Faşist Bolsonaro dönemi resmen sona erdi: Solcu Lula, yeniden Brezilya’nın Devlet Başkanı

Brezilya'da, 31 Ekim 2022'de devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu kazanan solcu eski Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva parlamentoda yemin ederek görevine resmen başladı.

Lula, eşi Rosangela da Silva ile beraber üstü açık bir arabayla halkı selamlamasının ardından yemin törenin yapılacağı parlamento binasına geçti.

Oturumda, Emerit Papa 16. Benediktus ve efsane futbolcu Pele'nin hayatını kaybetmesi nedeniyle 1 dakikalık saygı duruşu yapıldı.

Lula yemin konuşmasında, Brezilya'yı yeniden inşa etme sözü vererek "Anayasayı koruyacağıma, savunacağıma ve ona uyacağıma söz veriyorum. Tüm Brezilya halkının iyiliğini destekleyeceğime, birlik, bütünlük ve bağımsızlık yolunda yürüyeceğime söz veriyorum" ifadesini kullandı.

ABD, AB ve Çin ile aktif diyalog sürdüreceklerini belirten Lula, "Seçimlerde dünyanın gözü bizdeydi, bundan sonra daha fazla güce sahip olabilmek için daha fazla ittifak içinde olacağız. Brezilya, kaderinin efendisi ve egemen bir ülke olmalıdır" dedi.

Lula, ülkede çok fazla güvensizliğin olduğunu vurgulayarak "Brezilya, halkının elinde silah olmasını istemiyor ve buna gerek de yok. Daha adil bir ülke olabilmemiz için kültüre, kitaplara ihtiyacımız var. Yakıt ve diğer malzemeleri ithal etmenin hiçbir anlamı yok. Brezilya, uluslararası ekonominin ön saflarında yer almalı" diye konuştu.

Fotoğraf: AA

Amazon ormanlarındaki duruma dikkati çeken Lula, "Hedefimiz Amazon'da sıfır sera gazı emisyonu sağlamak ve kesmeden yaşayacağız. Yerli halklara karşı işlenen tüm haksızlıkları kınayacağız" dedi.

Lula, ülkedeki ekonomik gidişata işaret ederek, 33 milyon insanı açlıktan, 100 milyonu ise yoksulluktan kurtarma sözü verdi.

Yemin törenine Türkiye'den Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İspanya Kralı IV. Felipe, Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernández, Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, Paraguay Cumhurbaşkanı Mario Abdo Benitez, Uruguay Cumhurbaşkanı Luis Lacalle, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa ve çok sayıda devletin diplomatik temsilcisi katıldı.

BAŞKANLIK KUŞAĞI TAKDİM EDİLDİ

Lula, başkanlık kuşağının kendisine takdim edilmesinin ardından Başkent Brasilia'daki Planalto Sarayı önünde toplanan yaklaşık yüzbinlerce destekçisine seslendi.

Ülkedeki eşitsizliğin arttığını, buna son vereceklerini dile getiren Lula, "Açlığın geri dönüşü, Brezilya halkına karşı işlenen en büyük suçtur. Ülkemizde gelir, cinsiyet, ırk, iş gücü piyasasında, siyasi temsilde, sağlıkta, eğitimde her türlü eşitsizlikle mücadele edeceğime söz veriyorum" ifadelerini kullandı.

Ekonomik eşitsizliğe değinirken göz yaşlarına hakim olamayan Lula, "Ülkenin yüzde 5'i zenginlerden oluşurken geri kalan yüzde 95'i ise aynı servet yüzdesine sahip değil" diye konuştu.

Bir önceki Devlet Başkanı Bolsonora dönemini eleştiren Lula, ülkede kabusun sona erdiğini belirtti.

Lula'nın Başkanlık Kuşağı'nı teslim aldığı törene yüz binlerce Brezilyalı katıldı. (AA)

“Geçiş Kabinesi'nden aldığımız teşhis dehşet verici” diyen Lula, “Sağlık kaynakları tükenmiştir. Eğitim, kültür, bilim ve teknolojiyi ortadan kaldırdılar. Çevrenin korunmasını yok ettiler. Okul yemekleri, aşılama, kamu güvenliği için hiçbir kaynak bırakmadılar” ifadelerini kullandı.

Lula, sözlerinin devamında, “Bu korkunç yıkıntılar üzerinde, Brezilya halkıyla birlikte ülkeyi yeniden inşa etme ve bir kez daha herkesin ve herkes için bir Brezilya yaratma taahhüdünü üstleniyorum” dedi.

Lula, ülkede artan enflasyona dikkati çekerek, "Gıda fiyatlarını düşürmenin, sağlığa, eğitime, bilime ve kültüre yatırım yapmanın zamanı geldi. Uluslararası izolasyondan kurtulmak için yatırımı getirme ve Brezilya'yı yeniden sanayileştirme zamanı geldi" dedi.

Nefret söylemine son vermenin de zamanının geldiğini anlatan Lula, "İki Brezilya yok, biz tek bir ülkeyiz. Tek bir kasaba. Hepimiz Brezilyalıyız. Kimse ikinci sınıf insan muamelesi görmeyecek" şeklinde konuştu.

Lula, Covid-19 salgını süresince 695 bin Brezilyalının öldüğünü hatırlatarak Bolsonaro liderliğindeki yetkililerin hesap vereceğini kaydetti.

Yemin törenine, Şili'nin solcu Devlet Başkanı Gabriel Boric de katıldı. (AA)

60’dan fazla sanatçı da törende kurulan iki ayrı sahnede performanslarını sergiledi.

Törende bir katılımcı “Aşk nefreti yendi” pankartı açtı.

Brezilya'yı üçüncü kez yönetecek tek devlet başkanı unvanına sahip Lula’nın görevi 2027’ye kadar sürecek.

BOLSONARO KAÇTI

Bolsonaro, görevi ezeli rakibi Lula’ya devretmesine günler kala Brezilya’dan ayrılmıştı. Rotası ise Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Florida eyaletiydi. CNN Brasil’in haberine göre Brezilya Hava Kuvvetleri’ne ait bir uçakla Brasília’daki hava üssünden havalandığı belirtilen Bolsonaro’ya, danışmanları ve eşi Michelle Bolsonaro eşlik etti.

Ülkeden ayrılmasının ardından Twitter hesabından 47 saniyelik bir video paylaşan Bolsonaro, “Önümüzde harika bir gelecek var. Bu savaşı kaybetmeyeceğiz” dedi.

HAPİSTEN DEVLET BAŞKANLIĞINA LULA DA SİLVA

Brezilya'ya 2003-2010 yıllarında iki dönem başkanlık yapan 77 yaşındaki Lula da Silva, hakkında açılan yolsuzluk davaları nedeniyle bir buçuk yıl hapiste kalmış, davaların düşürülmesiyle yeniden başkanlık yarışına girmişti.

Sendikacı kökeniyle, İşçi Partisi’nin ilk başkanı olan Lula da Silva, uyguladığı sosyal yardımlar sayesinde yaklaşık 30 milyon Brezilyalının fakirlikten kurtulmasını sağlayarak halkın sevgisini kazandı.

Lula da Silva, 31 Aralık 2010'da başkanlık görevini bırakana kadar sevilen bir lider olarak öne çıktı ancak 2011'de kendisi ve partisi hakkında çıkan yolsuzluk iddiaları adına gölge düşürdü.

Yolsuzluk davaları nedeniyle 580 gün hapiste kalan Lula da Silva'nın bu davalardan hüküm giymesi, 2018'de aşırı sağcı Jair Bolsonaro'nun kazandığı seçimlerde aday olmasına engel oldu.

Kasım 2019'da tahliye edilen Lula da Silva'nın, aldığı cezalar ve yolsuzluk davalarının, 2021'de bu davalardan sorumlu yargıç Sergio Moro'nun davalarda taraflı ve politik davrandığına hükmeden Yüksek Mahkeme’ce düşürülmesi üzerine seçimlere katılmasının önü açıldı.

Bu arada, Bolsonaro hükûmetinde, 1 Ocak 2019'dan 24 Nisan 2020'ye kadar Adalet Bakanlığı görevini yürüten Sergio Moro, aralarında çıkan anlaşmazlık nedeniyle istifa etmişti.

Kaynak: AA, BBC Türkçe, BirGün