Gıda güvenliği tehlike altında
Kuzeyde yaşanan savaş nedeniyle gıda ve yem fiyatlarındaki artış gıda güvenliğini tehlikeye atacak. Gıda fiyatlarındaki büyük artışın en çok dar gelirli haneleri etkileyeceği düşünülüyor.
EKONOMİ SERVİSİ
Ukrayna'da devam eden savaş nedeniyle bu yıl tahıl hasadı yapılıp yapılamayacağı belirsizliğini koruyor. Bunun yanı sıra Batı ülkelerinin yaptırımları nedeniyle Rusya'nın tahıl ihracatı yapıp yapamayacağı da bilinmiyor. Savaş nedeniyle dünya genelinde gıda ve yem fiyatlarında artış uyarısı yapılıyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) açıkladığı raporda, gıda ve yem fiyatlarının yüzde 8 ile yüzde 20 arasında aratabileceği belirtildi.
FAO, fiyatlardaki artışın yetersiz beslenme ile karşı karşıya kalan insanların sayısını da artırabileceğini kaydetti.
FAO Genel Direktörü Qu Dongyu, "Temel gıda ürünleri ihracatında bu iki önemli ülkenin tarımsal faaliyetlerinde oluşabilecek aksaklıklar, dünya genelinde gıda güvensizliğini ciddi olarak artıracak" şeklinde konuştu.
Üretimin düşmesinin ve tedarik zincirlerinin aksamasının gıda fiyatlarını artırması beklenirken gıda enflasyondaki artışın en çok dar gelirli haneleri etkileyeceği düşünülüyor. Hane halkı tüketimi içerisinde gıda ve temel ihtiyaçların payının fazla olduğu kesimler gıda enflasyonundan en çok etkilenen toplumsal kesimlerin başında geliyor.
FAO'nun verdiği bilgilere göre, dünyada buğday ihraç eden ülkeler arasında Rusya ilk, Ukrayna ise beşinci sırada yer alıyor.
Dünyada arpa arzının yüzde 19'u Ukrayna ve Rusya tarafından karşılanıyor.
Dünyadaki buğday arzının yüzde 14'ünü karşılayan bu iki ülke, mısır arzının ise yüzde 4'ünü tedarik ediyor. Dünyadaki toplam tahıl ihracatının üçte birinden fazlası bu iki ülke tarafından yapılıyor.
UKRAYNA’DA EKİM DÖNEMİ
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, cuma günü yaptığı açıklamada, Ukraynalı çiftçilere Rus işgaline rağmen mümkün olduğunda çok tahıl ekme çağrısında bulundu. Zelenskiy, "Bu ilkbaharda da, her ilkbaharda olduğu gibi, kapsamlı bir tohum ekme kampanyası yürütmeliyiz" diye konuştu.
Ukrayna'da tarlaları ekme faaliyetleri geleneksel olarak şubat veya mart ayının başında başlıyor. Çiftçiler de mümkün olan en kısa süre içinde güvenli bölgelerde tarlaların ekilmesine başlayacaklarını duyurdu.
Ancak Reuters’de yer alan habere göre Tarım Bakan Yardımcısı Taras Vysotskiy, çiftçilerin yeterli tohumunun olduğunu ancak savaş nedeniyle yaşanan yakıt sıkıntısının çiftçiler için büyük bir sorun olduğuna dikkat çekti.
Ukrayna'nın Ziraat Üreticileri Sendikası Başkan Yardımcısı Denys Marchuk da Rusya'nın işgali nedeniyle 2022 yılında muhtemelen mısır, ayçiçeği ve kolza üretiminde düşüş yaşanacağını açıkladı.
Marchuk, yerel televizyona yaptığı açıklamada, “Yazın hasadı beklenen bahar mahsulleri önemli kazandı çünkü (ileride) ne yaşanacağını bilemiyoruz” dedi. Marchuk, “Nüfusun ve ordunun beslenebilmesi için karabuğday, bezelye ve Ukrayna'ya gıda sağlanması için hasat edilebilecek ürünlere öncelik verilecek” dedi.
TÜRKİYE VE AFRİKA ETKİLENECEK
Buğday ithal eden ülkelerin başında ise Kuzey Afrika ülkeleri ile Türkiye ve bazı Asya ülkeleri yer alıyor.
Almanya'nın Kiel kentinde bulunan Dünya Ekonomisi Enstitüsü'nün (IfW) yaptığı bir araştırma göre, Ukrayna'dan buğday ihracatının durması halinde Tunus'un ithal ettiği buğday uzun vadede yüzde 15 azalacak. IfW, Mısır'ın buğday ithalatının yüzde 17, diğer tahıl ürünlerinin ithalatının ise yüzde 19 azalacağını tahmin ediyor.
FAO'nun verdiği bilgilere göre, aralarında az gelişmiş ülkelerin de bulunduğu 50 ülke, buğday sevkiyatının en az yüzde 30'unun karşılanmasında Rusya ve Ukrayna'ya bağımlı durumda.
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın ocak ayı verilerine göre ise 2020-2021 döneminde Türkiye'nin buğday ithalatının yüzde 78'i Rusya'dan yüzde 9'u ise Ukrayna'dan gerçekleşti.
Öte yandan Türkiye'nin arpa ithalatının yüzde 40'ı Rusya'dan; ayçiçeğinin ise yüzde 56'sı Rusya'dan ve yüzde 12'si Ukrayna'dan yapılıyor.