Fotoğraf dergiciliğinde yeni bir soluk: Fotoğraf Notları

Türkiye’de süreli fotoğraf dergiciliğinin ömrü fazla uzun olmuyor. Nedenlerinden biri, okuma alışkanlığının zaten olmadığı bir toplumda spesifik bir derginin hayatta kalabilmesi için yeterince istikrarlı bir tiraja ulaşmasının olanaksızlığı. Bu tirajı sürekli kılabilmek için piyasa koşullarına ayak uydurması gerekiyor ya da ayak uydurmaya zorlanıyor. İlkelerini bir yana bırak, reklam gelir pastasından illâ da bir dilim al, dağıtım şirketlerine emeğinin çoğunu ver, muhalif diline hâkim ol vb. Fotoğraf Kurumlarının kısıtlı olanaklarıyla yayınladıkları dergilerin ise, bir grup dernek üyesinin amatör katkılarının sürekliliği gerektiğinden ya kısa ömürlü oluyor ya da yönetimsel değişikliklerin etkisi ile gelişen bir çizgi izleyemiyor. Fotoğraf üzerine yazılan kitaplara gelince, son dönemde bir artış söz konusu. Çeviri yayınlarının çoğunlukta olduğu bu tip kitaplara az sayıda içerden yazar da katkı sunuyor.
Uzun bir yazının konusu olabilecek dergi yayıncılığının problemleri halen ülkemizde gümbür gümbür ortada dururken, yeni bir fotoğraf dergisinin gerekliliğini öncüleyen bir o kadar da çok neden var. Galata Fotoğrafhanesi Fotoğraf Akademisi’nin bir yayını olan “Fotoğraf Notları Dergisi”ni çıkarma amacımız, bu nedenleri yeterince açıklıyor sanırım; Türkiye’de kimi kurumsal fotoğraf dergilerden farklı olarak ‘fotoğraflı bir haber dergisi’ çıkarmak, sürekli değişen ve suni gündemlerin peşine düşmektense, zaman aşımına bırakılmış olan toplumsal konuların üzerine de giderek toplumsal belleğe sahip çıkmak ve görmezden gelinen ya da kitlesel ilgiden uzak kalanları gündeme taşımak. Bir fotoğraf yayını olmaktan çok, kendi gündemi çerçevesinde belgeleyici ve uyarıcı yapısıyla fotoğraflı bir haber dergisi olma işlevini üstlenen, haber veren, dikkat çeken, uyaran bir içerikle oluşturulmuş, fotoğrafı salt estetikle ilişkilendirmeyip toplumsal etkisinden de yararlanan yeni bir dergi.
Fotoğraf Notları Dergisi’nin ilk sayısında, Reuters foto-muhabirlerinden Murad Sezer’in, İstanbul’u derinden etkileyen sel olayı sırasında çektiği fotoğraflarla “Sel, gerçekten doğal bir felaket mi?” sorusunu sorgulamamızı sağlayan çalışması var. Ardından, Tuncay Dersinlioğlu’nun yerel seçimler sırasında izlediği “Tam Bağımsız Belediye Başkan Adayı” Güner Yener’in İstanbul’un Maltepe İlçesi’nde çağdaş bir Don Kişot gibi kitlesel siyasi partilerle girdiği seçim yarışını anlatan foto röportajı yer alıyor. Güney Kürdistan’da yaşayan Ezîdiler’i fotoğraflayan NarPhotos fotoğrafçılarından Hüsamettin Bahçe’nin çalışması ise farklı kültürlere karşı tahammülsüzlüğün yükseldiği günümüzde önemli bir anlama çabasını içinde barındırıyor. Saner Şen’in foto röportajı ise, işsizlik nedeniyle her türlü olumsuz koşulun kendilerine dayatılmasına rağmen hayatlarını tehlikeye atmak zorunda kalan kot taşlama işçilerinin ölümcül mesailerini ele alan çalışması “Silikosis”.  NarPhotos üyesi olan fotoğrafçılardan Serra Akcan ile Kerem Uzel’in foto-röportajında ise İstanbul’un önemli kentsel dönüşüm alanlarından Ayazma Mahallesi’nde yaşanan zorunlu göçün sonuçlarına tanık oluyoruz. Fotoğraf Notları’nın son konusu ise Galata Fotoğrafhanesi Fotoğraf Akademisi Belgesel Fotoğraf Programı’nın birinci dönem katılımcılarından Ceyda Celepoğlu, Pelin Durtaş ve Bülent Başpınar’ın Dolapdere Bitpazarı foto-röportajı. Fotoğrafçılar, “eskiyi eski olarak yeniden tedavüle sokan” bitpazarını kentin önemli ve vazgeçilmez bir parçası olarak ele alıyorlar.
Fotoğraf Notları, ikinci sayısından itibaren yayın ekibine sunulacak foto-röportajları da değerlendirmeyi hedefliyor. Dergiye, satışa sunulduğu kitapçılar, sanat ve fotoğraf kurumlarından başka, www.fotografakademisi.org sitesinden ulaşılabilir. Ayrıca dergi@fotografakademisi.org adresine e-posta göndererek abone olunabilir. Galata Fotoğrafhanesi Fotoğraf Akademisi’nin çatısı altında yaklaşık altı ay önce bir araya gelen ve ağırlıklı olarak belgesel fotoğrafçılarla fotoğraf eğitmenlerinden oluşan yayın ekibinde ise Pelin Durtaş, Mehmet Kaçmaz, Murat Yaykın, Özcan Yurdalan, Vedat Ateş ve Yücel Tunca yer alıyor. İlk sayıda tespit edilen metinsel eksiklikleri, bir sonraki sayıda zenginleştireceğimizi bildiğim derginin uzun ömürlü olması dileğiyle.