Eylemci öldürüldü, gaz fişeği yasaklandı
Fransa'da bir eylemcinin hayatını kaybetmesiyle gaz fişeği kullanımını yasakladı, Türkiye’de ise 7 yılda 11 yurttaş aynı silah nedeniyle öldü
DOĞU EROĞLU
Fransa’da, Sivens Barajı’nın yapımını protesto eden 21 yaşındaki gösterici Rémi Fraisse’in jandarmanın attığı saldırı fişeğinin vücuduna isabet etmesi sonucu yaşamını yitirmesiyle Fransa İçişleri Bakanı güvenlik kuvvetlerinin toplumsal olaylarda saldırı fişeği kullanmasını yasakladı.
Türkiye’de ise varlığı Emniyet birimleri tarafından inkâr edilen saldırı fişekleri can almaya devam ediyor. Failinin polis olduğu ölüm olaylarını inceleyen Baran Tursun Vakfı'nın verilerine göre, 2007’den bu yana 11 yurttaş, polisin ateşlediği fişeklerin vücutlarına isabet etmesi sonucu yaşamlarını yitirdi.
FRANSA’DA SON ÖLÜM 1986’DA OLMUŞTU
2007 yılında Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu’nda yapılan değişikliğin ardından 171 yurttaşın polis tarafından öldürüldüğü belirlenirken, Baran Tursun Vakfı en az 11 yurttaşın biber gazı ve diğer savunma fişeklerinin isabeti sonucunda yaşamlarını yitirdiğini tespit etti.
Saldırı fişeklerinin kullanımını yasaklayan Fransa’da ise ülkede yapılan dev eylemlerde yaklaşık 30 yıldır kimse yaşamını yitirmedi. 2005’te özellikle Arap ve Kuzey Afrika kökenli Fransız vatandaşlarının sokağa indiği isyan dalgasında 8 bin 973 araç yandı, 2 bin 888 kişi ise tutuklandı. Buna karşın protestolar sırasında hiçbir yurttaş polis tarafından öldürülmedi.
Ancak olaylar hırsızlık şüphesiyle polisten kaçan iki çocuğun saklandıkları trafoda elektrik akımına kapılarak ölmesiyle başlamıştı. Benzer şekilde, 2006’da aylar süren gençlik olayları ile 2010’da sosyal güvenlik reformu sonrasında çıkan olaylarda kimse yaşamını yitirmedi. Fransa’da Rémi Fraisse’in ölümüne dek, bir protesto olayı sırasında polisin faili olduğu son ölüm olayı 1986’da kayıtlara geçmişti.
POLİSİN FİŞEKLERİ 11 YURTTAŞI ÖLDÜRDÜ
Gezi Direnişi sırasında Hatay’da Abdullah Cömert polisin attığı biber gazı fişeğiyle can verirken, İstanbul’da kafasına isabet eden fişekle yaralanan 15 yaşındaki Berkin Elvan 9 ay yoğun bakımda kaldıktan sonra yaşamını yitirdi.
Hatay’da bir başka protestocu Ahmet Atakan da Eylül 2013’te polisin attığı fişekle hayatını kaybetti. Diyarbakır Lice’de Akrep tipi araçtan atılan gaz bombası fişeğinin başına isabet etmesiyle ölürken İstanbul’da polis tarafından öldürülen 42 yaşındaki Ayhan Yılmaz’ın da gaz fişeğiyle vurulduğu yapılan tıbbi incelemelerde anlaşıldı.
Önceki yıllarda Adana’da 11 yaşındaki Mazlum Akay, İstanbul’da Hacı Zengin, Şırnak Silopi’de 13 yaşındaki Doğan Teyboğa ile Yıldırım Ayhan, Ağrı Doğubayazıt’ta Ahmet Özhan, Diyarbakır’daysa 14 yaşındaki Mahsun Mızrak polisin attığı fişeklerle yaralanıp yaşamlarını yitirmişlerdi.
10 Aralık 2009’da ise Şırnak Cizre’deki bir gösteriye saldıran polisin eve attığı gaz bombası 18 aylık Mehmet Uytum’un başına isabet etmiş, birkaç gün yoğun bakımda kalan Uytum hayatını kaybetmişti.
