'Fırat'ın doğusuna operasyon' hazırlığı: Neler yaşandı?
AKP'nin Suriye'de Kürt bölgesine yönelik operasyon hazırlığı hızlanırken ABD askerlerinin de sınıra yakın noktalardan çekilmeye başladığı duyuruldu.
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan konuyla ilgili son duruma ilişkin açıklama geldi.
Sırbistan ziyareti öncesi havaalanında açıklamalar yapan Erdoğan, "Bu konuyla ilgili olarak bölgede çekilme olayı başlamış vaziyete. Buradaki karşılıklı muhattaplar çalışmalarını yürütüyor. Bu yeni bir şey değil. Sayın Başkan Trump bu konuyla ilgili talimatı vermişti ve çekilmeyi emretmişti ve bu gecikti. Gecikmeye rağmen görüşmeler hep yapıldı. Zira bizim verilmiş bir kararımız var. 'Bir gece ansızın gelebiliriz' demiştik. Bu kararlılığımızı devam etttiriyoruz. Bu terör örgütlerinin tehditlerini kabul etmemiz mümkün değil" ifadelerini kullandı.
Erdoğan, "ABD, Türkiye'nin Suriye'de tutuklu bulunan DEAŞ'lılardan sorumlu olacağını söyledi. Bu sayının 10 bin olduğu belirtiliyor. Bu konudaki görüşleriniz nelerdir" sorusuna da "Orada cezaevlerinde olan bazı rakamlar var. Bizim de bir yaklaşım tarzımız var. Bu DEAŞ ile ilgili rakamlar abartılı" yanıtı verdi.
MECLİS'E TEZKERE GELİYOR
Operasyon hazırlığı sürerken Meclis gündemine gelecek olan tezkereyle ilgili de hazırlık yapıldığı ortaya çıktı.
Ay sonunda süresi dolan Irak ve Suriye'ye asker gönderme tezkeresi yarın TBMM gündemine gelecek.
TRUMP'TAN AÇIKLAMA
ABD başkanı Donald Trump'tan operasyon gündemiyle ilgili açıklama geldi.
ABD’nin Suriye’ye sadece 30 günlüğüne girdiğini ve bunun üzerinden yıllar geçtiğini söyleyen Trump, IŞİD’i kendisinin yenilgiye uğrattığını belirtti.
Trump, “Kürtler bizimle savaştı ama bunun için devasa boyutlarda para ve ekipman aldılar. Türklerle on yıllardır savaşıyorlar. Ben bu savaşı yaklaşık üç yıl engelledim ama bizim, birçoğu kabilesel olan bu saçma sonu gelmez savaşlardan çekilme ve askerlerimizi eve döndürme vaktimiz geldi. Çıkarımıza olan yerlerde, sadece kazanmak için savaşacağız. Türkiye, Avrupa, Suriye, İran, Irak, Rusya ve Kürtlerin şimdi sorunu çözmeleri, yakaladıkları IŞİD savaşçıları ile kendi mahallelerinde ne yapmaları gerektiğine karar vermeleri gerekiyor” dedi.
The United States was supposed to be in Syria for 30 days, that was many years ago. We stayed and got deeper and deeper into battle with no aim in sight. When I arrived in Washington, ISIS was running rampant in the area. We quickly defeated 100% of the ISIS Caliphate,.....
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 7, 2019
SDG: ABD SÖZÜNÜ TUTMADI
ABD'nin "Türkiye'nin Fırat'ın doğusuna yönelik düzenleyeceği operasyona katılmayacağız" açıklamasının ardından YPG'nin de bağlı olduğu SDG'den açıklama geldi.
Reuters'ın haberine göre SDG, ABD askerlerinin Suriye'nin kuzeyinde Türkiye sınırından içeriye doğru çekilmeye başladığını duyurdu. ABD'nin kendilerine verdiği sözü tutmadığını söyleyen SDG, operasyona karşı bulundukları alanları koruyacaklarını ilan etti.
BM: EN KÖTÜSÜNE HAZIRLANIYORUZ
Cenevre’de gazetecilere açıklama yapan BM Genel Sekreter Yardımcısı ve Suriye Krizi için İnsani Yardım Koordinatörü Panos Moumtzis, “En iyisini umuyoruz ama en kötüsüne hazırlanıyoruz” dedi.
Moumtzis tüm taraflara, ‘Türkiye’nin harekat başlatması halinde sivillerin yerinden olmasının engellenmesi’ çağrısı yaptı; BM’nin ‘güvenli bölgeler konusunda geçmişte acı deneyimleri olduğu’nu vurguladı.
BM yetkilisi, Suriye’nin kuzeyinde göç başlaması ihtimaline karşı bir acil durum planı yaptıklarını, acil ihtiyaç duyanlara gıda ve tıbbi yardım yapabilmek için bölgeye erişim sağlamaları gerekeceğini açıkladı.
Moumtzis, "Türkiye insani konularda bize gerekli güvenceleri verdi" dedi. Moumtzis, Türkiye ile koordinasyona hazır olduklarını ifade etti.
ALMANYA: TEK TARAFLI MÜDAHALE VAHİM OLUR
Almanya'da Merkel hükümetinin sözcü vekili Ulrike Demmer, "Türkiye'nin tek taraflı bir askeri müdahalesi, Suriye'de gerilimin daha da tırmanmasına ve bu ülkedeki istikrarsızlığın daha derinleşmesine yol açacaktır. Ayrıca bunun, güvenlik politikaları ve insani bakımdan sonuçları vahim olur" açıklaması yaptı.
Demmer, "Ancak IŞİD'e karşı kazanılmış başarı tehlikeye sokulmamalı. Bu başarı büyük ölçüde Suriyeli Kürtler tarafından uluslararası koalisyonun desteği ile sağlanabildi. Şimdi gerekli olan, şiddetin son bulması ve istikrarı sağlayacak yaklaşımlardır" diye konuştu.
RUSYA: TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE BAĞLILIK ÖNEMLİ
ABD askerlerinin sınır noktalarından çekilmesiyle ilgili Rusya'dan ilk açıklama geldi.
Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov, "Türkiye’nin Suriye’nin siyasi ve toprak bütünlüğüne; toprak bütünlüğünün istikrar arayışları ve diğer konulardaki başlangıç noktası oluşuna bağlı kaldığını biliyoruz. Ve Türk meslektaşlarımızın her durumda en başta bu koşula bağlı kalmasını umuyoruz” dedi.
AB: ASKERİ YÖNTEMLER ÇÖZÜM DEĞİL
Avrupa Birliği'nden Ankara’nın Fırat’ın doğusundaki harekat planıyla ilgili bir açıklama geldi.
Avrupa Birliği Sözcüsü, yaptığı açıklamada, “ABD ve Türkiye tarafından son gelişmelerle ilgili yapılan açıklamalar ışığında, Türkiye’nin güvenlik kaygılarını kabul ettiğimizi teyit ederken, AB en başından beri askeri yöntemlerle sürdürülebilir herhangi bir çözüme ulaşılmayacağını belirtti” ifadelerini kullandı.
HDP: ABD, TÜRKİYE'NİN KUCAĞINA SAATLİ BOMBA BIRAKTI
HDP'den de ilk açıklama geldi. Meclis'te basın toplantısı düzenleyen HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, "Suriye'nin kuzeyine ve doğusuna yapılacak askeri harekat, bu bölgeye huzur, barış ve demokrasi getirmez. Askeri güçle bölge gücü olunamaz" dedi.
ABD'nin "IŞİD'li esirlerin sorumluluğu Türkiye'de" açıklamasıyla "Türkiye'nin kucağına saatli bomba bıraktığını" söyleyen Oluç, "Bunların yaratacağı sorun Türkiye açısından çok büyük bir iç huzursuzluk yaratacaktır" dedi.
CHP: MEHMETÇİK ORTADOĞU BATAKLIĞINA İTİLMEMELİ
CHP sözcüsü Faik Öztrak, Fırat'ın doğusuna dönük olası operasyona ilişkin şu açıklamayı yaptı:
"Egemen güçler Türkiye'yi maşa gibi kullanıyor. Teröristlere dağıtılan silahların namlusu Mehmetçiğimize dönecek mi? Şimdi de saray çok daha büyük bedeli millletimizin sırtına bırakmaya hazırlanıyor. Mehmetçiklerimiz radikal teröristlere bekçilik yapacak. Milyarlarca dolar kaynak yok yere harcanıp gidecek. Ortadoğu bataklığına girmeyin dedik. AKP Genel Başkanı bizi dinlemedi. Biz Suriye ile ilişkileri düzeltin dedik. Suriye çözüm yolu bellidir. Suriye sorunun en kısa çözümü Şam ve Ankara arasındaki yoldur. Emperyalist güçlerin bize önerdikleri yol çıkmaz yoldur. Sarayla ABD arasındaki uzlaşma vardır. Siz bizim dediğimiz bölgelere girin. Biz de ne kadar terörist varsa sizin sırtınıza bırakacağız."
CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç da sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Özkoç, ABD Türkiye’ye sınırları belli olmayan bir alan açıyor. Kendisinin ve AB’nin süpürmediği IŞİD’lileri bize bırakıyor. Şu an birçok cephede tehdit altında olduğumuz unutulmamalı. Siyasi istikbal uğruna Kahraman Mehmetçiklerimiz kesinlikle Ortadoğu bataklığına itilmemelidir" ifadelerini kullandı.
AKP: BÖLGEYİ TERÖRİSTLERDEN TEMİZLEYECEĞİZ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, gelişmeler üzerine yaptığı açıklamada "Suriye’deki krizin başından beri bu ülkenin toprak bütünlüğünü destekledik, bundan sonra da desteklemeye devam edeceğiz. Bölgeyi teröristlerden temizleyerek ülkemizin bekasını ve güvenliğini sağlamaya kararlıyız. Suriye’ye de huzur, barış ve istikrarın gelmesine katkı sağlayacağız" açıklamasında bulundu.
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Başdanışmanı İbrahim Kalın'dan da açıklama geldi. Kalın, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Türkiye’nin kimsenin toprağında gözü yoktur. Suriye’nin toprak bütünlüğü çerçevesinde güvenli bölgenin iki amacı vardır: Terör unsurlarını temizleyerek sınırlarımızı güvence altına almak ve mültecilerin güvenli bir şekilde dönüşünü sağlamak. Türkiye güçlüdür ve kararlıdır" ifadelerini kullandı.
ÖDP: ÇÖZÜM SURİYELİLERİN ORTAK KARARINDA
ÖDP de konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Suriye’de çözüm ABD’nin kirli politikalarında ya da başka dış güçlerin müdahalesinde aranmamalıdır.Suriye’de çözüm, Suriye’nin birliği içinde ve tüm Suriyelilerinin ortak kararı olacak demokrasi, özgürlük ve bağımsızlık ekseninde çözülebilecektir" dedi.
BEYAZ SARAY DUYURMUŞTU
Beyaz Saray, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine bir harekat düzenleyeceğini ve ABD güçlerinin söz konusu bölgede bulunmayacağını açıklamış, ardından ABD ve IŞİD karşıtı koalisyon güçleri sabah saatlerinde sınır noktalarından çekilmeye başlamıştı.
'TÜRKİYE ABD'LİLERİ BEKLEYECEK'
Reuters, üst düzey Türkiyeli bir yetkilinin "Türkiye büyük olasılıkla ABD'li askerler harekat bölgesinden çekilene kadar bekleyecek" dediğini aktarmıştı.
Yetkili, bu çekilmenin bir hafta sürebileceğini ve Ankara’nın ‘herhangi bir kazadan’ kaçınmak için bu çekilmenin tamamlanmasını beklemesinin yüksek ihtimal olduğunu belirtmişti.
DIŞ BASIN NASIL GÖRDÜ?
New York Times gazetesi, haberinde "Trump, Türkiye'nin Suriye'de operasyon düzenlemesine onay vererek ABD'nin politikasını değiştirdi" dedi.
Gazeteye göre Trump, ABD Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'ndaki üst düzey yetkililerden gelen tavsiyelere uymadı. Gazetenin haberinde daha geçen hafta ABD'li üst düzey yetkililerin, Kürt güçlerini koruma ve Türkiye'nin operasyonunu engelleme konusunda fikir birliğine vardıkları bilgisi yer aldı.
Washington Post gazetesi de, SDG'nin ABD askerlerinin çekilmeye başlamasını eleştirdiğini aktardı Gazete, ABD'li askeri yetkililerin "Suriye'de IŞİD'in geri dönmesini engellemek için Kürtlerin yardımına ihtiyaç duyduklarını" söylediğini yazdı.
Washington Post'a bilgi veren üst düzey bir ABD yetkilisi, Türkiye'nin sembolik bir operasyon mu düzenleyeceği yoksa sınırdan 30-40 kilometre içeri gireceği bir operasyonu mu tercih edeceği konusunda ABD hükümetinin "hiçbir fikri olmadığını" söyledi.
Wall Street Journal, SDG'nin elindeki kamplarda yaklaşık 2 bin yabancı savaşçı ile 10 bin Suriyeli ve Iraklı savaşçı bulunduğunu yazdı. Gazeteye göre IŞİD savaşçılarının ve aile üyelerinin toplam sayısı yaklaşık 80 bin.
SINIRA ZIRHLI İŞ MAKİNESİ SEVKİYATI
TSK tarafından Suriye sınırındaki askeri birliklere zırhlı iş makinesi takviyesi yapıldı. Urfa'daki 20. Zırhlı Tugay Komutanlığı'ndan çıkış yapan zırhlı iş makineleri, güvenlik önlemleri altında Urfa-Akçakale kara yolu üzerinden ilçeye ulaştı. Araçların sınır hattındaki birliklerin konuşlu olduğu bölgeye doğru gittiği görüldü.
DOLAR 5,75'İ GÖRDÜ
Erdoğan'ın operasyon açıklamaları sonrası dolar 5,75'e dayandı.
Geçtiğimiz haftanın son işlem gününde 5,70'in altında kapanan dolar kuru, bu sabah piyasaların açıldığı dakikalarda işlemlerde 5,75'e dayandı. Saat 09:58'de dolar/TL kuru 5,7498 ile gün içi en yüksek seviyeyi gördü.