Fabrikadan sahneye

Yunis Alaçam

Ambarseki köyünün girişinde 700 yıllık bir çınar göreceksiniz. Orada durun ve gölgesindeki tarihi binanın bahçesine girin. Biraz kulak kabartınca içeride bir tiyatro çalışması olduğunu hemen anlarsınız. 3K Kavimler Kapısı Tiyatro Atölyesi. Rumlardan kalma eski bir zeytinyağı fabrikasının restore edilmesiyle bir sanat merkezi haline getirilmiş.

Şimdi sıradaki oyun, “3K Üç Kadın Beşi Bir Yerde”. Cumhuriyet’in kadınlar için yarattığı kazanımları da arkasına alarak giriştikleri yaşam mücadelesinde üç sıra dışı kadını izleyiciyle buluşturuyor. Şıh Ali Yalçıner, 70’li yıllardan beri tiyatro yapıyor.

Sözü Yalçıner’e bırakalım:

Amsterdam’dan 1998’de bir tiyatro atölyesi çalışması için bu yöreye geldiğimizde önce artık eğitime kapalı olan bir ilkokulu almak istedik ama İl Özel İdarelerinin kaldırılması ve sonra araştırmalarımız bizi buraya getirdi. Depremde yarı yarıya yıkılmış, viraneye dönmüş bu zeytinyağı imalathanesini aldık. 3-5 yıllık bir uğraş sonunda şimdiki haline getirdik. Üç yıl süren 3K Kavimler Kapısı Film Günleri adıyla sinema günleri organize ettik.

Oyunların dekoru da gördüğünüz değirmen ve köşedeki eski BMW motosikletlerdi. Şimdi çalıştığımız oyunda da ismimizle de çok uyumlu olan üç kadını canlandırıyoruz. Afife Jale, Safiye Ayla ve Cahide Sonku’yu beş arkadaşımız sahneleyecek: 3K Üç Kadın Beşi Bir Yerde.

Söz şimdi de Kavimler Kapısı’nın kadınlarında:

Hale Açıkalın Kocadere (Afife Jale): Küçüklüğümden itibaren önce şiire sonra da tiyatroya ilgi duydum. Meral Niron’la birlikte Avni Dilligil’in tiyatrosunda sahneye adım atma hayalim babamın beni tam sahneye çıkacakken ensemden yakalayıp geri çekmesi ile son buldu. Tiyatrocu olamadım belki ama tiyatro aşkım hiç bitmedi. Yıllar sonra da olsa aynı heyecanı şimdi yaşıyorum.

Oyunda Safiye Ayla’yı üç kadın birlikte canlandırıyor; Remziye Ulusal, Fatma Özer, Işın Özkan.

Remziye Ulusal: 2004’ten beri Karaburun’dayım. Tiyatroyu hiç düşünmemiştim. Ama rol yapma yeteneğim yok, yapamam diyordum. Sahneye alışmak hayli zormuş gerçekten ama önce atölyeler ve ardından Murieat’in Şahane Ölümü, Muhbir, Lisistrata ve şimdi de bu oyun. Ben Safiye Ayla’nın isyankâr yanını anlatıyorum kendi dilinden.

Fatma Özer: Emekli Türkçe öğretmeniyim. Gonca ile metinlerini de kendimizin yazdığı oyunu sahneledik. İkincisi Nergis Festivalinde oynadığımız ve çığırtkan rolünü oynadığım Narcissus. Şimdi de Safiye Ayla. Atatürk’le ilişkilerini, diyaloglarını ve o dönemin Safiye Ayla’sını canlandırmaya çalıştım ve bir kez daha hayran kaldım.

Işın Özkan: Safiye Ayla’nın hayatının ilk bölümünü ve sanat hayatının ilk yıllarını canlandırıyorum. Arkadaşların arasında tek emekli olmayan benim. 34 yıllık biyoloji öğretmeniyim. Tiyatro hayatımda hep vardı. 3K’yı görünce vuruldum. İyi ki beni de aralarına aldılar.

Zerrin Özirs Öztan (Cahide Sonku): 70’ine merdiven dayamış, emekli kimya mühendisi ve yenilerde anneanne olarak en mutlu olduğum mekân burası. Ben de iki yıl evvel Erdal Atabek’in Bastırılmış Kadınlık Kışkırtılmış Erkeklik kitabından esinlenerek bir oyun yazdım ve buradaki arkadaşlarla oyunu köyde ve merkezde sahneledik. Lisistrata oyunu da bize çok şey kattı.