Gübrede hesaplar birbirini tutmuyor
Gübredeki zam oranı TÜİK’e göre başka, Bakanlığa göre başka. İki kurumun rakamları birbiriyle çelişirken gübre türlerinde zamlar yüzde 500’leri aşıyor.
EKONOMİ SERVİSİ
Bir yıl içinde yüzde 342 oranında zamlanan gübre fiyatları, yüzde 30 indirim yapılmasından sonra tekrar yükselişe geçti ve üst gübre atılacağı süreçte fiyatlar hızla artmaya başladı. AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, gübrenin Tarım Kredi Kooperatiflerinin satış merkezlerinde yüzde 30 indirimli satılacağının açıklamasının ardından birkaç gün fiyatlar da yaşanan gevşeme yönünü hızla yükselişe çevirdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’na yönelttiği soru önergesine verilen yanıtta, yıllık gübre fiyatı artışının yüzde 342 olarak açıklandığını aktaran CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “TÜİK bir yıllık artışı yüzde 152, Bakanlık yüzde 342 olarak açıkladı. Aslına bakılırsa gübre fiyatlarındaki artış yüzde 500’leri buluyor. Cinsine göre 6-7 kat artan gübreler var. Örneğin 2020 yılının sonunda bin 100 lira olan amonyum sülfat 7 bin 800 liraya kadar çıktı. Üre gübre bir yıl önce tonu bin 860 lira iken 13 bin 500 TL çıktı” dedi.
Toprakta azot eksikliğini gideren CAN gübrenin üst gübre olarak çapa zamanında toprağa atıldığını ifade eden CHP'li Gürer, 2020 yılının sonunda Can gübre tonu 1160 lira olan bu gübrenin, tonu 7 bin 200 liraya kadar çıktığını söyledi.
Gürer, toplamda bir üretim döneminde bölgelere göre değişkenlik gösterse de en az 1 dekarda kuru tarım yapılan alanlar için 65 kg, sulu tarım yapılan alanlar için de 85 kg gübrenin atılması gerektiğini kaydetti.
REKOLTE KAYBI KAÇINILMAZ OLACAK
Tarlaların ekildiği dönemde alt gübre alıp toprağına gübre atamayan üretici, şimdi fiyatların daha da artması nedeniyle üst gübre de alamayacak durumda olduğunu söyleyen Gürer, “Üretici bu şartlarda gübre alamaz, o nedenle de verim kaybı ve rekolte kaybı kaçınılmaz olur. Çiftçiye ekin, sürümden kazanın demek için önce girdi maliyetlerinin düşürülmesi şarttır” diye konuştu.
Gübrenin akaryakıt fiyatlarıyla yarış eder hale geldiğini söyleyen CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, gübrede KDV olmasa da fiyatların sürekli artıyor olmasının çiftçinin gübre almasını zorlaştırdığını kaydetti.
BEDELSİZ GÜBRE DAĞITILMALI
CHP'li Gürer, yapılması gerekenin bu zor günlerde üreticiye bedelsiz gübre dağıtımı sağlamak olduğunu ifade ederek, “Bu uygulama hayata geçirilemeyecekse bile bugün bedelsiz dağıtılacak gübrenin hasat döneminde tahsil edilmesine olanak sağlayacak bir düzenleme yapılmalı” şeklinde konuştu. Çiftçiye gübre ulaştırabilmenin bir başka yolunun da hububatta taban fiyatının bugünden açıklanması olduğuna değinen CHP'li Gürer, “Şayet makul bir hububat taban fiyatı belirlenebilirse, üretici en azından bugünden gübresini alıp üst gübre olarak toprağa atabilir ve verimin artması sağlanabilir. Zira, şekerpancarında henüz ekim bile yapılmadan bu yılın Eylül ayında başlayacak olan hasat dönemi için şimdiden taban fiyat belirlenmişti. Hububat içinde taban fiyat çiftçi memnun edecek bir fiyat olarak açıklanmalıdır” hatırlatmasında bulundu.