Fiyatlar yükseldi satışlar azaldı
Konut satışlarındaki daralma giderek derinleşiyor. Konut krizi nedeniyle yurttaş yüksek kiralarla mücadele etmek zorunda bırakılırken, dar gelirli kesim ise kredi çekerek dahi ev sahibi olamıyor. Emlak uzmanı Aşa, "Evi olan satamıyor, ev sahibi olmayanlar da ev alamıyor. Piyasa son iki yıla göre oldukça durgun” dedi.

Melisa AY
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) konut fiyatlarI endeksine ilişkin mayıs ayı verilerini açıkladı. Buna göre konut fiyatları, mayısta aylık yüzde 1,3 arttı. Konut fiyatlarındaki bir yıllık artış ise yüzde 45 olarak gerçekleşti. Yeni konutlarda ise yıllık artış yüzde 48.
3 BÜYÜK İL ZİRVEDE
Konut fiyatlarında en çok artış İstanbul, Ankara ve İzmir’de tespit edildi. En yüksek yıllık artış ise yüzde 53,9 ile Ankara’da. İzmir’de konut fiyatları bir yılda yüzde 44,2 artarken, İstanbul’da yıllık artış yüzde 35,3 oldu. Türkiye genelinde konutun metrekare fiyatı 33 bin 459,9 lira olurken, İstanbul’da bu fiyat 47 bin 298,9 lira oldu. Buna göre Türkiye genelinde 100 metrekare evin ortalama fiyatı 3,3 milyon lirayı aşarken, İstanbul'da 5 milyon liraya yaklaştı. Adıyaman, Malatya, Hatay, Maraş ve Osmaniye’deki konut fiyatları ise hesaplamada 2023 yılı Şubat ayından itibaren sabit kabul edilerek yer aldı.
ALAN DA KÂR EDEMEDİ
Verilere göre, TÜİK enflasyonu baz alınınca konut fiyat endeksi reel bazda yüzde 15 geriledi. TCMB’ye göre, geçen yıl haziran-mayıs ayında konut alan ev sahipleri bu yıl yüzde 15 zarar etti.
Konut fiyat endeksi artarken, konut satışları da azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayına ilişkin konut satış verilerini açıkladı. Konut satışları haziranda yıllık yüzde 5,2 azaldı. Haziran ayında Türkiye’de 79 bin 313 konut satıldı. Satılan konutların 25 bin 425'i ilk el, 53 bin 888'i ise ikinci el oldu. Mayısta konut satışı 110 bin 588 olmuştu. Konut satışları Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 azalışla 545 bin 74 olarak gerçekleşti. Yabancılara yapılan konut satışları haziranda yıllık yüzde 45,1 azaldı. Haziran ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,8 olarak gerçekleşti. Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 593 ile Antalya, 478 ile İstanbul ve 116 ile Mersin oldu. Yabancılara yapılan konut satışları Ocak-Haziran döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 45,7 azalarak 10 bin 461 oldu.
KREDİ İLE DE ALINAMIYOR
Verilere göre Türkiye genelinde ipotekli konut satışları haziran ayında yıllık yüzde 49,4 azalarak 6 bin 813 oldu. Ocak-Haziran döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 57,7 azalışla 51 bin 415 oldu. Türkiye’de ev sahipliği oranı 2014 yılından beri devamlı düşüyor. 2023 yılında Türkiye’de ev sahipliği yüzde 56,2 olarak gerçekleşirken, TÜİK verilerine göre 2023’te 7 milyon 313 bin 994 hane kiracı olarak yaşıyor. Yüksek faizler, kredi ile ev sahibi olmayı da zorlaştırıyor. 5 milyon liralık değerindeki bir evi 10 yıl vade ve 3,49 faiz oranlı kredi ile almak isteyen bir yurttaşın, bankaya 21 milyon 286 bin 985 lira geri ödemesi gerekiyor. Bu kredinin aylık taksidi ise 177 bin lirayı aşıyor.
NE ALINIYOR NE SATILIYOR
İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizameddin Aşa, düşük konut satışlarını BirGün’e yorumladı. Aşa, “Aslında endeksten farklı olarak, piyasadaki durgunluk mülk sahiplerinin fiyatları günden güne düşürmesine sebep oluyor” dedi. Başkan Aşa, “Evi olan satamıyor, ev sahibi olmayanlar da ev alamıyor. Piyasa son iki yıla göre oldukça durgun” ifadelerini kullandı.