Faiz indirimi çare olmaz

Merkez Bankası (MB) Para Politikaları Kurulu (PPK), bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) 250 baz puan düşürerek yüzde 16,50’den yüzde 14’e çekti. Böylece TCMB, üç ayda 1000 baz puan faiz indirimi yapmış oldu. Piyasadaki tahminler 100-200 baz puan arasında faiz indirimi yapılacağı yönündeydi.

MB’den yapılan duyuruda, ekonomideki ılımlı toparlanma eğiliminin devam ettiği savunuldu. Buna karşın yatırımların zayıf seyrini sürdürdüğüne işaret edilen duyuruda, “Önümüzdeki dönemde net ihracatın büyümeye katkısının azalarak da olsa süreceği, enflasyondaki düşüş eğilimi ve finansal koşullardaki iyileşmeyle birlikte ekonomideki kademeli toparlanmanın devam edeceği öngörülmektedir” dendi.

Duyuruda, enflasyon görünümündeki iyileşmenin sürdüğü vurgulanarak, Türk lirasındaki istikrarlı seyrin yanı sıra enflasyon beklentilerindeki iyileşme ve ılımlı iç talep koşullarının bu düşüşte belirleyici olduğu öne sürüldü. Duyuruda, “Kurul, enflasyon görünümünü etkileyen tüm unsurları dikkate alarak, politika faizinin 250 baz puan indirilmesine karar vermiştir. Gelinen noktada, mevcut para politikası duruşunun hedeflenen dezenflasyon patikasıyla büyük ölçüde uyumlu olduğu değerlendirilmektedir” ifadeleri kullanıldı.

TEMKİNLİ DURUŞ SÜRDÜRÜLMELİ

Duyuruda şu değerlendirmeler de yer aldı: “Kurul, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığının, ülke risk priminin gerilemesi, uzun vadeli faizlerin aşağı gelmesi ve ekonomideki toparlanmanın güç kazanması açısından büyük önem taşıdığını değerlendirmektedir. Enflasyondaki düşüşün hedeflenen patika ile uyumlu şekilde gerçekleşmesi için para politikasındaki temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, parasal sıkılığın düzeyi ana eğilime dair göstergeler dikkate alınarak enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayacak şekilde belirlenecektir. Merkez Bankası, fiyat istikrarı ve finansal istikrar amaçları doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir. Açıklanacak her türlü yeni verinin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği önemle vurgulanmalıdır.”

FİNANSAL İSTİKRARSIZLIĞI GETİRİR

Merkez’in kararını değerlendiren ekonomist Dr. Murat Kubilay, bu indirimin iki amacı olduğunu belirtti: “İlk amaç piyasaya mesaj verip sözlü yönlendirme yapmak. Biraz daha gevşeyen politikaya geçeceğinin sinyalini veriyor. İkinci neden ise kredi piyasalarını biraz daha rahatlatmak istemesi. Orada da şöyle bir sıkıntı var: Merkez Bankası’nın daha önceki yıllardaki kârları, yedek akçeler Hazine’ye aktarıldı. Piyasada eskisi kadar likidite yok. Böyle olunca para aktarım mekanizması da yavaşlıyor. Siz 250 puan düşürseniz bile kredi faizleri 250 puan inmiyor. Para politikasının etkisizleştiğini gördüğümüz böyle bir ortamda, hükümetin sadece böyle önlemler alarak istediği ölçüde yatırımları ve tüketimi teşvik edemeyeceğini görüyoruz.”

Bu sözlü yönlendirmenin bir de dış etkisinin olacağını vurgulayan Kubilay, “Şu anda Türkiye’nin cari açığı neredeyse sıfırlandı. Eğer gevşeme politikaları sürerse tekrar artacak. Aynı zamanda 447 milyar dolarlık borcun 172 milyar dolarını 1 yıl içerisinde döndürmesi gerekiyor. Bu kararın kısa vadede ekonomiyi destekleyeceği kısmı daha az, uzun vadede ise finansal istikrarsızlık etkisi daha fazla olacaktır” diye konuştu.

Ekonomist Mahfi Eğilmez ise sosyal medyadan yaptığı değerlendirmede, piyasanın 150 puan indirim beklediğine dikkat çekerek, “Sürprizler merkez bankacılığında itibar artırıcı yaklaşımlar arasında yer almaz” dedi. Eğilmez, MB’nin “Para politikasında temkinli duruş sürdürülmeli” şeklindeki ifadesini de eleştirerek, “Kendime yazılar gibi bir şey bu” ifadelerini kullandı.

YÜZDE 24'TEN YÜZDE 14'E İNDİ

Merkez Bankası faizlerde indirim sürecini temmuz ayında başlatmıştı. 25 Temmuz’da toplanan PPK, politika faizini 425 baz puan indirmişti. Ağustos ayında yapılan toplantıda ise indirim 325 baz puan oldu. Böylece toplamda politika faizi oranında 750 baz puan indirim yapılarak oran yüzde 16,50’ye getirilmişti. PPK’nin dünkü toplantısından çıkan son indirim kararıyla birlikte, Mevlut Uysal’ın Merkez Bankası başkanlığına atanmasından bu yana politika faizi oranı yüzde 24’ten yüzde 14’e indirilmiş oldu.