Giderayak yaptırım

ABD’de koltuğunu Donald Trump’a devretmeye 10 gün kalan Başkan Joe Biden’ın yönetimi, beklenen ateşkes müzakerelerinde Kiev’in elini güçlendirmek için adımlarını sürdürüyor. Biden yönetimi, Rusya’nın petrol ve doğalgaz gelirlerini hedef alan şimdiye kadarki en kapsamlı yaptırım paketini uygulamaya koydu.

Yaptırım paketinde Rusya’nın devlete bağlı enerji şirketi Gazprom Neft ve Surgutneftegas gibi önemli enerji şirketleri bulunurken Rusya’nın ‘gölge filosu’ olarak isimlendirilen 183 petrol tankerini de kara listeye alındı. Gazprom ve Surgutneftegas’ın yanı sıra onlarca tacir ve ekonomik varlık ile sigorta şirketleri de yaptırım listesine dâhil edildi. Reuters’ın haberine göre söz konusu tankerler, savaşın başladığı 2022’de Rus petrolüne getirilen kısıtlamalar sonrası Moskova’nın ticaretini Avrupa’dan Asya’ya kaydırmasıyla Hindistan ve Çin’e petrol göndermek için kullanıldı.

MİLYARLARCA DOLAR ZARAR

ABD’li yetkililer, yaptırımların Rusya’ya aylık milyarlarca dolara mal olacağını söyledi. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, bu yaptırımların Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü “acımasız ve yasadışı” savaşı finanse etmek için kullandığı en büyük gelir kaynağına karşı alınan bir tedbir olduğunu belirtti.

ABD ile yaptırımlara katılmaya hazırlanan Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy ise “Rus petrol şirketlerine yaptırım uygulayarak Rusya’nın savaş sandığında delik açacağız. Putin’den alacağımız her bir ruble Ukraynalıların hayatını kurtaracak” dedi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, “Enerji kaynakları Rusya’nın yaptığı gibi bir silah olarak kullanılmamalı. ABD’nin aldığı kararlar Rusya savaş makinesinin ekonomik temellerine bir yumruk gibi inecek” dedi. Petrol fiyatları, ABD yönetiminin Rusya’nın petrol üretimi ve ihracatını hedef alan yaptırımlarını yoğunlaştırmasının ardından arz endişelerinin etkisiyle yüzde 3’e yakın artışla son 3 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.

‘SENARYOLARA HAZIRDIK’

Rusya ise bu yaptırımları yasa dışı olarak nitelendirirken Gazprom Neft yetkilileri, son iki yıldır bu tür olumsuz senaryolara hazırlandıklarını ve yaptırımların “meşru olmayan, dayanaksız ve serbest rekabet ilkelerine aykırı” olduğunu belirtti. Rusya’nın en büyük denizcilik sigorta şirketlerinden İngosstrah da “normal bir şekilde çalışmaya devam ederek tüm müşterilerine ve ortaklarına yükümlülüklerini yerine getirdiğini” açıkladı.

Öte yandan Beyaz Saray yetkilileri, Trump’ın başkanlık görevine başlamasının ardından Rusya’ya yönelik mevcut yaptırımları tek başına kaldıramayacağını, bunun için Kongre’nin onayının gerekli olduğunu açıkladı. Washington Post’a konuşan kaynaklar, bazı Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin Biden’a yaptırımları artırma çağrısı yaptığını belirtti.

***

SIRP ŞİRKET DE HEDEFTE: VUCİC, PUTİN’LE GÖRÜŞECEK

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic, Cuma günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Sırbistan'ın ana petrol ve doğalgaz şirketi NIS'i Rus mülkiyeti nedeniyle yaptırımlarla hedef almasının ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğini söyledi. Vucic, ABD'nin Rus devlet şirketi Gazprom'un şirketten derhal çıkarılmasını talep ettiğini belirtti.

***

TRUMP’IN İŞLERİNİ ZORLAŞTIRIYOR

ABD’de başkanlık koltuğuna oturmayı planlayan Donald Trump’ın, önceki yönetimin birçok politikasına karşı hamleler yapması beklenirken Joe Biden yöetimi, Trump’ın işini zorlaştırmaya devam ediyor. Trump, göreve başlayacağı gün sınır güvenliği ve sağlık, eğitim gibi alanlarda ülkenin “öncelikli” meselelerine ilişkin 100’ün üzerinde başkanlık kararnamesi imzalamayı planladığını ifade etti. Biden yönetimi ise Geçici Koruma Statüsü programı kapsamında Venezuela, El Salvador, Ukrayna ve Sudan’dan gelen 900 bin göçmen için sınır dışı edilme muafiyetini yeniledi. Bunun, göçmenleri ülkelerine göndereceğini söyleyen Trump’ın, söz konusu programa kısıtlama getirme çalışmalarını etkilemesi bekleniyor. Biden yönetimi ayrıca, Ukrayna’ya 500 milyon dolarlık yeni askeri yardım paketi de açıkladı.