Sürekli belediyelerin lehine haber yaptığı için "AKP'nin yerel seçim hamlesi olabileceği konuşulan Gaste'yi, Basın Yayın uzmanları 'halkı uyutma broşürü' diye değerlendirdi...

ONURKAN AVCI

İstanbul"da bir aydır sokak sokak dağıtılan ücretsiz gazeteler haber içerikleriyle dikkat çekiyor. "20 dk" isimli gazete Doğan Grubu"na ait, sahibinin İsveçli olduğu bilinen "Gaste"nin ardındaki sır perdesi ise aralanmıyor. İletişim uzmanları bu gazeteleri "içeriksiz ve yanlı" olarak nitelendirirken, "Gaste" dağıtıcıları kendilerine dayatılan iş sözleşmesine karşı greve gidip, çoğu ilçede gazete dağıtımını sekteye uğratmayı başardılar.

GASTE"LERİN GAZETELERDEN FARKI

Ücretsiz olarak dağıtıldığı için çok büyük bir kesime ulaşabilen bu gazeteler, yüzde 50 haber, yüzde elli reklam mantığıyla çıkıyor. 1048 dağıtım personeli olduğunu açıklayan "Gaste" yönetimi, personelini nasıl koşullarda çalıştırdığı sorularımızı yanıtsız bıraktı.

YEREL SEÇİM HAMLESİ Mİ?

Ajanslardan çekilen günlük haber, spor, kültür-sanat ve ekonomi bölümlerinden oluşan "Gaste" üzerindeki sis perdesi de gizemini koruyor. Künyesinde her ne kadar "Free News İletişim Ticaret Anonim Şirketi" yazsa da "Gaste"nin asıl sahibinin bir süre önce AK Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu"ndan (MKYK) istifa eden Cüneyd Zapsu olduğu iddia ediliyor. Tabldot boyda yayın yapan gazetede yer alan haberlerin genelinin iktidar yanlısı olması ve gazetenin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Vedat Diriker"in daha önce Zapsu"nun şirketi olan BİM Mağazası"nın Operasyon Komitesi Başkanı olarak görev almış olması ise iddiaları kanıtlar nitelikte. Türkiye"nin en büyük firmalarının tam sayfa reklamlarına ve onlarca farklı ebattaki reklamlara yer veren iki ücretsiz gazeteden biri olan "20 dk" gazetesi de yine her köşe başında dağıtılıyor ve işyerlerine de elden ulaştırılıyor.

"HALKI UYUTMA BROŞÜRLERİ"

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Genel Gazetecilik Anabilim Dalı öğretim görevlisi Prof. Dr. Nurşen Mazıcı İstanbul"da dağıtılan ücretsiz gazetelerle ilgili olarak şunları söylüyor:

"İlk başta baktığınızda zaten "gazete" yerine "Gaste" yazılması konuya nasıl bir ciddiyetle yaklaştıklarını gösteriyor ve bunu da en muhafazakar olarak bildiğimiz AKP İktidarı yapıyor. Tamamen AKP"nin niyetini örtmeye yarıyor. Bu gazeteler savaşı, eskiden Sabah şimdi de Çalık grubuna geçen medya ile karşısındaki odakların mücadele alanı haline geldi. Derinliği olmayan haberlerle aynı oranda derinliksiz kitle yaratma planının bir parçası olduğu çok açık. Çağdaş, aydınlık kafalar yetiştirme gibi dertleri olmayan odakların, kendi istekleri doğrultusunda yönlendirebilecekleri uyuşturulmuş kitleler yaratılıyor."

İŞ HUKUKUNA AYKIRI İŞ SÖZLEŞMESİ

15 Şubat"ta 500 ytl maaş verileceği ve sigorta yapılacağı sözüyle işe başlayan "Gaste" dağıtıcılarından bir çoğu, 11 Mart"ta kendilerine imzalatılmak istenen iş sözleşmesi üzerine Bakırköy, Merter, Kartal, Ümraniye, Zeytinburnu ilçelerinde iş bırakma eylemi yaptılar. "Gaste" dağıtıcılarının avukatlarından Nermin Kaplan, iş sözleşmesinin iş hukukuyla ve ahlakıyla çeliştiğini belirterek, "Bu iş sözleşmesi, dağıtıcıların önüne 15 Şubat"ta işe başladıkları zaman koyulmalıydı. Ayrıca iş sözleşmesinin üzerinde "Belirli Süreli İş Sözleşmesi" yazıyor ama gazete dağıtımıcılığı sezonluk bir iş olmadığı için "belirsiz süreli iş sözleşmesi" olması gerekir. Bu sözleşmede işverenin mantığı çalışanı tazminatı oluşmadan işten çıkartabilmek. Ayrıca resmi bayramlarda da günlük ücret vaat ediliyor ki, bu da iş hukukuna aykırı. Çalışanlara dayatılan sözleşmedeki en vahim unsur ise ücret kısmının boş olması ve "çalışan her görevi kabul etmelidir" ibaresi. Biz çalışanlara 15 Nisan"dan sonra dava açmalarını, hatta Çalışma Bakanlığı"na şikayette bulunmalarını tavsiye ettik." dedi.