12 Eylül Darbesi’nin 42’inci yıldönümünde Cumartesi Anneleri, Makine Mühendisleri Odası ve İHD açıklamalar gerçekleştirdi. 12 Eylül zihniyetinin ülke yönetiminde devam ettiği ve tek adam rejimi ile doruğa çıktığı ifade edildi.

Faşist darbenin zihniyeti sürüyor
Cumartesi Anneleri eylemlerinin 911’inci gününde 12 Eylül Darbesi’ne yönelik açıklama yaptı. (Fotoğraf: MA)

Politika Servisi

Dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren öncülüğünde düzenlenen 12 Eylül Darbesi’nin yarın 42’inci yıldönümü. Bu süreçte ülke karanlık bir döneme girerken Darbe’nin failleri gerçekleştirdikleri cinayetlerin, işkencelerin hesabını vermedi. Gözaltına alınan birçok kişiden bir daha haber alınamadı.

12 Eylül’ün 42’inci yılı için açıklamalarda bulunan Cumartesi Anneleri, Darbe döneminde zorla kaybettirilen insanları unutmadıklarını belirterek herkesi 12 Eylül ile yüzleşmeye ve hesaplaşmaya çağırdı.

Cumartesi Anneleri, eylemlerinin 911’incisini İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube binasında gerçekleştirdi. Cumartesi Anneleri bu haftaki eylemde, 12 Eylül askeri darbe döneminde zorla kaybettirilenlere dikkat çekti. Açıklamayı 12 Eylül döneminde gözaltında kaybettirilen Hayrettin Eren’in kardeşi İkbal Eren okudu. Eren, 12 Eylül darbe sürecinde insan yaşamının, onurunun, hak ve özgürlüklerinin “ayaklar altına” alındığını söyledi.

Darbecilerin kurdukları sistemin yönetimler tarafından sürdürülerek bugüne kadar getirildiğini vurgulayan Eren, “Öyle ki ülkemizin siyasal tarihi sıkıyönetimler ve olağanüstü haller tarihi olarak şekillendi. Bu durum insan hakları, demokrasi ve hukuk devleti değerlerine dayanan bir siyasal kültür ve sistem inşasını da imkânsız kıldı” dedi.

ADALET HÂLÂ SAĞLANMADI

İkbal Eren açıklamalarının devamında Türkiye’de darbecilerin hiçbir zaman yaptıklarının hesabını vermediğini anımsattı. Tanıklara, Adli Tıp raporlarına, belgelere, Meclis raporuna ve tüm hukuki yolları kullanmalarına rağmen 42 yıldır adalet sağlanamadığını ifade eden Eren, 12 Eylül’ün gözaltında kayıpları inkâr eden ve kaybedenleri cezasız bırakan zihniyeti bugün de sürüyor” diye konuştu.

DEMOKRASİ KARŞITI DÜZEN

12 Eylül rejiminin devam ettiğinin altını çizen Eren, “12 Eylül rejimi anayasası, yasaları, kurumları ve zihniyetiyle bugün de devam eden eşitlik, özgürlük ve demokrasi karşıtı bir düzen yarattı. 12 Eylül’ü aşmak ancak bütün bir 12 Eylül anlayışıyla, anayasası, yasaları ve kurumlarıyla yüzleşmek, hesaplaşmakla mümkündür” dedi.

2017’DE DORUĞA ULAŞTI

Öte yandan TMMOB’a bağlı Makine Mühendisleri Odası 12 Eylül Darbesi’nin 42’inci yıldönümü için bir açıklama yayımladı.

‘12 Eylül faşizmi sürüyor’ başlıklı açıklamada, 2017 Anayasa referandumu ile 12 Eylül Darbesi felsefesinin doruğa ulaştığı belirtildi. Açıklamada, “Toplumsal ihtiyaçlar doğrultusundaki kamucu politikaların hâkim olduğu bağımsız, demokratik, laik, sanayileşmiş, kalkınmış, tam istihdamı sağlanmış barış içinde bir Türkiye’ye ancak böylece ulaşabileceğiz" ifadelerine yer verildi.

12 Eylül’ün Emek ve demokrasi karşıtı bir faşist darbe olduğu hatırlatılan açıklamada, “Yüzbinlerce insan gözaltına alındı, işkence sistemli olarak uygulandı, idamlar yapıldı, milyonlarca insan 12 Eylül’ün izlerini taşıdı. ‘Türk-İslam sentezi’ ile laikliğin tasfiyesinin ve bugünkü siyasal İslam rejiminin yolu açıldı. Bugünleri hazırlayan evrelerden biri de 2010 yılında, bilinçli olarak 12 Eylül Darbesi’nin yıldönümünde yapılan Anayasa değişikliği referandumu oldu. Hatırlanacağı üzere 1961 Anayasasının aksine 1982 Anayasasında yürütme güçlendirilmişti. Yürütmeyi güçlendirip kuvvetler ayrılığını tamamen yok eden 2017 Anayasa değişikliği referandumu ile 12 Eylül’ün antidemokratik felsefesi doruğuna vardı” denildi.

***

İHD, BASIN AÇIKLAMASI YAPACAK

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, darbenin 42’nci yıldönümüne yönelik yarın saat 11:30’da Eski TRT Radyo Binası önünde basın açıklaması gerçekleştireceğini duyurdu. ‘Acil Demokrasi! Acil İnsan Hakları!’ başlıklı duyuruda, “Anayasayı ve yasaları askıya alan, hak ve özgürlüklerimizi ve demokratik haklarımızı ihlal eden 12 Eylül darbesinin üzerinden 42 yıl geçti ama “12 Eylül” hukukuyla, kurumlarıyla varlığını sürdürüyor” ifadelerine yer verildi.

***

‘KANLI PAZAR’ KAHRAMAN’I AÇIKLAMA YAPTI

Dönem dönem laiklik karşıtı açıklamalarıyla gündeme gelen, “Kanlı Pazar” yaşandığı zamanda saldırıların sorumlularından olarak gösterilen Milli Türk Talebe Birliği’nin (MTTB) o dönemki başkanlığını üstlenen AKP’li İsmail Kahraman, 12 Eylül için “Özgürlük ve demokrasi karşıtı bir düzen yarattı” açıklamasında bulundu. 12 Eylül’ün devamcılarından biri oalrak da gösterilen Kahraman, “12 Eylül talihsiz bir tarihtir. Siyasi tarihimizde, yıkıcı darbelerden birisidir. Güney Amerika’nın darbeler kıtası olduğunu düşünürken, Türkiye’miz daha kısa aralıklarla darbelere maruz kaldı” dedi.