Gerilim düşmüyor

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Ukrayna gerilimi sınırlarda askeri tatbikatlarla devam ediyor. Rusya-Belarus sınırında yapılan tatbikatla Ukrayna yönetimi de eş zamanlı askeri tatbikat düzenlerken Brüksel’de ise İngiltere-NATO zirvesi gerçekleşti. İngiltere Başbakanı Johnson, Rusya’yla ilişkilerle ilgili dikkat çeken açıklamalar yaptı.

Rusya-Belarus sınırında 20 Şubat’a kadar sürecek askeri tatbikat dün başladı. İki ülkenin savunma bakanlıklarından yapılan açıklamada, tatbikatın beş ayrı noktada süreceği aktarıldı. Rusya geçen hafta aralarında S-400 tipi hava savunma sistemlerinin de bulunduğu ağır silahları tatbikat bölgesine yerleştirmişti. Moskova’dan yapılan açıklamada, tatbikatta kullanılmak üzere Sukhoi Su-25-SM tipi savaş uçaklarının da Belarus’a gönderildiği aktarılmıştı.

Ukrayna da Rusya’nın tatbikatına karşı bir tatbikatla yanıt verdi. Ukrayna’nın dün başlayan tatbikatı da 20 Şubat’ta sona erecek. Ukrayna ordusunun tatbikatında Türkiye’den satın alınan Bayraktar silahlı insansız hava araçları (SİHA) ile ABD yapımı taşınabilir Javelin tipi tanksavar füzeleri ve İsveç yapımı NLAW füzelerinin "test edildiği" açıklandı.

RUSYA’NIN ASKERİ TATBİKATLARINA TEPKİ

Söz konusu askeri hareketliliğe farklı cephelerden tepkiler geldi. Rusya’nın Avrupa Birliği (AB) Büyükelçisi Vladimir Chizhov ise dün yaptığı açıklamada, kendisinin Ukrayna krizinde gerilimin hala diplomatik yollarla düşürülebileceğine dair inanca sahip olduğunu söyledi. Chizhov, halihazırda Belarus’ta bulunan Rus birliklerinin tatbikatlardan sonra daimi üslerine döneceklerini ifade etti. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki ise "Askeri tatbikatlara baktığımızda, bunun gerilimi azaltacağını değil, aksine artıracağını görüyoruz" dedi. Estonya Savunma Bakanlığı Danışmanı Kristo Enn Vaga da yaptığı açıklamada durumun çok ciddi olduğunu belirterek "Bu durum ve Rusya ve Belarus arasındaki ilişki Estonya, ve diğer Baltık Devletleri için çok endişe verici. Ukrayna’nın bu durumda sadece Rusya ile olan sınırını değil, Belarus ile olan sınırını da izlemek zorunda kalacak" dedi.

NATO MERKEZİNDEN MOSKOVA’YA MESAJLAR

Ukrayna kriziyle artan asker hareketlilik dün Brüksel’de gerçekleşen İngiltere-NATO zirvesinin de ana konu başlıkları arasında yer aldı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Belçika’nın başkentindeki NATO Karargahı’nda yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. İki lider de Rusya’nın askeri faaliyetlerinin Avrupa’nın karşılaştığı en büyük güvenlik krizi olduğunu belirtti.

Ortak basın toplantısında ilk konuşan NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Rusya’nın tıbbi birimleri de dahil savaşa hazır birliklerini Ukrayna sınırında konuşlandırdığını ifade etti.

Rusya’nın Belarus’ta askeri birlik konuşlandırmasını yakından takip ettiklerini belirten Stoltenberg, “Rusya’nın Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana en büyük olan Belarus’taki askeri faaliyetlerini yakından izliyoruz. Bu, Avrupa güvenliği için tehlikeli bir an. Rus kuvvetlerinin sayısı artıyor, olası bir saldırı için uyarı süresi azalıyor. NATO Rusya için bir tehdit değil. Ancak siyasi bir çözüm bulmaya güçlü bir şekilde bağlı kalarak en kötüsüne hazırlıklı olmalıyız” dedi.
NATO’nun bir savunma ittifakı olduğunu savunan Stoltenberg, “NATO savunma amaçlı bir ittifaktır ve amacımız çatışmayı önlemek ve barışı korumaktır. Bunu birlikte durarak yapıyoruz. Avrupa güvenliği için bu çok kritik zamanda şu anda yaptığımız tam olarak bu. Aynı anda birçok şey yapıyoruz. Her şeyden önce, daha fazla gemi ve daha fazla uçakla ittifakın doğu kısmındaki varlığımızı zaten artırdık. İkincisi, gerektiğinde hızla takviye yapabilmek için kuvvetlerimizin hazır olma durumunu artırdık” dedi.

JOHNSON’DAN RUSYA’YA ‘BÜYÜK GÜÇ’ VURGUSU

İngiltere Başbakanı Johnson ise diplomasiden yana olduklarını ancak NATO’nun prensiplerinden ödün vermeyeceklerini belirterek, “NATO, herhangi bir ülkenin kendi seçtiği güvenlik ittifaklarını sürdürmekte özgür olması gerektiğine inanıyor. Direnmeliyiz, ulusların kaderlerinin bir avuç büyük güç tarafından belirlendiği günlere geri dönülmesine karşı çıkmalıyız. Bunun sadece Rusya ile ilgili olmadığını vurgulamak istiyorum. Bu, belki de diğer tüm kurumlardan daha fazla dünyaya istikrar ve barış getiren bir ittifakın (NATO) kurucu ilkelerini korumakla ilgilidir" ifadelerini kullandı. "Büyük güç" ifadesinin yalnızca Rusya için olmadığını da sözlerine ekleyen Johnson, konuşmasının devamında "İngiltere’nin Avrupa güvenliğine olan bağlılığı koşulsuzdur. Ve bugün Genel Sekreter ile toplu güvenliğimizi daha da güçlendirmek için bir destek paketi üzerinde anlaştım. NATO’yu kuzeyden güneye savunmak için birlikler, uçaklar, gemiler gönderiyoruz" ifadelerini kullandı.

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, İngiliz kamu yayıncısı BBC’ye yaptığı açıklamada, istihbarat servislerinin edindiği bilgilere göre Rusya’nın kısa bir zaman içinde "nükleer strateji tatbikatı" yapmayı planladığını söyledi. Elde edilen bilgilerle ilgili ayrıntı vermeyen Wallace, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye bahane yaratmak için siber saldırılar düzenlemeyi ve dezenformasyon faaliyetlerinde bulunmayı da planladığı yönünde bilgiler olduğunu aktardı. Wallece, diplomatik girişimlere rağmen gidişatın yanlış yönde olduğunu savundu.

AB’DEN KREMLİN’E ‘MEKTUP’ YANITI

Öte yandan, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un AB ülkelerine gönderdiği mektuba karşılık olarak AB üyesi 27 ülke adına AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in hazırladığı metin, dün sabah Brüksel’deki Rusya temsilciliğine iletildi. AB Komisyonu sözcülerinden Peter Stano, Lavrov’un mektubuna ortak bir karşılık verilmesi ve bunu Borrell’in yapması konusunda AB ülkelerinin uzlaştığını söyledi. Stano, AB’nin mektubunun içeriği hakkında bilgi vermedi ancak ocak ayı sonunda Rusya’nın gönderdiği metine karşılık verdiklerini söylemekle yetindi. AB’nin mektubunun içeriğine ilişkin detaylar önceki basında yer almıştı. Mektupta Moskova’nın Ukrayna sınırından ve Belarus’tan güçlerini çekmesi istendiği belirtilmişti. Dış Haberler