Güven endeksi 4 yılın en düşük seviyesinde: Sanayi üretimi alarm veriyor

Ekonomi Servisi

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ekonomi politikalarının üretim üzerindeki etkileri her geçen gün daha görünür hale geliyor. Ekonomik kriz ile birlikte üretim krizi de derinleşiyor. Tarımsal üretim durma noktasına gelmişken şimdi de sanayi üretimi alarm veriyor. Sektörlere göre ekonomik güven endeksleri dün açıklandı. Verilere göre üreticinin ekonomiye güveni gittikçe azalıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri için ağustos ayı güven endeksini açıkladı. Güven endeksi, hizmet sektöründe yüzde 2 gerilerken perakende ticaret sektöründe yüzde 0,8, inşaat sektöründe de yüzde 1,1 arttı.

Hizmet sektöründe güven endeksi 111,8, perakende ticaret sektöründe 107,9 değerini aldı.

İnşaat sektöründe güven endeksi, sektörler arasında en yüksek artışı göstermesine rağmen 88 değerinde kalarak olumsuz durumunu korudu.

İMALAT DARALIYOR, ÜRETİMDE GÜVEN AZALIYOR

İmalat sanayisinde güveni ölçen reel kesim güven endeksi, pandemiden bu yana en düşük seviyesine geriledi. Endeks, ağustosta geçen aya göre 1,8 puan azalarak 98,5 seviyesine düştü. 0-200 arasında değer alana endekste 100’ün altındaki değerler, ekonomik güvenin olumsuz ölçüldüğünü ifade ediyor. Endekse göre sektörün gelecek 3 aylık istihdam beklentisi de azaldı.

Bu ayın başında açıklanan veriler de sanayinin haziranda sert bir daralma yaşadığını ortaya koymuştu. Haziranda sanayi üretimi, yıllık yüzde 4,7 daralarak 6 Şubat depreminden sonraki en sert gerileme gerçekleşmişti. Sanayide kapasite kullanımındaki gerileme de dün açıklanan verilerle açığa çıktı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), imalat sanayisinde kapasite kullanım oranını açıkladı. Kapasite kullanımı, 17 ayın en düşük seviyesine geriledi. İmalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı, ağustosta geçen aya oranla 0,5 azalarak yüzde 75,4 oldu.

İKTİSATÇI MUSTAFA SÖNMEZ: İŞSİZLİK DE TIRMANACAK

Endeks anketi katılımcıları geleceğe karamsar bakıyor, ekonominin daralacağını düşünüyor. Zaten ipuçları ortadaydı. Bu gelişmeler sürpriz değil, nihayetinde beklenen oldu. Enflasyonu yavaşlatma amacıyla talebi daraltma ve soğutma yolunu izliyorlar. Ancak Türkiye ekonomisi büyük ölçüde iç talebe dayalı bir ekonomi. Soğuma enflasyona çare olmuyor, talebi baskılamak artışı durdurmuyor.

Bu, beraberinde ciddi bir işsizlik artışını getirecek, işsizlik tırmanacak. Enflasyon, bu yüksek işsizlikle birleşecek ve stagflasyon iyice açığa çıkacak. İş arayan bulamayacak, işten çıkarmalar artacak. Üst gelir grubu, rantiye yaşanan fırtınayı hissetmiyor. Dar gelirliler ise zaten enflasyon sebebi ile ayazı yaşıyor. Bu durum işsizlikle de birleşince fırtınalı günlerin geldiğini söylemek mümkün.