Galata Kulesi'nde 'restorasyon' tahribatı: "IŞİD'in yaptığından farksız"

HABER MERKEZİ

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) elinden alınarak Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün bünyesine geçirilen megakentin simge yapılarından Galata Kulesi’nde ‘restorasyon’ adı altında çalışma başlatıldı. Sosyal medya üzerinden paylaşılan çalışmaya dair görüntülerde kulenin içindeki duvarın tahrip edildiği görülüyor.

Galata Kulesi'ndeki çalışmadan görüntü paylaşan İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat, belediye birimlerinin olay yerine gittiğini duyurdu. Ancak Polat, İBB ekiplerinin alana alınmadığını söyledi. Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü‘nden (KUDEP) Menekşe Şakar’ın bir yetkiliyle yaptığı görüşmede Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından açıklama yapılacağı söylendi. İBB yetkililerinin ve basının içeri girmesine ise izin verilmedi.

Polat'ın paylaştığı görüntüde kule içerisinde kontrolsüz kırma dökme çalışmaları yapıldığı görülüyor.

Polat, tepkisini “İstanbul’un en önemli tarihi eserlerinden Galata Kulesi içerisinde yapılan akıl almaz uygulamaları acilen yetkili kurumların dikkatine sunuyorum. Suç niteliğinde uygulamaların derhal durdurulması ve tespiti için İBB Kültür Varlıkları Dairesi birimleri olay yerine nakledilmiştir,” ifadeleriyle dile getirdi.

Polat ikinci paylaşımında ise, "Galata Kulesi’nde görülen yıkımı için tutanak tutmak üzere olay yerine giden iBB KUDEB teknik personelimiz alana alınmıyor.Restorasyonu yürüten ve denetlemesi gereken yetkili kurumları acilen yıkımı durdurmaya ve ekibimizin tespitini engellememeye çağırıyorum. #GalataKulesiAcil" ifadelerini kullandı.

İBB Sözcüsü Murat Ongun da sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını duyurdu. Ongun, "Galata Kulesi’nde Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyon görünümlü faaliyetlerden yansıyan bu görüntüler içimizi yaktı. İBB olarak sıralı tüm sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunuyoruz." dedi.

'İZİN ALINDI MI, BİLMİYORUZ'

İBB Meclisi’nin CHP’li Üyesi Süleyman Solmaz ise BirGün'e konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:

“Restorasyon değil, tamir-bakım yapılıyor. İzin alınması gerekiyor ama bu izin alındı mı, bilmiyoruz. Belediyeden devraldıklarında iskele kurmuşlardı, güya orada bakım yapacaklardı. Kuşların yavrulama dönemiydi, kuş yuvası vardı, itirazla durdurdular. Şu an ziyarete kapatmışlar. Orada bakım yapıyorlar. Bakanlık “Ekleri temizliyoruz” dedi. Büyükşehir Belediyesi bir heyet oluşturup burayı kontrol edelim dedi ama izin alamadılar.”

İstanbul’un en önemli tarihi eserlerinden Galata Kulesi içerisinde yapılan akıl almaz uygulamaları acilen yetkili kurumların dikkatine sunuyorum.

Suç niteliğinde uygulamaların derhal durdurulması ve tespiti için İBB Kültür Varlıkları Dairesi birimleri olay yerine nakledilmiştir. pic.twitter.com/VVQ2n9MJR2

— Mahir Polat (@mhrpolat) August 12, 2020

CHP Beyoğlu Meclis Üyesi Reyhan Meral, BirGün’e yaptığı açıklamada "Burada bir restorasyon çalışması adı altında çalışma yürütülüyor. Fakat burası bir tarihi eser. Yapılacak çalışmaların özel formda yapılması gerekiyor. Bir duvarın yerinden alınması söz konusu," dedi. Meral, şöyle devam etti; "Ve bu hiltiyle yapılıyor. Böyle bir yapının duvarlarının hiltiyle yapılması mümkün değil. Hiltinin oluşturacağı ses ve sarsıntı kuleye hasar vereceği gerçeği gözardı edilerek yapılan bir çalışma var. Biz bunun önüne geçmek için buradayız ama görüldüğü gibi etrafı kapatılmış. Kesin emirlerle de içeri kimseyi sokmuyorlar. Bu sadece Beyoğlu’nun, İstanbul’un değil dünyanın kültürel miraslarından birisidir.”

'TEKNİK ELEMANLARIMIZIN İÇERİ ALINMALARINA İZİN VERİLMEDİ'

Kültür Varlıkları Projeler Müdürü Oktay Özel de, “Bugün sosyal medyada bizlere gelen ihbar üzerine teknik elemanlarımızla hızla olay yerine geldik. Tahribat olduğu iddia edilen durumla ilgili durumun tespiti için yerinde tutanak tutmak için hızla ulaştık. Ancak teknik elemanlarımızın içeri alınmalarına izin verilmedi. Dolayısıyla herhangi bir tespitte bulunamadık. Bu durum bizde de kaygı uyandırıyor, takipçisi olmak istiyoruz. İş makinesiyle, hiltiyle bir çürütme faaliyeti yapılması oldukça sakıncalı. Oluşturacak titreşim ve tahribat kulenin sağlığı açısından doğru değil” şeklinde konuştu.

KILIÇDAROĞLU'NDAN TEPKİ

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Twitter hesabından yaptığı açıklamayla 'restorasyon' adı altında çalışma başlatılmasına tepki gösterdi.

Kılıçdaroğlu açıklamasında, "Galata Kulesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden alınıp Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devredilirken, tarihe ihanet edeceklerini söylemiştik. Restorasyon kılıfının ardına gizlenen bu ihanetten derhal vazgeçin!" ifadelerini kullandı.

Galata Kulesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden alınıp Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devredilirken, tarihe ihanet edeceklerini söylemiştik. Restorasyon kılıfının ardına gizlenen bu ihanetten derhal vazgeçin!

— Kemal Kılıçdaroğlu (@kilicdarogluk) August 12, 2020

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI'NDAN AÇIKLAMA

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, sosyal medya hesabı Twitter'dan Galata Kulesi'nde 'restorasyon' adı altında başlatılan çalışmaya ilişkin açıklama yaptı.

"Galata Kulesi ile ilgili olarak sosyal medyaya da intikal eden bazı uygulamalar, Bakanlığımızın ilgili birimlerini de rahatsız etmiştir" diyen Demircan, "Kulede büyük oranda bir restorasyon faaliyeti yapılmamakta, daha önce lokanta ve kafeterya olarak kullanılan bölümler ile bu kullanımların gerektirdiği ofis, mutfak gibi yapının orijinal fonksiyonu ile alakası olmayan bölümler ve zamanla izinsiz yapılan bölümler kaldırılmaktadır" ifadelerini kullandı.

Açıklamasında "Yapının bir bölümünün seyir mekanı bir bölümünün ise müze olarak düzenlenmesi çalışmaları yürütülmektedir" diyen Demircan, şöyle devam etti:

"Hilti ile duvarlar da sıva sökümü yapılması tarafımızca da uygun görülmemekte olup, gereken müdahale yapılmış ve yapı müteahhitinin dikkati çekilerek gereken işlemlerin yapılmasına başlanmıştır.

Galata Kulesi'nin kısa bir süre içinde İstanbul'un kültürel mirasını tanıtan önemli bir merkez olarak İstanbulluların ve İstanbul'u ziyaret eden misafirlerimizin sıkça ziyaret edeceği bir mekan haline dönüşmüş olacağını birlikte göreceğiz.

Galata Kulesi ile ilgili olarak sosyal medyaya da intikal eden bazı uygulamalar, Bakanlığımızın ilgili birimlerini de rahatsız etmiştir.#GalataKulesi

— Ahmet Misbah Demircan (@AhmetMisbah) August 12, 2020

KAFTANCIOĞLU BÖLGEYE GELDİ

Galata Kulesi'ndeki skandal görüntülerin sosyal medyada yayımlanmasının ardından CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu da bölgeye geldi.

Burada basın mensuplarına bir açıklama yapan Kaftancıoğlu, "Galata Kulesi'ne yapılanları izleyince, IŞİD'in tarihi eserlere yaptığından daha farklı bir şey yapılmadığını gördüm" ifadesini kullandı. Kaftancıoğlu içeriye girmek istediklerini ancak izin verilmediğini söyledi. Galata Kulesi'nin tüm Türkiye hatta dünya tarafından takip edilen kültürel bir miras olduğunu vurgulayan Kaftancıoğlu, "Kentin dokusuna sahip çıkmak için elimizden geleni yapacağız" dedi. CHP İstanbul İl Başkanı, İBB'nin hukuki süreci başlattığını da sözlerine ekledi.

BAKAN ERSOY'DAN SAVUNMA

Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Galata Kulesi'ne ilişkin, "Sosyal medyada 'Galata Kulesi'nin duvarları yıkılıyor' şeklindeki iddialar asılsızdır. Yıkılan kısımlar sonradan yapılan, Galata Kulesi'ne zarar veren kısımlardır" savunması yaptı.

Ersoy, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:

"Sosyal medyada 'Galata Kulesi'nin duvarları yıkılıyor' şeklindeki iddialar asılsızdır. Yıkılan kısımlar sonradan yapılan, Galata Kulesi'ne zarar veren kısımlardır. Restorasyonda kullanılan yöntemler konusunda ise ilgili firmaya gerekli yaptırım uygulanacaktır."

VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN DE AÇIKLAMA

Vakıflar Genel Müdürlüğü'nce, Galata Kulesi'nin zemin katındaki çalışmanın, kuleye sonradan eklenen yapılardan ve deformasyona uğramış malzemelerden arındırılması işlemi olduğu belirtilerek, "Yapılan çalışmalar, bilimsel yöntemler esas alınarak, büyük bir titizlikle sürdürülmektedir. Hassasiyetimizle uyuşmayan yöntemler kullanan yüklenici firmaya ise gerekli yaptırımlar uygulanacaktır" ifadeleri kullanıldı.

Vakıflar Genel Müdürlüğünün Twitter hesabından Galata Kulesi'nde yapılan restorasyon çalışmalarına ilişkin açıklamada bulunuldu.

"Galata Kulesi'nin zemin katındaki işlem, kuleye sonradan eklenen yapılardan ve deformasyona uğramış malzemelerden arındırılması işlemidir" ifadelerine ver verilen açıklamada, bu işlemin literatürde "çürütme-tümleme" olarak tanımlandığı, bunun "tarihi esere sonradan eklenmiş ya da dönem içerisinde onarım yapılamayacak kadar bozulmuş alanlarda, deformasyona uğramış parçaların çıkarılması ve tekrar aslına uygun hale getirilmesi" olduğu savunuldu.

Yapılan teknik incelemelerde, kule zemin katındaki duvarın "çimento esaslı sıva raspası" sonucunda duvar örgüsünde bozulmaların ortaya çıktığı, orijinal yapısının bozulduğu ve bu müdahalelerin yakın dönemde yapıldığının anlaşıldığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Galata Kulesi gibi İstanbul'un hatta dünyanın sembol eserlerinden birine sonradan izinsiz ve kaçak olarak eklenen, orijinal dokusu ve fonksiyonuyla ilgisi olmayan ofis, mutfak gibi bölümler tasfiye edilmekte, çimento harçla örülmüş bölüm, özgün duvar örgüsüne uygun malzeme cinsi ve tekniğine uygun olarak tamamlanmaktadır. Galata Kulesi, insanlığın ortak mirası, İstanbul’un siluetinin ayrılmaz parçasıdır. Yapılan çalışmalar; bilimsel yöntemler esas alınarak, büyük bir titizlikle sürdürülmektedir. Hassasiyetimizle uyuşmayan yöntemler kullanan yüklenici firmaya ise gerekli yaptırımlar uygulanacaktır."

GALATA KULESİ

Galata Kulesi, İstanbul'un Galata semtinde bulunuyor. 528 yılında inşa edilen yapı, şehrin önemli sembolleri arasında. İstanbul Boğazı ve Haliç, kuleden panoramik olarak izlenebilmektedir. UNESCO, 2013'te kuleyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil etmişti.