Gelenek bozulmadı ortalama yakalanamadı
Milli Eğitim Bakanlığı, PISA sonuçlarını “Okuma, matematik ve fen alanlarında performansını artıran tek ülke olduk” diye yorumlarken Türkiye’nin, hiçbir alanda OECD ortalamasını yakalayamadığı ortaya çıktı. Eğitim eşitsizliğinin en yüksek ülkelerden biri olan Türkiye, PISA 2018’de hemen her alanda listenin sonlarında yer aldı
MUSTAFA MERT BİLDİRCİN
Uluslararası eğitim değerlendirme testi olan ve 15 yaş grubundaki öğrencilere uygulanan PISA’nın sonuçları açıklandı. Türkiye, okuma becerileri, matematik ve fen alanlarındaki başarı sırasını 2015 yılına göre artırsa da hemen her alanda OECD ortalamasının çok altında kaldı. Türkiye’nin, 37 OECD ülkesinin okuma becerilerine göre sıralandığı listedeki yeri 31 oldu.
Bugüne kadar yapılanların en yüksek katılımlısı olan PISA 2018’e, 79 ülkeden yarım milyondan fazla öğrenci katıldı. PISA 2018, Türkiye’de 6 bin 890 öğrencinin katılımıyla internet üzerinden gerçekleştirildi. Öğrenciler, PISA 2018 için geliştirilen test ve anket sorularını bilgisayar aracılığıyla yanıtladı. Uygulamada Türkiye’yi temsil eden 15 yaş grubu öğrencilerin yüzde 43,7’sinin Anadolu lisesi, yüzde 31,1’inin meslek lisesi, yüzde 13,7’sinin ise Anadolu imam hatip lisesinde eğitim aldığı bildirildi.
YÜKSEK BAŞARI YÜZDE 3’TE KALDI
Türkiye, 2015 yılında gerçekleştirilen PISA’da 428 olan ortalama okuma becerileri puanını 2018 yılındaki PISA’da 466’ya çıkardı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın, “İyileşmenin önemli bir göstergesidir” şeklinde değerlendirdiği bu artış genel sıralamaya yansımadı. Türkiye, okuma becerileri puanlarında 37 OECD ülkesi arasında 31’inci sırada yer aldı.
PISA sonuçlarına göre, okuma alanında Türkiye’deki 15 yaş grubu öğrencilerin yalnızca yüzde 3’ü yüksek başarı seviyesini görebildi. OECD ortalamasına göre okuma alanında yüksek başarı gösteren öğrencilerin oranı ise yüzde 9 ile ifade edildi.
Okuma becerileri alanında en iyi performans gösteren üç ülke sırasıyla Singapur, Çin ve Hong Kong oldu. OECD ülkeleri arasında öne çıkan ilk üç ilke ise Estonya, Kanada ve Finlandiya oldu.
MATEMATİKTE HESAPLAR TUTMADI
PISA 2018’de öğrencilerin matematik okuryazarlığı ve matematiği işe koşabilme ile yorumlama kapasiteleri de ölçüldü. Katılımcı 79 ülkenin matematik alanındaki ortalama puanı 459, OECD üyesi 37 ülkenin ortalama puanı ise 489 olarak hesaplandı. Türkiye, PISA 2018’e katılan 79 ülke arasında matematik alanında 42’nci sıraya yerleşti. OECD üyesi 37 ülke arasında ise Türkiye’nin yeri 33 oldu.
Türkiye'de öğrencilerin yalnızca yüzde 5'i matematikte seviye beş ve üzerine çıkabilirken OECD ortalamalarında bu oran yüzde 11’e ulaştı. Fen liseleri, matematik alanında en başarılı okul türü olurken imam hatip ve meslek liseleri az başarılı okul türleri arasına girdi.
FEN ALANINDA DA ORTALAMA YAKALANAMADI
Okuma ve matematik alanlarında OECD ortalamasının altında kalan Türkiye, fen alanında da ortalamayı yakalayamadı. OECD üyesi 37 ülkenin fen alanındaki ortalama puanı 489 olurken Türkiye bu listeye 30’uncu sıradan girebildi. Fen alanında en yüksek başarı gösteren dört ülke sırasıyla Singapur, Makao (Çin), Estonya ve Japonya olarak açıklandı
RAPORDAN EŞİTSİZLİK ÇIKTI
Türkiye’deki öğrenciler arasındaki sosyoekonomik eşitsizlik, PISA 2018’e de yansıdı. Türkiye’de, sosyoekonomik olarak avantajlı öğrenciler, dezavantajlı öğrencilere göre okuma alanında 76 puan fazla aldı. Dezavantajlı öğrencilerin yalnızca yüzde 1’i branşlarda yüksek başarı düzeyine çıktı.
KIZ ÖĞRENCİLER ERKEKLERİ GEÇTİ
Tüm ülkelerde, okuma alanında kız öğrenciler, erkek öğrencilere göre daha fazla başarı gösterdi. OECD ülkeleri ortalamasına göre, okuma alanında kız öğrenciler erkek öğrencilerin 30 puan önüne geçti. Türkiye’de ise kızların, okuma alanında erkeklere göre 25 puan ileride olduğu duyuruldu.
YÜZDE 13, “HER ZAMAN MUTSUZUM” DEDİ
PISA’da öğrencilere okul ortamları da soruldu. Türkiye’deki öğrencilerin yüzde 44’ü hayatından memnun olduğunu söyledi. Bu oranın OECD ülkelerinde yüzde 67 olduğu öğrenildi. Türkiye’deki öğrencilerin yüzde 13’ü ise kendisini her zaman mutsuz hissettiğini anlattı.
SIRALAMA BÖLGELERDE DEĞİŞİYOR
Türkiye’nin eğitim kalitesi açısından doğusu ile batısı arasındaki fark da PISA 2018 de yansıdı. Bölgelere göre eğitim kalitesinin ortalama puanları şu şekilde:
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi: 430
- Orta Anadolu Bölgesi: 423
- Kuzeydoğu Anadolu: 437
- Marmara Bölgesi: 481
- Ege Bölgesi’nde: 488
- Akdeniz: 468
BAŞARILI ÜLKELERİN ANTİTEZİYİZ
Konuya ilişkin BirGün’e değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Erhan Erkut, 2015’deki korkunç sıralamaya göre olduğu gerekçesiyle MEB’in ‘epey bir ilerleme’ olarak anlattığını belirtti. Erkut “Özellikle eğitimdeki kast sistemi bir kez daha gözler önüne serildi. Okul içi farklılıklar OECD ortalamasının çok altında. Okullar arası farklılıklar OECD ortalamasının çok üstünde. Sınıflı toplumun yeniden üremesini sağlayacak bir kast sistemi geliştirmişiz eğitimde. Dolayısıyla bir okulun kendi öğrencileri arasındaki fark çok küçük çıkıyor. Çünkü birbirine çok benzer akademik başarıdaki öğrencileri toplamışız oraya. Gelişmiş ülkelerde bu tam tersi. Mesela Finlandiya ve Kanada’da da herkes evine en yakın okula gidiyor. Dolayısıyla okuldaki öğrenciler arasında akademik yönden iyisi de var kötüsü de. Ama okullar arasında fark yok, hepsi üç aşağı beş yukarı aynı seviyede ortalamalara baktığımızda. Yani biz Türkiye’de bunun antitezini yaratmışız. Eğitimde başarılı ülkelerin yaptığının tam tersini yapmışız” diye konuştu.