Halkı bilgilendiren haberlere yayın yasağı getirilemez
HÜSEYİN ŞİMŞEK
17-25 Aralık rüşvet soruşturması kapsamında Meclis Araştırma Komisyonu haberlerine getirilen erişim engeli kararını hak ihlali olarak değerlendiren Anayasa Mahkemesi (AYM) benzer bir karara daha imza attı.
Yeni Gün Haber Ajansı, IPS İletişim, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve gazeteci Pınar Türenç’in, “17-25 Aralık rüşvet soruşturması haberleri ile MİT TIR’ları haberlerine getirilen yayın yasağı kararı”na yönelik başvurusunu görüşen AYM, hak ihlali kararı verdi. İstanbul 2’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nin ve Adana 2 No’lu Hakimliğinin 2014 yılında iki ayrı soruşturma hakkında aldığı yayın yasağı kararına yapılan itirazları yerel mahkemeler reddetti. Bunun üzerine yapılan dört ayrı başvuruyu görüşen AYM, basın özgürlüğünü kapsayan ifade özgürlüğünün, gazete ile düşünce ve kanaatleri açıklama, yorumlama, bilgi, haber verme haklarını kapsadığına dikkati çekti.
OYBİRLİĞİ İLE İPTAL KARARI
AYM, ifade özgürlüğünün, düşüncenin iletilmesini ve dolaşımını gerçekleştirerek bireyin ve toplumun bilgilenmesini sağladığı görüşünden hareketle oybirliği ile ihlal kararı verdi. Kararda, yayın yasağının ifade ve basın özgürlüğünün ihlali anlamına geldiği belirtildi.
KARAR EMSAL OLACAK
AYM’nin kararı ile 17-25 Aralık ve MİT TIR’ları olayları ve bundan sonra yaşanacak benzer olaylara yayın yasağı verilemeyeceğini dile getiren Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, “Beş yıl geciken bu karar emsal olacak” dedi. Yayın yasağı kararları hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) yaptıkları başvuru sonuçlanmadan hemen önce AYM’nin bu yönde karar aldığına dikkati çeken Akdeniz, “O dönem verilmesi gereken kararı, iş işten geçtikten sonra verdiler” dedi.
Yayın yasağı kararının yerel mahkemeler tarafından verilmeye devam edildiğini, buna gerekçe olarak da Basın Kanunu’nda yer alan bazı hükümlerin gösterildiğini dile getiren Prof. Dr. Akdeniz, “AYM’nin açıkça Anayasa’ya aykırı olduğunu belirttiği uygulama nedeniyle mahkemeler yayın yasağı kararı almaya devam ediyor. RTÜK ise bu kararları hala internet sayfasında yayımlıyor. Bu kararın ardından yerel mahkemeler bu ve benzeri olaylar için yayın yasağı kararı alamaz” diye konuştu.
KARAR RTÜK SAYFASINDAN KALDIRILMALI
RTÜK Üst Kurul Temsilcisi Faruk Bildirici de RTÜK Başkanlığı’na başvurarak, AYM’nin “hak ihlali” olarak gördüğü 17-25 Aralık rüşvet soruşturması ve MİT TIR’ları dosyasına getirilen yayın yasağı kararının kurumun internet sayfasından kaldırılmasını istedi.
Bildirici, RTÜK Başkanlığı’na yaptığı başvuruda, “Yayın hizmetleri alanında haber alma özgürlüğünün, düşünce çeşitliliğinin güvence altına alınması görevi bulunan RTÜK’ün, Anayasa’ya aykırılığı açığa çıkan yasakları uygulamaya devam etmesi hukuken tartışmalı bir durum doğmasına neden olur. RTÜK’ün, söz konusu yayın yasaklarına karşı hukuki girişimlerde bulunmayı ve tıpkı kanalların reklam gelirlerinin artırılması konusunda yaptığı gibi çeşitli temaslar yürütmeyi de görev kabul etmesi gerekir” dedi.