Faize dünyaları ödüyoruz
EKONOMİ SERVİSİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı Nisan ayına ilişkin bütçe verilerini yayımladı. Buna göre Nisan ayı içinde 110 milyar 707 milyon TL harcama yapan Hazine, 93 milyar 790 milyon TL gelir elde etti. Böylece sadece nisan ayı içinde bütçe 16 milyar 916 milyon TL açık verdi.
Geçen yılla kıyaslandığında bütçe dengesinin durumunun daha olumlu olduğu da gözlendi. Geçen yıl nisan ayında pandeminin ilk aylarında ertelenen vergi borçları nedeniyle bütçe açığı 43 milyar 198 milyon TL olarak gerçekleşmişti.
Öte yandan bütçe giderleri içinde özellikle faiz giderlerindeki artış dikkat çekici boyutlara ulaşmış durumda. Sadece Nisan ayı içinde Hazine’nin faiz gideri 18,5 milyar lira olarak gerçekleşti. Yılın il 4 ayındaki toplam faiz gideri ise 67,5 milyar lira olarak gerçekleşti. Hazine’nin son 3 yıldır hızla artan borçları, bütçede faiz giderlerinin artmasına yol açıyor. Geçen yılın ilk 4 ayında gerçekleşen faiz gideri 55,3 milyar liraydı.
Yıllara yaygın biçimde Ocak-Nisan dönemindeki faiz giderlerine bakıldığında ise tablo daha çarpıcı bir boyut kazanıyor. 2018’in ilk 4 ayında 25,4 milyar TL olan faiz gideri, 2019’un aynı döneminde 38,4 milyar TL’ye çıkıyor. Bu haliyle faize bütçeden ödenen para 2018’in aynı dönemine göre yüzde 165 oranında artmış durumda. 2018’in yaz aylarında yaşanan ve Rahip Brunson krizi olarak anılan kur şokundan son Türkiye ekonomisi henüz toparlanabilmiş değil. Bu süreçte Hazine’nin giderek yüksek miktarda borçlanması, borçlarının ise döviz cinsinden olması, borç yükünü giderek artırıyor.
Başkanlık sistemine geçilen 2018’in Temmuz ayından bugüne Hazine’nin yaptığı faiz ödemeleri ise geçmiş dönemlerle kıyaslanmayacak büyüklüğe ulaşmış durumda. Başkanlık sisteminin yürürlükte olduğu 34 ayda (2018 Temmuz-2021 Nisan) Hazine’nin borçları için ödediği toplam faiz gideri 341 milyar 557 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu haliyle aylık ortalama faiz ödemesi yaklaşık 10 milyar TL. Ancak buna rağmen son 4 ay içinde 67,5 milyar TL faiz ödemesi yapılması mali yapıdaki faiz yükünün arttığını ortaya koyuyor. Son 34 ayda faize ödenen parayla yaklaşık 35 tane Osmangazi Köprüsü yaptırılabiliyor.
