Faruk Bildirici’den Posta yazarı Hakan Çelik’e etik eleştirisi: Şirketlerle iç içe geçmiş
Silah üreticisi Sarsılmaz şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aral Aliş ile yaptığı söyleşideki gazetecilikle bağdaşmayan tavırları nedeniyle Posta Gazetesi Ankara Temsilcisi ve köşe yazarı Hakan Çelik ile ilgili bir yazı kaleme alan medya ombudsmanı Faruk Bildirici, “Hakan Çelik, gazeteciliğin temel kurallarından biri olan “temas-mesafe kuralını” ihlal etmiş, savunma sanayi ve bu alandaki şirketlerle fazlaca içiçe geçmiş görünüyor” dedi. Bildirici ayrıca Çelik’in silahla poz vermesini de eleştirerek, “Gazetecilik barış mesleğidir” hatırlatmasında bulundu.
MEDYA SERVİSİ
Medya ombudsmanı Faruk Bildirici, Posta Gazetesi Ankara Temsilcisi ve köşe yazarı Hakan Çelik’e, silah üreticisi Sarsılmaz şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aral Aliş ile yaptığı söyleşi üzerinden sert eleştiriler yöneltti.
Çelik’in söyleşide gazeteci gibi soru sormadığına ve “kolaylaştırıcılık” rolü üstlendiğine dikkat çeken Bildirici, söyleşide şirketin eksikliklerine ve hatalarına dikkat çekilmediğini kaydetti.
Bildirici, “Aliş, şirketini bu kadar kusursuz, gelişkin, üstün teknoloji ile donanmış, neredeyse rakipsiz gösterirken Hakan Çelik, bu söylenenleri hiçbir şekilde sorgulamıyor, eksiğine gediğine bile dikkat çekmiyor. Şirketini överken neredeyse ayakları yerden kesilen Aliş’i aşağı çekmiyor, söylediği her şey sonuna kadar doğruymuş gibi dinliyor” değerlendirmesinde bulundu.
Sorunun Çelik’in bir gazeteci olarak savunma sanayi kuruluşlarıyla ile kurduğu ilişkiden kaynaklandığını belirten Bildirici, “Hakan Çelik, gazeteciliğin temel kurallarından biri olan “temas-mesafe kuralını” ihlal etmiş, savunma sanayi ve bu alandaki şirketlerle fazlaca içiçe geçmiş görünüyor” ifadelerini kullandı. Bildirici, Çelik’in ‘profesyonel bir konuşmacı’ olduğuna vurgu yaparak şu saptamaları dile getirdi:
“ETİK AÇIDAN SORUNLU BİR DURUM”
“Çünkü Hakan Çelik, aynı zamanda profesyonel bir konuşmacı. “Türkiye’nin en çok konuşturan konuşmacı ajansı” olarak tanıtılan “Speaker Agency”nin elemanlarından. Bu ajansın “program sunucuları” arasında görünüyor ve şöyle tanıtılıyor:
“Çelik, Türkiye ve yurtdışında çeşitli kongre, konferans ve panellerde ‘konuşmacı’ olarak iletişim ve medya alanlarındaki tecrübesini aktarmakta, ayrıca pek çok kongre, konferans, basın toplantısı, fuar ve seminer gibi organizasyonlarda ‘Master of Ceremony’ (Türkçe ve İngilizce) olarak görev almaktadır.”
Bir gazetecinin haber kaynağı durumundaki kurum ve kuruluşlarla “profesyonel konuşmacı” ve “profesyonel sunucu” olarak ilişki kurması etik açıdan sorunlu bir durumdur.”
Bildirici, Çelik için, “Savunma Sanayi’nin bu toplantılarından para alıp almadığını bilemem ama kendisi aynı zamanda “profesyonel sunucu” olduğuna göre bu ilişki biçimi etik açıdan sorunlu” dedi.
SARSILMAZ’IN SİLAHININ KAZA YAPMASINA DEĞİNMEDİ
Faruk Bildirici ayrıca söyleşideki hayli önemli bir eksikliğin de altını çizdi. Sarsılmaz ürettiği ve Silahlı Kuvvetler tarafından da kullanılan SAR 9 METE tabancıların, 6 ay önce Ankara’da bir kazaya sebebiyet verdiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Ancak altı ay kadar önce Ankara'da bir polis, SAR 9 METE tabancası ile atış talimi yaparken tabancanın üst kapağı açılarak atış mekanizması yerinden çıktı, içerisinde bulunan yay ve mil polisin sağ göz altına saplandı. Asayiş Şube müdürlüğünde görevli Komiser Yardımcısı Orhan Öztürk, hastaneye kaldırıldı.
Tabancayı incelemeye alan Emniyet ve Silahlı Kuvvetler, bu silahın kullanılmasını ikinci bir emre kadar durdurdu. Yapılan incelemelerde SAR 9’un “namlu içi engel testi” yapılmadan üretildiği ortaya çıktı. Bu test sırasında namluda bir mermi bırakılıyor, o mermi varken ateş ediliyor; bir sıkışma olup olmadığı deneniyor. Test yapılmadığı için mekanizma arkasındaki plakanın sağlamlığı kontrol edilmemiş. Ucuz olması için bu plaka plastikten yapılmış. Halbuki horozu yerinden çıkarsa atıcıya zarar vermemesi için konulan bu plaka Glock 19’larda çelik.
Bu eksikliğin tespit edilmesi üzerine Sarsılmaz, tabancalardaki plastik plakayı çelik plakayla değiştirmeye başladı. Şirketin web sayfasında “kazaların önüne geçilmesi için” bu model tabancaların iğne tutucu arka kapaklarının bütün illerdeki bayilerde değiştirilebileceği belirtildi. Kara Kuvvetleri Komutanlığı da web sayfasında “SAR 9 METE tabancaların iyileştirme kapsamında iğne tutucu arka kapaklarının ücretsiz olarak değiştirileceği” duyuruldu. Bu model tabancası olan personelin, şirketin 81 ildeki değişim noktalarına başvurmaları istendi.
Sarsılmaz’ın silahının kaza yaptığı haberleri yaygın medyada haber olamadı. Bazı yerel medya kuruluşlarındaki haberlerin de çoğu kısa süre içerisinde kaldırıldı.
Hakan Çelik’in de Aliş ile söyleşisinde bu teknik hataya değinmemesi dikkat çekici. SAR 9 METE tabancalardaki teknik hata, test eksiği konuşulmuş olsa Aliş’in firmasının teknolojik üstünlüğüne ilişkin sözleri ve “Silahta rakibimiz Almanya” iddiasının ne kadar gerçek olduğu, okura yansız olarak yansıtılmış olacaktı.”
“GAZETECİ SİLAHLA POZ VERMEZ”
Son olarak Hakan Çelik’in söyleşide silah poz vermesinin de gazetecilik meslek etiği açısından sorunlu olduğunu vurgulayan Faruk Bildirici, şu eleştiride bulundu:
“Gazetedeki söyleşinin orta yerinde Hakan Çelik’in, elinde uzun namlulu bir tüfek tutarken çekilmiş fotoğrafı yer alıyor. Yanında da “Hakan Çelik, Düzce’deki Sarsılmaz’ın özel poligonunda çeşitli silahlarla eğitim atışı programına katıldı” diye yazıyor.
Gazetecilik barış mesleğidir. Gazeteci, insan öldürme aygıtı olan silahlarla yan yana gelemez, silah kullanmaz.
1993 yılında, Türkiye gazetesi muhabiri Yusuf Sancak’ın “Cephede bir Sırp vurdum!” manşeti, çok eleştirilmişti. Bu haber sonrasında “Bosna’daki tüm Türk gazetecilerin Sırplar için hedefe dönüşmesi, Yugoslavya’da çalışamaz hale gelmeleri” de bir gazetecinin silah kullanmasının ve o haberin ne kadar yanlış olduğunu ortaya koymuştu. Çünkü gazeteciler savaşların savaşmayan tarafıdır; “savaşmayan taraf” olarak asla eline silah almaz, almamalı.”