yüze çok daha iyiydi, dili arkadaşlarından öğrendiler ve evde oturduklarından Türkçeleri çok geriledi."

5 çocuk annesi: "Çocuklar çok etkilendi. Bir kızımın saçları dökülüyor. Bir şey yapamadık. Köyümüze geldik, burada daha iyiler."

OLANAKLAR ARTIRILMALI

Hazırlanan raporun sonuç kısmındaki öneriler ise şöyle sıralandı:

Eğitim hakkı bağlamında eğitime erişim sağlanmalı, hiçbir çocuğun uzaktan eğitimin dışında kalmaması için uzaktan eğitim sürecinde ortaya çıkabilen ekstra maliyetler karşılanmalı, uzaktan eğitime erişim için televizyon, tablet, bilgisayar, internet veya diğer donanımlara erişim sağlanmalı.
Teknik donanım ihtiyacının tespit edilmesi için çalışmalar yürütülmeli.

Eğitim çağındaki tüm çocukların sorunsuz biçimde uzaktan eğitimi takibi için internet altyapısından, teknolojik cihaz teminine kadar tüm süreçler göz önünde bulundurulmalı.

Çocukların sınıf arkadaşlarıyla etkileşimlerinin sürmesi için önlemler alınmalı, çevrimiçi dersler esnasında veya gruplar üzerinden sosyalleşme olanakları artırılmalı.

***

İşçi çocukları eğitim alamıyor

Urfa’dan Eskişehir’e mevsimlik çalışmak için gelen tarım işçilerinin çocukları elektrikleri verilmediği için aylardır EBA’ya erişemiyor. Öğrenciler “Öğretmenlerimiz arıyor. Derslere giremiyoruz” dedi. İşçileri kaldıkları çadırlarda ziyaret eden CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, yaşanan mağduriyeti Meclis gündemine taşıdı. Çakırözer, “Devlet Urfa’da tablet dağıtıyor ama Eskişehir’de elektriğinizi kendiniz bağlayın diyor” ifadelerini kullandı.