Fakülte rantı eczacı enflasyonu yarattı
AKP hükümeti döneminde ilaç ve eczacılık alanında yaşanan sorunlar derinleşti. Sayıları artan eczacılık fakülteleri ile eğitimin niteliği tartışmalı hale geldi. Eczacılar ‘‘Plansız şekilde sayısı 63’ü bulan eczacılık fakültelerinden niteliği tartışılır bir eğitimden geçen işsiz eczacılar mezun edilmektedir’’ diye konuştu.
Sibel Bahçetepe
sibelbahcetepe@birgun.netPlansız bir şekilde her geçen gün artan sayıda açılan eczacılık fakülteleri nedeniyle 2025 yılında ihtiyaç fazlası 10 bin eczacı olacağı öngörülüyor. 20 yıl önce 8 olan eczacılık fakültesi sayısı, günümüzde 63’e çıkarken, eczacılık fakültesinden sadece 14’ünün tam akredite eczacılık eğitimi verdiği belirtiliyor. Yeterli öğretim kadrosunun, laboratuvarın olmadığı apartman katı tarzı eczacılık fakülteleri ile eczacılık eğitimi tartışmalara da yol açarken, hem eczacılık hem ilaç alanında yaşanan sorunlar ise katlanarak sürüyor. Eczacılar, temmuz ayında yeni bir ilaç krizinin yaşanabileceğini belirterek ‘‘Temmuz, ilaç sektörünün zam dönemi. Eğer zammı alamazlarsa ilaçlar yeniden yoka girebilir. Mesleğimizi yapamaz hale geldik’’ dedi.
İSTİHDAM SORUNU
İlaç ve eczacılık alanında yaşanan sorunlara her gün bir yenisi ekleniyor. Eczacı Necmi Kaymakçı ve Tüm Eczacı Kooperatifleri Birliği Başkanı Mehmet Sait Yücel, ilaç ve eczacılık alanında yaşanan sorunlara dair bir rapor hazırladı. Raporda, eczacılıkta istihdam, İlaç Fiyat Kararnamesi, nadir hastalıklar ve yetim ilaçlar, eczacıların meslek hakları, kamu ile yapılan protokoller, ilaç dışı ürünler, kamu eczacılarının sorunları gibi pek çok konu sıralandı. Raporu, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e sunacak eczacılar BirGün’e değerlendirmelerde bulundu. Türkiye’de eczacılık fakültelerinin ve buna bağlı olarak mezun olan eczacıların sayısının kontrolsüz bir şekilde arttığını anlatan eczacı Necmi Kaymakçı, yeni mezun eczaıların ciddi istihdam sorunuyla karşı karşıya olduğunu söyledi.
Eczacıların ekonomik sıkıntılar yaşadığını belirten Sait Yücel ise ‘‘Eczanelerin önemli bir bölümü her yıl gelirlerinin azalıp giderlerinin artması sonucu ekonomik sıkıntı içinde olduğunu belirtmektedir. Ülkede 30 bine yakın eczane var. Yapılan çalışmalar eczacıların 4’te birinin ekonomik sıkıntı yaşadığını gösteriyor. Değişen yasadan sonra yeni mezun meslektaşlarımız eczane açması için sıraya girmesi gerekiyor. Ülkedeki eczacılık fakültesi sayısı giderek artıyor. Bu durum nitelikli eğitimi de engelliyor. Birçok fakültede akademisyen eksikliği var’’ değerlendirmesini yaptı. Bulunamayan ilaç sorununun sürdüğünü anlatan Yücel, ekonomik krizin eczacıyı da vurduğunu dile getirdi.
TEMMUZ AYINA DİKKAT
Yücel ‘‘Ekonomik kriz eczacıyı da vurdu. Gerek yurt dışındaki ilaçlar gerek ilaç hammaddelerinin getirilmesi noktasına sıkıntılar yaşanıyor. Temmuzdan itibaren bulunamayan ilaç sorunu yeniden gündeme gelebilir. İlaçta avro kuru 17,54 lira civarında sabitlendi ancak reelde avro 32 lirayı aştı. İlaç sektörü temmuzda zam bekliyor ama zor gözüküyor. İstediğini alamazsa ilaç yokluğu yine gündeme gelebilir" diye konuştu. Yücel, özetle şunları kaydetti: "İlaç Fiyat Kararnamesi bir an önce değişmeli. Değişmezse ilaç bulamama sorunu sürecek. Eczacının bir diğer sorunu SGK’nin ilaç alım politikaları. Orada ciddi sıkıntı yaşıyoruz.’’
MEZUN SAYISI ARTIYOR
2017: 1.584
2018: 1.723
2019: 1.759
2020: 2.082
2021: 2.352
2022: 2.707
2023: 3.162
İŞSİZ ECZACI ORDUSU YOLDA
İstanbul Eczacı Odası da eczacılık fakültesi sayısının giderek artmasına üzerine ‘‘Eczaflasyon’’ başlıklı bir rapor hazırladı.
Raporda ‘‘Eğitim ve sağlık gibi en temel hakların siyasi hesaplara ve ranta kurban edilişine de şahitlik ediyoruz. Türkiye ilaç pazarı her geçen gün daha çok dışa bağımlı hale gelirken bir yandan da yabancı ilaç firmalarının girmeyi reddettiği bir pazar olmaya başlamıştır. Yani sorun çok büyük, bir savaş ya da ambargo halinde hayati öneme sahip ilaçlar başta olmak üzere birçok kalem ilaç ulaşılması imkânsız hale gelebilir. Plansız şekilde sayısı 63’ü bulan eczacılık fakültelerinden niteliği tartışılır bir eğitimden geçen işsiz eczacılar mezun edilmektedir’’ denildi.
Raporda, özetle şu bilgilere yer verildi: ‘‘İktidarın her ile bir üniversite politikası ile son 20 yılda Türkiye genelinde plansız ve kontrolsüzce üniversite ve fakülteler açılmıştır. 2023'e gelindiğinde karşımıza çıkan tablo plansızca açılan fakülteler sonucu oluşan eczacı enflasyonunu gözler önüne sermektedir. Son beş yılda sayısı en çok artan fakülteler arasında eczacılık 6. sıradadır. Devlet üniversitesi kontenjanları yüzde 19 artarken vakıf üniversitesi kontenjanları yüzde 123 artmıştır. Tüm veriler ışığında görülüyor ki acilen bir planlama yapılarak mevcut işsiz eczacılarımızın istihdam edilmesi gerekmektedir. Yeni bir eczacılık fakültesi açılmaksızın mevcut kontenjanlarla 5 yıl sonra 19-20 bin yeni mezun eczacıların çok büyük bir kısmı işsizlik sorunu ile karşılaşacaklardır. Eczacılık fakültesi kontenjanları mutlaka yüzde 50 azaltılmalıdır.’’